Van Engelshoven en haar ‘spoedreparatie’

“Boom op het spoor, gat in de weg: in die categorie moet u echt denken”, zei D66-minister Van Engelshoven gisteren in de Leidse Pieterskerk bij de opening van het academisch jaar. De technische opleidingen konden de toestroom van studenten niet meer aan, terwijl bedrijven “staan te springen” om afgestudeerde technici.

Maar aan deze ‘spoedreparatie’ van de minister ging een stevige lobby van de technische universiteiten vooraf, die bijna voor een scheuring in universiteitenvereniging VSNU zorgde. De vier TU’s vragen al jaren extra geld. Ze dreigen met nieuwe studentenstops voor hun opleidingen als er geen geld bij komt.

Boom op de weg
En dat ligt heel gevoelig in Den Haag. Ga maar na: jarenlang probeert de overheid de keuze voor techniek aan te moedigen en als jongeren daadwerkelijk luisteren, dan zijn het er opeens te veel en mogen ze niet allemaal van start gaan. Dat kan toch niet?

Deze ‘boom op de weg’ lag er zeker niet plotseling, de problemen bij de TU’s spelen al jaren. De gekozen oplossing is ook allesbehalve een spoedreparatie. Het gaat om een structurele verschuiving van geld naar de technische universiteiten. Het idee stond in verkiezingsprogramma’s, er kwam een speciale commissie aan te pas. Het was geen haastwerk.

Maandag zegde minister Van Engelshoven toe dat er een bedrag van 18 miljoen naar de algemene universiteiten gaat. Verder ligt er nog een bedrag van 41 miljoen euro voor een ‘zachte landing’ van de geldverschuiving. Dát zijn de spoedreparaties, niet de extra financiering van de bèta-technische opleidingen. Dat is dus het omgekeerde van wat de minister beweerde.

Fake news, zal de minister tegenwerpen. Of in haar eigen woorden: “U moet vooral niet alles geloven wat in de krant staat.” Ze verwees naar Prinsjesdag, de derde dinsdag van september, waarop het kabinet de plannen voor het komende jaar bekendmaakt. Wacht u maar af, probeerde ze te zeggen.

Lage rente
Komt het kabinet inderdaad met goed nieuws voor de wetenschappers, die de werkdruk voelen oplopen en al jaren vinden dat ze ondergewaardeerd worden? Het zou kunnen, want nu de rente zo vreselijk laag staat, overweegt het kabinet forse investeringen in infrastructuur, onderwijs en innovatie.

Zou dat dan ook een spoedreparatie zijn? Misschien komt die te laat voor Van Engelshoven. De verhouding tussen de politiek en de universiteiten is nog nooit zo slecht geweest, zei de Leidse rector magnificus Carel Stolker maandag, vlak voor hij de minister zou ontvangen. De demonstranten van protestbeweging WOinActie riepen om haar aftreden.

Het zou een politiek huzarenstukje zijn als ze op Prinsjesdag met de eer van extra geld kan gaan strijken. Als dat geld er überhaupt komt.

Bas Belleman