‘Er zijn al deeltijders gestopt’
De deeltijdstudent zit in zwaar weer. Hoe hard ze ook studeren, ze zullen vrijwel altijd een langstudeerder worden als de plannen van staatssecretaris Halbe Zijlstra doorgaan. Waar fulltimestudenten één jaar mogen uitlopen, krijgen deeltijders helemaal geen uitloopruimte. De maatregel kan de doodsteek zijn voor deeltijdstudies, denkt Manon Kluijtmans van de deeltijdmasters van Klinische Gezondheidswetenschappen.
Bij de faculteit Geesteswetenschappen die 805 deeltijders herbergt, zijn er al studenten gestopt met hun bacheloropleiding, weet studieadviseur Monique van Ruyven. “Er is veel onrust onder deze studenten. Een paar zijn al gestopt, omdat ze de opleiding financieel gezien niet kunnen afmaken. Een bachelorstudent in deeltijd doet minimaal zes jaar over zijn de opleiding. ” Bij Geesteswetenschappen staan waarschijnlijk de meeste van de in totaal 1336 deeltijdstudenten van de Universiteit Utrecht ingeschreven. Geschiedenis, Wijsbegeerte, Kunstgeschiedenis, Godgeleerdheid en Nederlands zijn klassieke keuzes voor deeltijders.
Onrechtvaardig
Met deze maatregel lijkt Zijlstra de deeltijdopleidingen aan de universiteiten de genadeklap te geven. Het aantal deeltijdstudenten is met de jaren al afgenomen, onder meer door het verdwijnen van deeltijdopleidingen en het schrappen van avondcolleges. Hebben enkele opleidingen bij Geesteswetenschappen nog wel college in de avonduren, bij de faculteit Geowetenschappen is dat niet meer het geval. Studieadviseur Jos Bierbooms: “De deeltijdstudenten draaien mee in het programma van de voltijders. Maar ze mogen maar de helft van het aantal vakken per blok volgen. Al mijn deeltijdstudenten worden daardoor langstudeerders. Ik vind het ook buitengewoon onrechtvaardig dat deeltijdstudenten net zo snel moeten studeren als voltijders.” “Ja”, zegt ook Monique van Ruyven, “Misschien kan dat op het hbo, omdat je daar vrijstellingen kunt krijgen voor praktijkervaring; aan de universiteit kan dat niet.”
Verontwaardigd
Staatssecretaris Zijlstra heeft naar de laatste studentenmonitor gekeken en geconcludeerd dat het studietempo tussen de vol- en deeltijdstudent niet significant verschilt. Dat betekent dat ook het gros van de deeltijders per bachelor- of masteropleiding maar één jaar mag uitlopen en dat ze daarna per uitloopjaar 3000 euro moeten betalen. Voor deeltijdstudenten aan de UU is het vrijwel een onmogelijke opgave om de deeltijdstudie in voltijdtempo te volgen. Manon Kluijtmans van Klinische Gezondsheidswetenschappen is dan ook zeer verontwaardigd. “Wij hebben twee masteropleidingen in deeltijd. Verplegings- en Fysiotherapiewetenschap. Het zijn masters die in studiepunten één jaar duren, maar alléén in deeltijd worden aangeboden dus niet sneller kunnen worden gevolgd dan in twee jaar. Uit de plannen van de staatssecretaris bleek uit niets dat dat een probleem zou zijn, maar nu heeft hij besloten dat al die studiepunten in één collegejaar gehaald moeten zijn, daarna begin je aan je uitloopjaar. Dat betekent dat als onze studenten maar één vak missen, ze meteen die boete moeten betalen. Ik vind dat ongelooflijk onrechtvaardig.”
Bijna alle 70 studenten werken drie of vier dagen in de zorg, zegt Kluijtmans. “Op vrijdag komen ze naar de universiteit voor colleges. Ze hebben die twee jaar echt nodig.” De masters hebben een goed rendement, zegt Kluijtmans. “De studenten zijn dan ook zeer gemotiveerd. Zeventig procent van de studenten rondt hun master op tijd af, gemiddeld in 2,1 jaar. Maar dat is volgens de nieuwe regels dus net te lang.”
Doodsteek
Waar Bierbooms, Van Ruyven en Kluijtmans voor vrezen is dat het aantal deeltijdstudenten door de langstudeerdersmaatregel verder afneemt en dat opleidingen geschrapt moeten worden. Het is al moeilijk genoeg om een deeltijdopleiding te volgen. De studenten die dat nog doen zijn per definitie zeer gemotiveerd, zeggen de drie.
“Mijn studenten”, typeert Bierbooms, “hebben een flexibele baan waardoor ze overdag naar college kunnen en ’s avonds of in het weekeinde kunnen werken. Voltijd studeren is voor hen niet weggelegd.” Van Ruyven herkent die typering: “Veel van onze studenten zitten in het onderwijs en willen hun kennis vergroten en verdiepen.” Kluijtmans: “Bij ons moeten de studenten minimaal elke vrijdag vrij nemen voor de colleges en kiezen er dus voor om twee jaar lang minder te werken. Dat is vaak ook een financieel verhaal.”
Kluijtmans vreest dat de langstudeerdersmaatregel een doodsteek is voor de deeltijdopleiding. Van Ruyven vindt het bovendien schrijnend dat het wetsvoorsteld geen overgangsmaatregel bevat voor de huidige deeltijders. “In een tijd waar van mensen wordt verwacht dat ze zich blijven bijscholen, is het onbegrijpelijk dat deze maatregel op deze manier wordt ingevoerd. Het is toch niet rechtvaardidg om studenten te straffen als zij goed op tempo studeren!”
GK