Wie is beter af: de uit- of thuiswonende student?

Studieresultaten: ‘Negatieve ervaringen in beide kampen’

“Ik heb echt het idee dat ik bij mijn ouders beter kan studeren dan op mijn kamer”, zegt tweedejaars Culturele Antropologie Ella (24). “Thuis hoef ik niet te denken aan de was of eten te koken. Als ik een drukke periode heb, ga ik altijd naar mijn ouders in Limburg om goed te kunnen blokken.” Een logisch verhaal, maar halen thuiswonende studenten dan ook echt de beste studieresultaten? Dit hoeft niet zo te zijn. Studieadviseur bij Sociale Wetenschappen Peter Appel zegt geen aantoonbaar verschil te zien: “Ik zie negatieve ervaringen van beide kampen. Natuurlijk, als uitwonende student ben je veel vrijer”, begint hij, “daardoor zal je meer discipline moeten hebben om te gaan studeren. Sommige ‘uitwoners’ zeggen het makkelijk te kunnen redden, anderen gaan helemaal op in hun nieuwe omgeving en het verenigingsleven. Thuiswonenden hebben vaak last van de reistijd, waardoor ze minder tijd hebben voor de studie.”

Net als studie- en jaargenoot Ella merkt ook Yasser (26) verschil. “Ik woon nu op mezelf, maar toen ik nog bij mijn ouders woonde, was er meer druk van mijn ouders om te gaan studeren. Vooral mijn moeder was daar veel mee bezig. Nu moet ik zelf de discipline opbrengen om te gaan studeren. Gelukkig gaat dat goed.” Voor thuiswonend eerstejaars Sociologie Mohammed (20) is het reizen geen last: “ik moet een uur reizen naar huis. Daarom leer ik in de studieruimtes op de universiteit; in de trein lees ik vaak samenvattingen door. Als ik vroeg een college of tentamen heb, is de reistijd wel vervelend. Daarom slaap ik regelmatig bij mijn oom in Utrecht.”

Sociale contacten: ‘Het is nu veel makkelijker om een meisje mee naar huis te nemen’

Hoogleraar Sociologie Beate Völker zegt het nog maar eens: “De contacten die studenten tijdens hun opleiding opdoen zijn de vriendschappen die het langst standhouden.” Volgens Völker zijn thuiswoners hier in het nadeel. “In thuis wonen schuilt de kans dat je achterover gaat leunen en gaat vertrouwen op het netwerk dat je al hebt. Studenten die op kamers wonen moéten wel en staan hier dus ook meer voor open. Deze groep beoefent de sociale vaardigheden meer en is hier dus getrainder in.” Voor nieuwe studenten heeft Völker een belangrijke tip: “Richt je goed op je nieuwe omgeving. Probeer veel te doen wat met je nieuwe opleiding te maken heeft. Op de universiteit heb je allemaal sport- en muziekclubs en alles dat je kunt bedenken is er.”

Ook als het gaat om relaties is het handig om niet meer bij je ouders te wonen, zegt ook Yasser. “Nu ik op kamers woon is het veel makkelijker om een meisje mee te nemen. Mijn ouders zijn gelovig, dus thuis kreeg ik altijd veel gedoe.” Toen tweedejaars culturele antropologie Sandra (22) nog thuis woonde, voelde ze zich bezwaard om haar vrienden te moeten vragen om een slaapplek na het stappen. “Ik kon altijd wel blijven slapen, maar je wil het niet elke keer hoeven vragen. Nu ik op kamers woon, heb ik daar geen last meer van. Dat is eigenlijk het enige. Ik heb niet het idee dat ik makkelijker vrienden maak of socialer ben geworden sinds dat ik op kamers woon.” Voor derdejaars Sociologie Vincent (20) is thuis wonen op dit gebied nog wel een struikelblok: “Doordat ik een uur en drie kwartier reistijd heb, ben ik elke keer afhankelijk van de laatste trein en moet ik vroeg naar huis. Ik ben er wel klaar voor om op kamers te gaan.” 

Psychische ontwikkeling: ‘Als jong persoon moet je de wereld in!’

Wim Meeus, hoogleraar Adolescentie, ziet net als Beate Völker dat uitwonende studenten sociaal gezien een voorsprong hebben. “Vroege uitwoners zijn opener en extraverter. Thuiswoners zijn iets minder emotioneel stabiel. Als je kijkt naar planmatig en georganiseerd zijn, dan denk ik dat daar geen verschil in zit. Thuiswoners zijn even slim en kunnen net zo makkelijk een studie aan dan uitwoners. Maar veel jonge mensen moeten de wereld in. De meesten vinden het leuk en prettig om te ontdekken dat ze zelf hun leven kunnen inrichten. Voor hen is uit huis gaan ook goed voor de zelfstandigheid.”

Toch is er volgens Meeus geen reden tot paniek als je nog thuis woont. “Jongeren worden steeds later zelfstandig. We worden ook ouder, dus dat is helemaal niet zo raar en er is een verklaring voor. Je hoeft niet meer vroeg te trouwen om het geloof en kunt langer de tijd nemen om te studeren en gaat daarom later werken. Van de adolescenten is 10 tot 25 procent wat angstig en teruggetrokken en kan moeilijk contact maken. Zij kunnen het beste nog wat langer thuis blijven wonen, dat is helemaal niet erg.”

Financiën: ‘Maximaal lenen bij ome DUO!’

Zowel thuis- als uitwonende studenten hebben meer geld te besteden dan twee jaar geleden. Volgens het Studentenonderzoek 2017, uitgevoerd door het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting Nibud, groeide het gemiddelde inkomen onder studenten van 768 euro in 2015, naar 919 euro per maand in 2017. Er zijn grote verschillen tussen de inkomsten van thuis- en uitwonende studenten. Uitwonende studenten hebben in vergelijking gemiddeld 475 euro per maand meer te besteden dan thuiswonenden.

De verklaring van Nibud is voor de hand liggend: uitwonenden krijgen meer geld van hun ouders, hebben vaker een lening bij DUO en lenen een hoger bedrag. Vooral thuiswonende studenten vinden het nog eng om te moeten lenen, 39 procent van deze studenten heeft een lening, gemiddeld van zo’n 375 euro. Voor Mohammed is het financiële plaatje de voornaamste reden om nog even thuis te blijven wonen. Zijn collegegeld betaalt hij zelf: “In de weekenden werk ik in de MediaMarkt. Ik hoef verder niets aan mijn ouders te betalen, hiermee kan ik mij nu prima redden zonder een lening.”

Bij uitwonende studenten is dat wel anders. Van die groep heeft twee derde een DUO-lening. Gemiddeld lenen deze studenten 535 euro per maand. Voor veel studenten is lenen de norm geworden; 50 euro meer of minder in de maand, maakt weinig uit. Dat vindt ook Vincent: “Hoge huren zijn voor mij geen reden om thuis te blijven wonen. Ik ben al een tijdje op zoek naar een kamer, maar ik kan niets vinden. Als ik wel iets kan vinden, leen ik gewoon wat extra bij DUO. ”

Drie op de tien studenten lenen maximaal, maar dit wil niet altijd zeggen dat ze met geld smijten. “Maximaal lenen bij ome DUO!’, grapt Yasser (26) die door een drukke studie geen tijd heeft voor een bijbaan. Serieuzer: “Maar ik let wel op wat ik uitgeef. Ik heb zelfs nog nooit een keer iets bij ThuisBezorgd besteld!”

Omdat er op dit moment zo’n lage rente op de lening zit, spaart de helft van de lenende studenten (een deel) om later een huis te kunnen kopen of om wat geld achter de hand te hebben na de studie.