Zelfstandig dispuut: 'We doen zoveel mogelijk mannendingen'

Voor veel studenten geldt: meer nog dan om studeren zelf, draait studeren om het studentenleven. Wat dat precies betekent, is voor iedereen anders. Sommigen zoeken hun studentenleven in tradities en veel bier. Bij anderen ontkiemt het zich ergens tussen de werkgroep, een horecabaantje en de tennisclub in. Tussen de verschillende studentenleven-varianten ontwaarde DUB een groeiende trend: het onafhankelijk dispuut.

Het onafhankelijk dispuut is in Utrecht populairder dan ooit. Volgens Louise, penningmeester van Damesdispuut ICS, telt de stad inmiddels 28 disputen. Dat zijn er aanzienlijk meer dan vroeger. Louise: “Er is veel vraag naar. Van het totaal aantal disputen is meer dan de helft er pas sinds afgelopen jaar bij gekomen."

Waarom kiezen steeds meer studenten voor een onafhankelijk dispuut? En hoe kom je erbij? DUB borrelde een avond mee met Damesdispuut ICS  en Heerendispuut Oforkortat om het uit te zoeken.

Damesdispuut In Culmine Solae: ‘Het voelt als een familie’

Het is dinsdagavond, 21:00 uur. In een zijruimte van Ubica staat een groep van twintig vrouwen in kleine plukjes bij elkaar. Verzorgde haren, gevulde bier- en wijnglazen, schoudertasjes. Buiten op het terras, onder de warmtelampen, zitten Eva (derdejaars ICS, student Creative Business) en Louise (vijfdejaars ICS, student Interculturele Communicatie). Ze vertellen met enthousiasme over de meiden uit hun dispuut.

Wat is een onafhankelijk dispuut? 
Eva: “Eigenlijk is het een soort mini-studentenvereniging. Waar verenigingen doorgaans tientallen tot honderden leden per jaar aannemen, komen er bij ons jaarlijks ongeveer vier eerstejaars bij.”  
Louise: “Wat betreft activiteiten en borrels heeft het wel wat weg van een studentenvereniging: om de week organiseren we een borrel bij wisselende cafés in de stad. Daar is aanwezigheid in principe verplicht. Verder hebben we wekelijks dispuutseten. En kerstdiners, sinterklaas, nieuwjaarsborrels. VVV’tjes dag, date diner, vakantie. Noem maar op.”

Op het kleinschalige na, klinkt het inderdaad nogal als een studentenvereniging. Waar zit verder het verschil?  
Louise: “Bij de meeste studentenverenigingen moet je meerdere keren per week aanwezig zijn. Bij ons ‘moet’ je alleen naar de tweewekelijkse borrel. We hebben ook geen ontgroening, maar een introductieperiode die er vooral om draait dat de eerstejaars elkaar beter leren kennen. Minder verplichtingen dus.”  
Eva: “Onze tradities hebben niet veel te maken met verplichtingen. Die zitten hem meer in de kleine dingen. Zo doen we elke borrel sambuca shotjes met elkaar. En er zijn terugkerende recepten die we samen maken als we eten.” Ook benadrukt ze de intimiteit: “Door dat kleinschalige voelt het meer als een familie.”  
Louise: “En onze leden blijven langer actief. Op dit moment hebben we ongeveer 38 actieve leden van de ongeveer zeventig in totaal.”

38 actieve leden, dat zijn veel jaarlagen en leeftijden door elkaar heen. Zijn jullie met iedereen even close? 
“Dat verschilt per lid, maar de meeste hechte vriendschappen vormen zich wel rond jaarlagen die dichter bij elkaar liggen.”

Waarom willen steeds meer studenten bij een onafhankelijk dispuut, denken jullie? 
Louise: “Utrecht is een populaire stad, er zijn veel meer studenten dan dat er plek is in de verenigingen. Dan zijn disputen een goed alternatief.” 
Eva: “En het vult een soort gat in de markt. Voor mensen die wel op zoek zijn naar een vriendengroep met leuke activiteiten, maar die geen zin hebben in het grootse en overweldigende van een vereniging. ”

Zo ging het ook bij Eva. Ze sloot zich aan in Coronatijd. “Ik was op zoek naar een leuke vriendengroep. Ik had me aangemeld voor Veritas, maar werd uitgeloot. Ik vroeg me af: is er meer? Via een vriendin ontdekte ik het bestaan van onafhankelijke disputen. Ik oriënteerde me via Instagram, waar de verschillende groepen als het ware reclame maken voor zichzelf.”

Je zegt dat je op zoek was naar leuke vriendengroep. Wat is voor jou de meerwaarde van een dispuut boven een “gewone” vriendengroep? 
Eva: “De terugkerende activiteiten en tradities. Dat heeft iets magisch. Die zorgen er ook voor dat de groep in stand blijft en iedereen elkaar blijft zien. En de mix van verschillende leeftijden. Op lustrum- evenementen komen de oud-leden soms terug. Die hebben dan al een baan en kinderen. Ik vind het magisch om te bedenken dat die er een paar jaar geleden nog net zo bij zaten als wij.”

Je oriënteerde je via Instagram. Hoe kwam je uiteindelijk bij ICS terecht? 
Louise: “Eigenlijk werven we bijna al onze leden via Instagram. Mensen kunnen zich aanmelden via de mail. Op basis daarvan kiezen we zo’n zestig meiden uit voor de eerste borrel. Voor de borrels die volgen worden steeds minder mensen uitgenodigd, totdat je uiteindelijk een groepje van ongeveer vier meiden overhoudt.” 
Eva: “Zo ging het ook bij mij. Ik borrelde met verschillende disputen mee, maar koos uiteindelijk voor ICS omdat ik daar het gevoel had dat ik het meeste mezelf kon zijn. Ik had geluk dat ik uiteindelijk ook door hen werd uitgekozen.”

Waar selecteren jullie op? 
Louise: “Niks specifieks. Het belangrijkste is dat het klikt en dat meiden lekker zichzelf zijn. 
Eva: “En ook dat ze willen investeren in een hechte vriendengroep. Maar we waarderen het juist dat er bij ons zoveel verschillende mensen zitten.”

Toch kiezen jullie ervoor om alleen vrouwen aan te nemen. Waarom is dat zo? 
Louise: “Dat is bij de oprichting van het dispuut zo bepaald en verder niet veranderd. Er zijn ook gemengde disputen, dus wie dat leuker vindt kan daarvoor kiezen.” 
Eva: “Ik heb bewust voor een damesdispuut gekozen omdat een meidengroep mij leuker leek.”

Waar staat ICS voor? 
Louise: “Het is Latijn In culmine solae eenzaam aan de top. Maar wij zeggen altijd vrouwen aan de top.” 
Eva: “ICS is opgericht in 1990. Daarmee zijn we het op één na oudste damesdispuut van Utrecht.”

Hoe zouden jullie de groep als geheel omschrijven? 
Eva: “Pfoe, we zijn allemaal heel anders. Maar we delen wel een nuchtere denkwijze.” 
Louise: “Ja, en dat familiegevoel. We sporten en eten samen. Sommige meiden spreken elkaar dagelijks.” 
Eva: “Ik heb hier wel een beetje mijn beste vriendinnen gevonden.”

Heerendispuut Oforkortat: ‘We doen aan fusten werpen, bijlen gooien'

Het is dinsdagavond, 21:30 uur. Café ’t Pandje op de Nobelstraat is volgepakt met barbezoekers. Ergens in het midden, ter hoogte van de bar, hangt een groep jongens in blauw-geel gestreepte shirts. Ze drinken bier uit pitchers en schreeuwen elkaar vrolijk toe. 

Ergens voorin, aan het raam, zitten Vincent en Stijn. Af en toe loopt er een eerstejaars met een kannetje voorbij om hun glazen bij te vullen. “Sorry voor de chaos”, zegt Vincent bij voorbaat tegen de DUB-reporter. “Normaal zitten we bij café Joost, onze stamkroeg. Daar is het wat rustiger.”

Vincent is vierdejaars Oforkortat-lid en studeert Commerciële Economie; Stijn is achtstejaars en werkt bij Consultancybedrijf Eiffel.

Stijn: “Als we aan dit interview meedoen, mogen we dan ook een opdracht plaatsen?” 
Vincent: “Voor het eerst willen we namelijk een lentelichting aannemen. Bij deze een oproep voor mannen om zich aan te melden.”

Hadden jullie te weinig aanmeldingen dit jaar?  
Vincent: “Nee, aanmeldingen hadden we genoeg. We promoten onszelf op de Uitweek, verder gaan aanmeldingen vaak via-via. Promotie via Instagram, wat vrouwendisputen veel doen, is voor ons nog niet nodig geweest. Gelukkig maar, want wij mannen kunnen daar niks van.”

Waarom zijn jullie dan op zoek naar leden? 
Vincent: “Laten we zeggen dat we de introductieperiode te lang hebben gerekt. Vanaf de zomer organiseren we wekelijkse borrels; spareribs competities, een BBQ met vrouwendisputen, de sigarenavond. Tradities die ieder jaar terugkomen. Als je bij het dispuut wil, moet je overal bij zijn. 
Stijn: “Tja. Superleuk allemaal. Maar dit jaar gingen we met die verplichte aanwezigheid zolang door dat er veel afvallers waren. Uiteindelijk hielden we daardoor maar één eerstejaars over.” 
Vincent: “Dus, lezers. Meld je aan.”

Waarom zouden studenten voor jullie dispuut kiezen? 
Stijn: “Allereerst vertellen we graag de legende dat we het oudste mannendispuut zijn. Of dat ook zo is, weten we niet zeker. We bestaan sinds 1989.” 
Vincent: “We nemen elk jaar maar drie of vier leden aan. Zo houden we de groep hecht en exclusief.” 
Stijn: “Daardoor komen leden nog heel lang terug. Zoals ik, inmiddels achtstejaars, die morgen gewoon weer moet werken.” 
Vincent: “Ook leuk: we gebruiken Zweedse terminologie in plaats van Latijnse, zoals andere disputen. Want daar komen de Vikingen vandaan, en – dat vonden de oprichters, hoor – knappe vrouwen. Oforkortat betekent vooruitgaan.” 
Stijn: “Of het nou gaat om bier drinken of studeren.

Laten we het eens over die truien hebben. Is dat traditie? 
Vincent: “Jazeker. Die moet je tijdens de borrels aanhebben.” 
Stijn: “Anders word je naar huis gestuurd. Nee, grapje.” 
Vincent: “Maar je wordt wel uitgelachen.” 
Stijn: “Het zijn trouwens de kleuren van Zweden: geel en blauw. We hebben het borststuk met de hand laten verstevigen. Dan gaan de truien niet kapot tijdens het brassen.”

Brassen? 
Vincent: “Dan pak je de ander vast aan zijn shirt en ga je allebei net zolang trekken totdat één van de twee op de grond ligt. Handig als het niet lukt om discussies uit te praten.”

Wat voor tradities hebben jullie verder? 
Vincent: “Oudere jaarlagen begroeten, elkaar bij de achternaam aanspreken.” 
Stijn lacht: “En uh, we doen zoveel mogelijk mannendingen.”

Mannendingen. 
Stijn: “Ja. Vooral op Lustrumreis. Toen zijn we wezen tank rijden en hebben we geschoten. Op weekenden weg spelen we “de sterkste man”. Fusten werpen, boomstammen gooien, bijlen smijten.” 
Vincent: “Al onze tradities staan in een soort draaiboek. Net zoals de introductieborrels en de ontgroening.” 
Stijn: “Door die tradities maakt iedere jaarlaag hetzelfde mee. Dat brengt alle generaties leden samen.”

Wat betreft het verschil met verenigingen, noemen ze dezelfde dingen als de dames: minder corporaal, minder verplichtingen, een sterker familiegevoel.&Toch moet jullie eerstejaars nu het bier rondbrengen en noemen jullie hierboven een hoop andere verplichtingen. Vinden jullie jezelf dan echt vrijblijvender of minder corporaal dan verenigingen?  
Vincent: “Ja. Onze borrels zijn slechts tweewekelijks. De ontgroening is korter en minder intens. Misschien niet als je ons vergelijkt met Biton ofzo, maar dat is sowieso een bijzondere vereniging. We zijn zeker vrijblijvender dan Uni, Veri en USC.”

Waarom nemen jullie alleen mannen aan?  
Vincent: “Dat is bij de oprichting zo bepaald.”

Hebben jullie er wel eens over nagedacht om dit te veranderen, bijvoorbeeld in het kader van inclusiviteit?   
Vincent: “We hebben er wel over nagedacht, maar we vinden het in ere houden van onze tradities belangrijker. Van oorsprong zijn wij een mannendispuut. Dit is nu eenmaal hoe we het doen.”

Wat vinden jullie het leukste aan je dispuut? 
Stijn: “Het familiegevoel. Leden van alle jaarlagen houden nog veel van dit dispuut. Oud-leden komen vaak terug en leggen op zo’n avond veel geld in voor bier. Dan gaan we helemaal gek.” 
Vincent: “Maar dat familiaire werkt ook een andere kant op: je kan hier altijd terugvallen op een lid van het dispuut  als het een keer niet goed gaat.”