'Kwart studenten studeert sneller bij afstudeerboete'
Een op de vier UU-studenten denkt meer vaart achter de studie te zetten wanneer het kabinet studievertraging financieel gaat afstraffen. Dat is te lezen in een rapport van Stichting OER over de oorzaken van studievertraging. Volgens de onderzoekers is het beeld van de luie langstudeerder niet terecht.
Vooral studenten die in 2006 zijn begonnen willen sneller hun studie afronden. Niet verwonderlijk want dit is het eerste ´cohort´studenten dat met de boete te maken krijgt. Maar ook veel studenten die afgelopen september zijn gestart geven vaker dan andere cohorten aan efficiënter te willen gaan studeren.
Uit het rapport ´Studievertraging: een bewuste keuze´ dat dinsdag wordt gepresenteerd, blijkt bovendien dat een kwart van de ruim 800 ondervraagde Utrechtse studenten liever minder studievertraging had gehad. ‘Met de kennis van nu’, zouden ze hun studie anders hebben aangepakt.
Daniëlle Fictorie is onderzoekscoördinator van Stichting OER, de door studenten gerunde organisatie die jaarlijks op onafhankelijke wijze de kwaliteit van het Utrechtse onderwijs onderzoekt. Zij stelt dat sneller studeren onherroepelijk ten koste zal gaan van de persoonlijke en academische ontwikkeling van de studenten. “Het beeld van de langstudeerder als feestvierende levensgenieter klopt niet. De meeste studenten geven aan echt niet harder te kunnen werken dan ze nu al doen. Het zijn ook vooral studiegerelateerde zaken waardoor studenten studievertraging denken op te lopen.”
Onvoldoende voorbereiding
Uit het OER-rapport blijkt dat 46.5 procent van de Utrechtse studenten op dit moment studievertraging heeft. Het gaat daarbij vaker om mannen dan om vrouwen. Vooral veel studenten bij Geesteswetenschappen liggen achter op schema.
Hoeveel studievertraging de bevraagde studenten precies hebben opgelopen, vermeldt het OER-rapport niet. Onderliggende informatie laat zien dat ongeveer een derde van de vertraagde studenten die in 2009 of eerder zijn begonnen 60 ects (dat wil zeggen een studiejaar) achter ligt. Iets meer dan tien procent komt zelfs meer dan 120 ects te kort.
De belangrijkste reden waarom studenten studievertraging oplopen, is onvoldoende voorbereiding op tentamens. Veertig procent van de vertraagden geeft dit ruiterlijk toe. Daarbij moet worden opgemerkt dat hierbij relatief zeer vaak sprake is van studenten Bètawetenschappen of Geowetenschappen. Daniëlle Fictorie wijst erop dat deze groep studenten vakken ook vaak als ´te moeilijk´ beoordeelt en moeite heeft de studie met de bijbaan te combineren. “Er zijn grote verschillen tussen opleidingen.”
Opvallend is verder dat liefst een derde van de vertraagde studenten aangeeft een verkeerde studiekeuze te hebben gemaakt. In een kwart van de gevallen waren er persoonlijke omstandigheden in het spel, daarbij kon het gaan om dyslexie maar ook om psychische malleur. Minder dan 16 procent wijt de studievertraging aan bestuurs- en commissiewerk. Een zelfde percentage zegt onomwonden te willen genieten van het studentenleven.
Geen lol maken in de kroeg
Stichting OER wilde niet alleen achterhalen waarom studenten al vertraging hebben opgelopen, maar ook welk belang zij hechten aan de verschillende redenen voor vertraging. Oftewel: wanneer kiest een student er bewust voor om studievertraging op te lopen? In de universitaire discussie over rendementsverhogende maatregelen kunnen de OER-uitkomsten volgens Fictorie een rol gaan spelen.
“Dan blijkt dus dat studenten vooral zaken die direct met hun studie te maken noemen als legitieme redenen”, concludeert ze. “Extra vakken volgen, studeren in het buitenland, tweede studie en extra stage, dat vindt iedereen begrijpelijke motieven. Ook geld verdienen via een bijbaantje kan volgens veel respondenten een logische keuze zijn. Bestuurswerk werd minder genoemd, en dan iets vaker door ouderejaars dan door eerstejaars. Maar lol maken in de kroeg?, nee daar willen studenten geen studievertraging voor oplopen.”
Ruimte voor buitenlandervaring
Veel van de suggesties aan de universiteit om studievertraging te voorkomen, hebben dan ook betrekking op deze studiegerelateerde zaken. Verbeteren van de studiebegeleiding door tutoren en studie-adviseurs staat op nummer 1. Daarna wordt een betere roostering en een beter aanbod van vakken het meest genoemd.
Daniëlle Fictorie vindt vooral de laatste suggestie belangrijk. “Op dit moment is het zeer lastig een verblijf in het buitenland te organiseren zonder studievertraging op te lopen. Vaak zijn de verplichte onderdelen in een studie zo geroosterd dat je niet een half jaar weg kunt. Studenten stellen ook het volgen van extra vakken of het voltooien van een tweede studie uit tot aan het einde van hun opleiding, omdat in het universitaire timeslot-model het volgen van drie vakken niet te combineren is. Het zou mooi zijn als ons onderzoek ertoe leidt dat aan dit soort zaken iets gedaan wordt.”
Een andere veelgenoemde suggestie van de studenten ziet ze minder zitten: het verlagen van het niveau. “Dat werd vaak grappenderwijs genoemd, omdat de Inholland-kwestie zo in het nieuws was.”
XB