Studenten over docent Kees van den Bos: mailtjes op de meest vreemde tijden

Hoogleraar Sociale Psychologie Kees van den Bos werd vorig jaar ook al genomineerd voor de Docentprijs. Studievereniging Alcmaeon droeg de docent dit jaar gewoon opnieuw voor. “Kees zorgt ervoor dat hij elk jaar beter wordt.” Vandaag de tweede aflevering van een serie over de drie docenten die in de running zijn voor de jaarlijkse prijs voor de beste universitaire docent.“Of je het wilt of niet, je gaat het leuk vinden”. Dat zegt Martin Hols van studievereniging Alcmaeon over de colleges van Kees van den Bos. “Hij is aanstekelijk enthousiast, je verveelt je geen moment”, bevestigt Susan Boonman, samen met Martin verantwoordelijk voor de voordracht.Volgens het tweetal heeft Van den Bos zijn algemeen erkende status van een van de beste psychologiedocenten te danken aan zijn eerstejaarscolleges Sociale Psychologie. Martin: “Die colleges kennen een zeer gestructureerde opbouw. De theorie wordt elke keer op een verrassend praktische manier geïllustreerd. Dat kan zijn aan de hand van een een quiz, een filmpje, of iets anders. Hij wil dat iedere individuele student daadwerkelijk begrijpt wat er met de theorie bedoeld wordt.”Als voorbeeld noemen de twee de aanpak van Van de Bos tijdens een college over stereotypen en discriminatie. Om de 500 studenten te laten ervaren welke vooroordelen zij zelf hebben laat hij ze op de ene knie slaan als ze een positief gevoel hebben bij een begrip dat hij noemt en op de andere als het begrip negatieve gedachten oproept. Susan: “Bij termen als zon en regen merk je dat iedereen dan snel en gelijktijdig een klap geeft, maar als er bijvoorbeeld allochtone voornamen voorbijkomen hoor je letterlijk hoe studenten twijfelen.” Martin: “Het lijkt een spelletje, maar het maakt de theorie meteen heel concreet en Kees heeft er altijd een heel sterk verhaal bij. Je ziet dan dat studenten opeens de colleges van de volgende week al willen gaan voorbereiden.”De verdrievoudiging van het aantal Utrechtse psychologiestudenten dat na het eerste jaar kiest voor de specialisatie Sociale Psychologie is volgens Martin en Susan vooral te danken aan die inleidende cursus van Van den Bos. Dat hij bovendien een zeer benaderbare en betrokken docent is en vrijwel 24 uur per dag beschikbaar voor antwoorden op vragen, draagt ook bij aan het succes van zijn discipline. Susan: “Van sommige docenten hoor je nooit meer iets als je een mail stuurt, van hem kun je ’s ochtends om 6 uur een uitgebreide mail krijgen, zelfs als je een vrij domme vraag stelt. Domme vragen bestaan niet, zegt hij dan.”Alcmaeon boekte dit jaar groot succes met hun voordrachten voor de docentprijzen. Voor het eerst in de geschiedenis van de vereniging werden nominaties binnengesleept voor zowel de Docent van het Jaar (Van den Bos) als de Junior Docent van het Jaar (Geertjan Overbeek).  Voor Martin en Susan is het een bewijs van de kracht van de formule waarbij eerst studenten Psychologie de mogelijkheid krijgen om hun favoriet aan te wijzen en vervolgens samen met het managementteam van de opleiding wordt gekeken welke van de drie meest genoemde docent het beste voldoet aan de criteria van de Docentprijs.Volgens Martin is geen moment getwijfeld om Van den Bos na de nominatie van vorig jaar opnieuw voor te dragen. “Kees wil zich altijd verbeteren.” Kenmerkend vindt hij dat Van den Bos uit eigen beweging logopedische ondersteuning zocht omdat hij soms ietwat te binnensmonds en mompelend sprak voor grote groepen. Maar ook de reactie van de docent op een ontboezeming van studenten dat ze een reeks sheets wat rommelig vonden, spreekt boekdelen. “Dan zet hij meteen een student-assistent aan het werk om op basis van onze aanmerkingen de vormgeving van die sheets te verbeteren. En dan komt hij verschillende keren terug om feedback te vragen.”Dat het perfectionisme van Van den Bos vruchten afwerpt is volgens het tweetal het beste aan te geven met de waardering die hij het afgelopen jaar van studenten voor zijn colleges kreeg. Die is opnieuw gestegen, van een 4.1 naar een 4.3 op een 5-puntschaal. Susan: “Dat is heel hoog, als je bedenkt dat de gemiddelde docent niet boven de 3 uitkomt.”De ambitie van Van den Bos spreekt ook uit de reactie op zijn hernieuwde voordracht voor de Docentprijs. “Hij was zo blij als een kind met een lollie. Maar hij vecht ook om die prijs echt te winnen. Een docent levert bij ons een grote bijdrage aan de voordracht. Kees wil dat die zo goed mogelijk is.”XB  Docent van het Jaarprijs 2011Tijdens de Onderwijsparade op 10 maart in het Academiegebouw maakt rector Stoof bekend wie de winnaars zijn van de Docentenprijs 2010-2011 en de Prijs Jong Docententalent 2010-2011. De prijsuitreiking vindt plaats tijdens de viering van de Dies, dit jaar op 25 maart.Voor de Docentenprijs 2010-2011 zijn de genomineerden:Prof. dr. Kees van den Bos (Psychologie)Prof. dr. Frank Huisman (Geneeskunde)Prof. dr. Reinoud Vissers (Aardwetenschappen)Voor de Prijs Jong Docententalent 2010-2011 zijn de genomineerden:Dr. Jeroen Janssen (Onderwijskunde)Dr. Geertjan Overbeek (Psychologie)De Docent van het Jaar krijgt een wisseltrofee en een bedrag van 5000 euro. Het docenttalent krijgt 2000 euro. De studievereniging die de winnende docent voordraagt ontvangt een bedrag van 850 euro.De Docentenprijs van de Universiteit Utrecht is in 1994 ingesteld. De prijs voor Jong Docententalent voor docenten jonger dan 36 jaar werd in 1999 voor het eerst uitgereikt. Met de beide prijzen wil het college van bestuur docenten stimuleren en waarderen.Winnende docenten moeten op een aansprekende wijze onderwijs kunnen geven. Daarnaast dragen ze bij aan didactische en inhoudelijke vernieuwing van het curriculum van hun opleiding.