Werken eerstejaarsstudenten meer om studieschuld te voorkomen?

De basisbeurs is afgeschaft maar de lichting studenten die moet lenen, lijkt niet massaal op zoek te zijn naar een bijbaan in Utrecht. “Studenten leven bij de dag.”

Dit studiejaar trad de eerste lichting ‘stufiloze’ studenten aan. DUB vraagt zich af of meer van de eerstejaars die in Utrecht wonen op zoek zijn gegaan naar werk om een hoge schuld na het afstuderen te voorkomen? Eerstejaars Psychologie Lisanne wilde niets lenen en is gaan werken; bachelorstudent Renée is gaan werken om te sparen voor haar masteropleiding.

Veel studenten zoals Lisanne en Renée kennen het oudste studentenuitzendbureau van Nederland SUSA en MijnStudent, een facilitair bedrijf dat uitsluitend werkt met studenten, niet. De bedrijven waarvan de wortels in de Domstad liggen, zeggen dat studenten studenten blijven: zij richten zich in de eerste plaats op hun studie, in de tweede plaats op hun sociale leven en gaan daarna pas op zoek naar een bijbaan.

“Wij merken helemaal niks van nieuwe eerstejaarsstudenten die meer willen werken omdat ze anders zitten met een studieschuld”, zegt Erik Zumbrink die bij MijnStudent (zie kader) werkt als projectplanner en personeelsmedewerker. Hij voegt daaraan toe dat MijnStudent überhaupt weinig werkt met eerstejaars. Dit jaar heeft hij welgeteld drie aanmeldingen gehad uit deze groep. Op een totaal van vijftien aanmeldingen per week is dat verwaarloosbaar, meent Zumbrink.

Volgens hem is een mogelijke verklaring dat het bij de meeste eerstejaarsstudenten nog niet is doorgedrongen dat het leenstelsel nu werkelijkheid is en dat ze niet beseffen wat de gevolgen zijn als ze over een paar jaar op de arbeidsmarkt komen. “Studenten leven bij de dag. Zeker de eerstejaars zijn bezig met het vinden van hun draai. Gaat het goed met de studie, hoe haal ik een tentamen en hoe zorg ik ervoor dat ik geen vertraging oploop? Dat zijn vragen die belangrijk zijn. Daarnaast is het opbouwen van een nieuw sociaal leven heel belangrijk”, zegt Zumbrink. Hij heeft in zijn dagelijks werk veel contact met studenten en studentenverenigingen en hij merkt dat het hebben van een studieschuld over vier of vijf jaar simpelweg geen issue is onder deze groepen.

Ook SUSA (zie kader) ziet geen significante toename in het aantal aanmeldingen van eerstejaarsstudenten die geld willen verdienen. “Ze lopen de deur niet plat. Wel merken we dat de economie aantrekt en we dus meer studenten werk kunnen aanbieden”, zegt Remco Pouw, directeur van SUSA.

Pouws onderbuikgevoel zegt hem dat het leenstelsel niet slecht is voor werkgevers. En studenten willen graag werken is zijn ervaring. “Ongeveer vier op de vijf studenten heeft een bijbaan. Toen ik als directeur bij SUSA begon eind jaren 90 werd de tempobeurs ingevoerd. De helft van de studenten werkte toen naast hun studie en ik dacht dat als de druk op het tempo omhoog zou gaan, studenten minder zouden gaan werken. Het tegendeel bleek waar.”

Het aanbod van flexibele banen is in de afgelopen jaren toegenomen dus kunnen studenten makkelijker aan de slag, is Pouws waarneming. Met de afschaffing van de basisbeurs is ook de grens van wat een student maximaal mag bijverdienen weggevallen. Dit zou ook een stimulans kunnen zijn om meer te werken.Of dit zo is, kan pas over een paar jaar met zekerheid worden vastgesteld. Temeer omdat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) nog geen cijfers beschikbaar heeft. Er zijn natuurlijk wel studenten die dit jaar zijn gaan studeren, op kamers zijn gegaan en werken. DUB sprak met twee van hen.


’24 uur werken naast een studie van 40 uur is niet vol te houden’

Naam:Lisanne Penning (20)
Studie: Psychologie
Bijbaan bij FNV via SUSA en Van der Valk
Uren per week: gemiddeld 10 uur per week

Werk je meer om minder te hoeven lenen?
“Ik werk wel iets meer omdat ik geen zin heb om per maand 800 euro te moeten lenen. Gelukkig verkeer ik in de luxe positie dat mijn ouders mij maandelijks een bijdrage geven. Zo hoef ik dus niet maximaal te lenen. Als ik stufi zou krijgen in plaats van een lening zou ik zeker een dag minder werken.”

Hoe kijk je aan tegen het opbouwen van een studieschuld?
“Het is geen enorme ramp omdat de rente laag is. Maar toch is het geen fijn idee dat ik na mijn studie duizenden euro’s schuld heb. Daarom leen ik weinig, zodat ik net een biertje kan doen en niet elke cent hoef om te draaien. Aan het begin van het studiejaar leende ik niets en werkte veel. Wel 24 uur per week, maar dat is naast een studie van 40 uur per week niet vol te houden.”

Merk je in omgeving dat studiegenoten of vrienden veel werken om minder te hoeven lenen?
“Veel van mijn vrienden krijgen nog stufi en lenen daar eventueel bij. Sommigen zetten de lening juist op maximaal met de gedachte: ‘dan kan ik uitgebreid op vakantie want de rente is toch bijna nul’. Ook ken ik iemand die zijn lening in aandelen stopt in de hoop zelfs winst te maken. Maar nee, veel werken om schulden te voorkomen zie ik niet.”

Waarom heb je voor werk bij een uitzendbureau aangeklopt?
“Na vijf jaar drie dagen per week keihard werken in de horeca, was ik klaar met het karige loon. Via Google zocht ik op ‘bijbaan Utrecht’ en kwam SUSA in beeld. Ik had nog nooit van ze gehoord, maar het salaris sprak me direct aan. Het uurloon ligt veel hoger dan bij mijn oude werkgever.”


'Ik werk nu om volgend jaar voor mijn master niet te hoeven lenen'

Naam: Renée Langendijk (24)
Studie: Minor Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Bijbaan: Outbound medewerker bij FNV
Uren werk per week: 8

Werk je meer om minder te lenen?
“Dit is geen issue; ik werk sinds kort weer om budget op te bouwen om straks aan mijn master te beginnen. Dit is niet noodzakelijk, maar vind ik wel belangrijk.”

Hoe kijk je aan tegen het opbouwen van een studieschuld?
“Tot dusver heb ik nog nooit geleend. Dat is een bewuste keuze. Ik wil na mijn studie niet met een schuld zitten. Bij het starten van mijn master moet ik nog zien of het realistisch is om helemaal niet te lenen, maar vooralsnog gaat dit goed.”

Merk je in je omgeving dat studiegenoten veel werken om minder te lenen?
“Ja, de gemiddelde student werkt tegenwoordig wel meer dan toen ik begon aan mijn bachelor. Wij vielen toen nog onder het oude stelsel, dat gaf veel meer rust voor de student.”

SUSA: In 2017 bestaat SUSA 70 jaar en is daarmee het oudste studentenuitzendbureau van Nederland. “Bij SUSA staat de student en diens belang centraal. Veel van onze studenten werken gedurende hun hele studie bij ons. De student geeft zijn wekelijkse beschikbaarheid door en wij regelen het werk”, zegt Pouw. Om zowel de student als de bedrijven optimaal te bedienen bedacht SUSA het Poolconcept.
MijnStudent: MijnStudent wordt in 2006 opgericht door drie Utrechtse studenten. Ze verhuren zichzelf als tuinman aan buurtbewoners. Het bedrijf groeit en opereert nu op zakelijke markt als facilitair dienstverlener. Studenten werken bijvoorbeeld als klusser of verhuizer. “Studenten die voor ons werken houden van aanpakken. Ons onderscheidend vermogen? Wij kennen al onze studenten omdat we ze in dienst hebben”, zegt Erik Zumbrink.

Advertentie