Prinsjesdag 2010: jonge onderzoekers leveren in
Er is in 2011 minder geld voor jonge onderzoekers en de totale rijksbijdrage voor studenten voor universiteiten en hogescholen blijft gelijk. Bij een groeiend aantal studenten daalt dus de bijdrage per student.
Alles bij elkaar zal de rijksoverheid komend jaar 7,4 miljoen euro minder aan onderzoek uitgeven dan vorig jaar nog werd gedacht. Het totale budget blijft nog altijd boven de één miljard euro. Daar komt het gewone onderzoekbudget van universiteiten (1,7 miljard euro) en hogescholen (64,8 miljoen euro) bovenop.
Toch verandert er wel iets. De Rubicon-subsidies van onderzoeksfinancier NWO gaan verdwijnen. Daarmee konden pas gepromoveerde wetenschappers één tot twee jaar in het buitenland onderzoekservaring opdoen. Jaarlijks was hier vier miljoen euro voor beschikbaar. In eerdere begrotingen liep het budget al af en het potje wordt klaarblijkelijk niet meer aangevuld.
Toptalent
Verder bezuinigt OCW op ‘toptalent’. Dat NWO-programma geeft slimme afgestudeerden subsidie voor een promotie op een onderwerp naar keuze. In 2011 is daar tijdelijk 2,8 miljoen euro minder voor beschikbaar. Er blijft nog 1,2 miljoen over.
Andere NWO-subsidies blijven intact, waaronder twee miljoen euro aan promotiebeurzen voor talentvolle allochtonen en vier miljoen euro voor vrouwen in de wetenschap. Ook blijft er geld voor een nieuw type graduate schools, waarin promovendi meer vrijheid krijgen om hun promotie vorm te geven. Dit heeft voormalig PvdA-minister Plasterk op de rails gezet.
Games
Ook het geld voor het gamesonderzoek GATE raakt op. Komend jaar is daar nog één miljoen voor beschikbaar en daarna verdwijnt het van de rijksbegroting.
Aan adviezen over het wetenschaps- en technologiebeleid heeft de regering minder behoefte, blijkt uit de begroting. Het budget van adviesraad AWT wordt meer dan gehalveerd van 1,6 miljoen in 2010 naar 0,7 miljoen in 2011. Maar ook dat was al voorzien.
Onderwijs
Het toenemende aantal studenten heeft gevolgen voor de onderwijsbegroting, erkent het demissionaire kabinet Balkenende. Een tabel laat zien dat de onderwijsuitgaven per student licht teruglopen in het hbo (zesduizend euro) en gelijk blijven in het wo (5900 euro).
Bovendien zal het totale onderwijsbudget de komende jaren niet meer stijgen, ook niet als het aantal studenten – zoals te verwachten valt – blijft toenemen. Daar komt bij dat universiteiten en hogescholen geen geld krijgen om stijgende loonkosten op te vangen. Feitelijk zal daardoor het beschikbare bedrag per student verder dalen.
Ook het budget voor nieuwe hbo-masteropleidingen is verlaagd. Althans, het gereserveerde geld dat in 2010 overbleef, zal worden ingezet om de kosten van de aanzwellende studenteninstroom te dekken. Met de voor 2011 beschikbare 10,5 miljoen euro zullen ook de in 2010 gestarte opleidingen moeten worden betaald.
Stufi
De studiefinanciering kost minder dan voorzien, blijkt uit de rijksbegroting. Weliswaar moet OCW aan meer studenten studiebeurzen uitbetalen, maar doordat studenten langer over hun studie doen worden er minder prestatiebeurzen omgezet in een gift. Bovendien gebruiken minder studenten hun OV-chipkaart en vragen ze minder vaak een aanvullende beurs aan. Al met al levert dat de schatkist een meevaller van 32,7 miljoen euro op.
Daarmee is het ministerie niet uit de zorgen. Het kabinet houdt 235 miljoen euro aan ‘enveloppemiddelen’ in de knip die vorig jaar gereserveerd waren voor nieuw OCW-beleid. Welk bedrag hoger onderwijs en onderzoek precies mislopen valt niet af te leiden uit de OCW-begroting.
Ook de aardgasbaten bieden geen soelaas. Daarvan besteedt het kabinet in totaal ruim 232 miljoen euro minder aan kennis en innovatie.
Een van de schaarse extra investeringen komt ten gunste van het natuur- en scheikundeonderwijs aan de universiteiten. Tot en met 2016 ontvangen ze samen jaarlijks twintig miljoen euro.
Hoger Onderwijs Persbureau