‘De Nieuwe Vakbeweging is er ook voor studenten’

Om jongeren meer te betrekken bij de oprichting van De Nieuwe Vakbeweging kwam FNV bondgenoten afgelopen donderdag langs op De Uithof. Want ook de individualistische student heeft behoefte aan een vakbond, aldus de FNV.

Bondsbestuurder Arend Hamstra schiet tijdens de borrel van de discussiebijeenkomst met studenten een jongen aan die de drankjes serveert. “Hoeveel verdien jij per uur?” vraagt Hamstra. “Zo'n acht euro”,  antwoordt de jongen. Hamstra: “En wat ontvangt je uitzendbureau voor zo'n klus? Rond de drieëntwintig euro per uur?” De jongen: “Ja, zoiets.” “Dan blijft er dus vijftien euro over,' concludeert Hamstra. “Is het redelijk dat uitzendbureaus zulke winsten krijgen? Waarom verdient deze jongen geen 17 euro? Als hij in z'n eentje protesteert, zal er niets gebeuren. Wanneer je dat samen doet, met een vakbond als breekijzer, kan je iets veranderen. Niet omdat die jongen zielig is, maar omdat het gewoon niet eerlijk is.”

Hamstra spreekt de jongen aan om duidelijk te maken waarom volgens hem vakbonden ook voor studenten nuttig kunnen zijn. Na conflicten binnen de FNV werd eind vorig jaar besloten om een nieuwe bond op te richten onder de naam De nieuwe vakbeweging. Omdat deze nieuwe beweging dichter bij de mensen moet staan, organiseert FNV Bondgenoten inspraakbijeenkomsten door het hele land. Deze donderdag wil de bond te weten komen hoe ze jongeren beter kunnen bereiken.

Onwenselijk
Het gebrek aan jonge leden is een probleem, zo vertelt Arend Hamstra, bestuurder bij FNV Bondgenoten: “Tachtig procent van onze leden is ouder dan 40 jaar. Zij hebben wel aandacht voor jongerenbeleid, maar het is beter als jongeren zelf meekiezen. Dan krijg je een goede discussie over pensioenen of leer-werktrajecten. Als jongeren niet meedoen, dan worden ze in dat soort discussies niet vertegenwoordigd. Dat is erg jammer en onwenselijk.” Hamstra hoort zelf bij die 20 procent die jonger dan 40 is. Met zijn 31 jaar is hij een jonge bestuurder binnen de bond.

Ondanks een flyer-actie eerder op de dag, zijn er deze avond slechts vijf studenten naar  de bijeenkomst gekomen. “Maar”, relativeert Hamstra, “het gaat niet om de kwantiteit maar om de kwaliteit van de discussie en de argumenten. Met een kleine groep kan je juist dieper op de materie ingaan.”

De aanwezige studenten, allen lid van de Kritische Studenten Utrecht, prijzen de samenwerking met de bond tijdens de schoonmakersactie, maar hebben ook kritiek. Student Jeremy: “De vakbond lijkt tegenwoordig meer een dienstverlener dan een echte bond. Dat vind ik heel teleurstellend. In plaats van samen de gemeenschap te verbeteren draait het om het individu.” Arie van Dijk, vertegenwoordiger van de oudere generatie in de bond, ziet die verandering ook: “Mensen worden pas lid als ze een probleem hebben. Bij een reorganisatie schieten de ledenaantallen omhoog. Dan willen ze opeens wel.”  

Samen sterk
Naast verschillende afgevaardigden van de bond is ook Linda Voortman, Tweede Kamerlid voor GroenLinks, aanwezig. Zij vindt ook dat een bond niet om het individu moet draaien, maar om solidariteit: “Je kan denken: ‘als student heb ik niets aan een bond’, maar door lid te zijn kan je juist zorgen dat anderen geholpen worden. Zou het niet mooi zijn als studenten meedoen bij stakingen in het streekvervoer of bij de thuiszorg? Zo kan je samen sterk staan.” FNV-jongerenadviseur Marleen den Hartog denkt dat studenten zeker solidair kunnen zijn: “Kijk bijvoorbeeld naar de inzamelingsactie van het Glazen Huis. Dat is een groot succes. Misschien hebben jongeren behoefte aan zo’n een concrete actie in plaats van zoiets continu’s als een vakbond.”

De vijf studenten willen naast meer solidariteit ook een democratischer vakbond, met meer ruimte voor initiatieven van leden en minder bemoeienis van bestuurders. Voortman stelt voor om een verkiezing te houden voor het voorzitterschap van de nieuwe vakbeweging: “Dat geeft de beweging meteen een smoel. Discussies tussen kandidaten kunnen het allemaal dichterbij brengen.” Alle opmerkingen worden zorgvuldig genotuleerd en de aanwezige FNV-bestuurders geven aan heel blij te zijn met de input.

Meer info:
Studenten die ook graag hun mening willen geven over de nieuwe vakbeweging kunnen een online enquête invullen. De Kritische Studenten Utrecht organiseren komende maand een serie bijeenkomsten over veranderende arbeidsrelaties in de 21e eeuw