Extra college over Christchurch

“Gebeurtenissen als de aardbeving in Nieuw-Zeeland leren ons wat de kracht van de natuur is. We moeten daar als maatschappij beter mee leren omgaan.” Dat zegt professor Kevin Furlong, die als geoloog uitgebreid het gebied rond de getroffen stad Christchurch onderzocht heeft. Juist nu daar een verwoestende aardbeving heeft plaatsgevonden, is hij gedurende twee weken te gast aan de Universiteit Utrecht. Dinsdag gaf hij een gastcollege.

Vlak na natuurrampen kun je twee dingen aantreffen: reddingswerkers en journalisten. Die laatsten gaan niet altijd even zorgvuldig te werk, zegt professor Kevin Furlong. Hij wijst op een artikel in de Nieuw-Zeelandse pers: “Er staat één deskundige in het hele artikel, en dat is een door zichzelf benoemde seismoloog uit Australië. Hij zegt dat Wellington nu gevaar loopt, maar dat is onzin.” Furlong windt zich op, want in tegenstelling tot wat de charlatan uit Australië laat zien, valt er als geoloog wel degelijk wat zinnigs te zeggen over de risico’s voor een stad als Christchurch.

Wie de aardbeving van nu wil begrijpen, moet weten dat de tweede stad van Nieuw-Zeeland met 370.000 inwoners vorig jaar september ook al door een aardbeving werd opgeschrikt. Er vielen toen in tegenstelling tot vannacht, wonderbaarlijk genoeg geen slachtoffers. “In Christchurch is er niet goed ingespeeld op die eerdere aardbeving. Men had te veel vertrouwen dat het goed zou blijven gaan, doordat er toen geen doden vielen”, zegt Furlong. Maar dat er toen geen doden vielen, was deels geluk. Furlong laat een foto zien van een onder puin bedolven taxi. “De aardbeving in september vond vroeg in de morgen plaats, de chauffeur had nog geen klanten. Roken is in auto’s verboden daar, dus hij stond buiten een sigaret te roken. Dit is denk ik het enige bekende geval ooit waarin roken een mensenleven heeft gered!”

De aardbeving van gisteren was een naschok van die in september vorig jaar. Na die aardbeving zei de overheid volgens Furlong te snel dat er weer herbouwd kon gaan worden. “Terwijl de grond daar kwetsbaar is. Het hele gebied rond Christchurch wordt samengedrukt als een vel papier in onze handen.” Nieuw-Zeeland ligt precies op de breuk tussen twee tektonische platen. Daardoor is het gebied wel een goudmijn voor geologen: “Deze aardbeving geeft ons meer informatie dan we kunnen analyseren.“

Moet Furlong dan nu niet eigenlijk in Nieuw Zeeland zijn? “Nee, ik ben niet teleurgesteld dat ik daar niet ben. Je zou er een beetje gefrustreerd door kunnen raken, maar ik kan daar nu toch niks doen. Ze hebben daar nu reddingswerkers nodig, geen wetenschappers.” Daar plukken de studenten Aardwetenschappen in Utrecht nu de vruchten van. “Het klinkt cru voor de slachtoffers daar, maar dit is voor ons heel interessant”, zegt Pam (19, aardwetenschappen). “Nederland is een beetje saai. Om dan zo’n breuk te kunnen zien, dat is erg mooi. Het is net gebeurd, en dan krijgen we er nu al college over!”

En moeten we ons hier in Nederland zorgen maken? Furlong: “Een grote aardbeving zal hier niet plaatsvinden. Maar aardbevingen met dezelfde schaal als nu in Christchurch, die heb je ook in Duitsland. Nederland kent weer andere gevaren, overstromingen bijvoorbeeld. Élk gebied kent zijn risico’s. De hedendaagse samenleving is kwetsbaar, daar moet iedereen zich van bewust zijn. Steden kun je herbouwen, maar mensenlevens niet.”

Thijs Kuipers

Advertentie