Gaat de staatssecretaris trakteren?

Morgenmiddag zullen duizenden studenten op het Malieveld protesteren tegen de langstudeerboete die staatssecretaris Zijlstra in september wil invoeren. Het is niet ondenkbaar dat hij de maatregel een jaar uitstelt.Studenten die meer dan één jaar vertraging oplopen gaan volgens het regeerakkoord vanaf september de ‘Halbe-heffing’ betalen: drieduizend euro bovenop het collegegeld. En ook de instellingen krijgen een boete van drieduizend euro.Een sta in de weg kan de Raad van State zijn, die de staatssecretaris deze week heeft geadviseerd over zijn plannen. In de Tweede Kamer wilde hij daar gisteren nog niets over kwijt, maar de kans is groot dat de Raad de invoering te abrupt vindt. Huidige studenten zijn er altijd vanuit gegaan dat zij tegen het lage collegegeldtarief konden studeren. De spelregels kunnen niet zomaar worden veranderd.Zijlstra heeft de boetes nodig om de aanbevelingen van de commissie-Veerman te kunnen uitvoeren. Met het geld (370 miljoen euro per jaar) wil hij onder andere de kwaliteit van het hoger onderwijs verbeteren.Als de staatssecretaris verstandig is, kiest hij de weg van de minste weerstand en neemt hij morgen een traktatie mee voor de studenten. Met een jaar uitstel kan hij de studenten vermoedelijk wel paaien. Voor hen begint een eventueel uitloopjaar dan pas op 1 september. Ze hebben dan nu nog anderhalf jaar om eventuele vertraging weg te werken.Maar de problemen die de instellingen met de plannen hebben, zijn daarmee niet van tafel. De miljoenen die Zijlstra door een eventuele tegemoetkoming aan de studenten misloopt, moeten wel ergens vandaan komen, wil hij zijn investeringen kunnen doen. Grote kans dat die last bij de instellingen terechtkomt. Of bij studenten die een hogere boete moeten gaan betalen.Natuurlijk kan de staatssecretaris een advies van de Raad van State ook naast zich neerleggen, maar of de Kamer dat zal steunen is de vraag.Als Zijlstra morgen de huidige studenten trakteert, zou dat overigens niet de eerste keer zijn dat hij wisselgeld inzet. In december oogstte hij al waardering toen premier Rutte na protesten van studenten met een extra uitloopjaar voor masterstudenten over de brug kwam. Studentenbonden blij: hun protest had zin gehad! Het kabinet had echter al veel eerder bedacht dat het uitloopjaar als wisselgeld kon dienen om het draagvlak voor de bezuinigingen te vergroten.Hoger Onderwijs Persbureau