PUG-prijs voor onderzoek naar 'het slimme brein'

Onderzoeker Martijn van den Heuvel van het Utrechtse Rudolf Magnus Instituut is de winnaar van de PUG prijs 2010. Hij krijgt de prijs van het Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen (PUG) voor zijn onderzoek naar de relatie tussen intelligentie en de manier waarop hersengebieden informatie uitwisselen.Het PUG reikt jaarlijks een prijs uit voor het beste Utrechtse proefschrift van de afgelopen vijf jaar in een bepaald vakgebied. Nadat vorig jaar filosoof Rutger Claassen de PUG-prijs won op het gebied van de Geesteswetenschappen, was het dit jaar de beurt aan Geneeskunde en Diergeneeskunde. Martijn van den Heuvel kreeg de prijs voor zijn proefschrift The connected brain.In een artikel in de 'Journal of Neuroscience' liet Van den Heuvel vorig jaar zien dat mensen een hoger IQ hebben, naarmate de informatieuitwisseling in hun brein efficiënter georganiseerd is. Hij analyseerde de hersenactiviteit van proefpersonen met behulp van een MRI-scanner.De hersenen vormen een complex netwerk waarin de verschillende gebieden continu informatie met elkaar uitwisselen. Van den Heuvel liet zien dat de hersenen van mensen met een hoger IQ minder tussenstappen nodig hebben om informatie van het ene gebied naar het andere gebied door het brein te laten reizen. Deze grotere efficiëncy komt vooral door een meer geraffineerde communicatie tussen de verschillende hersengebieden. De sterkste verbanden tussen IQ en efficiëntie zijn gevonden in gebieden voorin het brein, waarvan bekend is dat ze vooral betrokken zijn bij complexer gedrag. Voor het onderzoek liet Van den Heuvel negentien gezonde proefpersonen in een MRI-scanner plaatsnemen. Hij analyseerde de hersenactiviteit ‘in rust’, zonder dat de deelnemers taken hoefden uitvoeren. Het functionele brein-netwerk werd in kaart gebracht door te bekijken welke hersengebiedjes spontaan gelijktijdig actief zijn. EH