Nader Inspectieonderzoek bij InHolland

Met haar afstudeerroute voor ouderejaars studenten overtrad de opleiding media en entertainment management (MEM) van de Hogeschool Inholland willen en wetens allerlei regels. Maar voor regelrechte fraude of diplomatrucs zijn geen bewijzen gevonden. Toch stelt de Onderwijsinspectie op verzoek van staatssecretaris Van Bijsterveldt een vervolgonderzoek in. Een commissie onder leiding van oud-burgemeester Gerd Leers onderzocht op verzoek van Inholland wat er klopte van berichten dat trage en daarmee dure studenten van de Haarlemse MEM-opleiding aan een diploma werden geholpen. “Onregelmatigheden” waren er volgens Leers en de zijnen wel degelijk. Het alternatieve afstudeertraject voor vijfde-, zesde- en zevendejaars, dat met goedkeuring van de directie, maar zonder medeweten van de (deel)examencommissie van MEM zou zijn ingesteld, was op een aantal punten in strijd met de onderwijs- en examenregeling. Zo hoefden afstudeerverslagen en scripties niet te worden voorgelegd aan de afstudeercommissie van MEM en ook niet mondeling te worden gepresenteerd aan drie beoordelaars. Onduidelijk was welke studenten toegang hadden tot het traject, laat staan dat dit algemeen bekend werd gemaakt. Dat leidde tot een sfeer van geheimzinnigheid. De vraag of het goedgekeurde afstudeerwerk voldoende niveau had, beantwoordt de commissie niet. Ze acht zich daartoe niet deskundig en laat dit onderzoek over aan accreditatieorganisatie NVAO. Wel stelt ze dat de opleiding de schijn tegen heeft, omdat het afstudeerniveau binnen het afstudeertraject niet goed gegarandeerd was. “Het management van MEM stond een sfeer van ‘laissez faire, laissez aller’ toe”, waarbinnen de afstudeerbegeleiders van de trage studenten te veel hun eigen gang konden gaan, zonder rekenschap af te leggen.  Geen fraude De commissie heeft geen aanwijzingen dat de docenten die het afstudeertraject uitvoerden onder druk zijn gezet of dat ze uit persoonlijk financieel gewin hebben gehandeld. Ook de diplomabonus die de hogeschool per afgestudeerde ontvangt, zou geen invloed hebben gehad. Die gaat bij Inholland maar voor een “verwaarloosbaar” klein deel naar de opleidingen zelf en speelde geen rol bij het opzetten van de alternatieve route. De commissie heeft evenmin bewijzen dat er sprake was van diplomatrucs of fraude. Wel is er bij MEM een “fraudegevoelige situatie” gecreëerd, waarin het kon voorkomen dat examinatoren cijferbriefjes ondertekenden voor andere examinatoren, soms zelfs gedateerd na de diploma-uitreiking aan de betreffende student. Donderdag nam collegevoorzitter Geert Dales van Inholland het onderzoeksrapport met gemengde gevoelens in ontvangst. Hij was opgelucht dat de commissie geen fraude heeft geconstateerd en zei het rapport in dat opzicht als “vrijspraak” te beschouwen. Dales onderschreef alle conclusies en aanbevelingen en heeft accreditatieorganisatie NVAO inmiddels verzocht niet alleen het afstudeerwerk van de ‘langstudeerders’ te controleren, maar de hele opleiding MEM vervroegd te herkeuren. Het lijkt hem geen goed idee en juridisch niet haalbaar om de circa honderd afgestudeerden hun diploma af te pakken als hun afstudeerwerk achteraf onder de maat blijkt.  Toch nader onderzoekDe ernst van de bevindingen en het feit dat de commissie Leers niet alle belangrijke vragen heeft beantwoord, maken volgens de Onderwijsinspectie echter een nader onderzoek noodzakelijk. Zeker nu blijkt dat wettelijke voorschriften niet altijd zijn nageleefd, wil de inspectie volledige duidelijkheid krijgen over de kwaliteit van de opleiding en het interne toezicht. Het hoger onderwijs in Nederland kent een ruime mate van vrijheid, stelt de inspectie, maar dit brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee. “Waar die verantwoordelijkheid niet wordt genomen, dreigen niet alleen de opleiding en de instelling schade op te lopen, maar ook de betrokken studenten en het hoger onderwijs in het algemeen.” De HBO-raad lijkt het daar van harte mee eens en juicht het vervolgonderzoek toe. “De samenleving moet kunnen uitgaan van de zekerheid dat de kwaliteit van alle uitgereikte diploma's boven alle twijfel verheven is”, laat voorzitter Doekle Terpstra weten. Hij betreurt en veroordeelt de geconstateerde onregelmatigheden bij de MEM-opleiding. Het vervolgonderzoek van de inspectie valt samen met het al eerder gestarte bredere inspectieonderzoek naar verkorte afstudeertrajecten in het hoger onderwijs, waarover in oktober een tussenrapportage zal verschijnen. Hoger Onderwijs Persbureau