Studentes vinden oorzaak dodelijke hondenziekte
Twee Utrechtse diergeneeskundestudentes hebben de oorzaak gevonden van een dodelijke erfelijke immuunziekte bij een Fries hondenras. Door deze ontdekking kan de ziekte in de toekomst verdwijnen.
Eén op de tien puppies van het hondenras Wetterhoun sterft aan de immuunziekte Severe Combined Immunodeficiency (SCID). De ziekte zorgt ervoor dat het lichaam geen weerstand kan bieden aan virussen en bacteriën waardoor de pups al enkele weken na hun geboorte sterven. Ook bij mensen en paarden komt de ziekte voor.
Nu blijkt dat de ziekte wordt veroorzaakt door een genetische afwijking, kunnen Wetterhounen in de toekomst hierop worden getest voordat er met ze gefokt wordt. Dit kan de geboorte van een pup met SCID voorkomen. De ziekte kan hierdoor zelfs uit de Wetterhounpopulatie verdwijnen. De onderzoekgegevens kunnen ook leiden tot het ontwikkelen van een betere therapie voor de ziekte bij mens en paard.
De oorzaak van SCID werd ontdekt door Barbara Verfuurden en Floor Wempe. De studentes liepen voor hun specialisatie gezelschapsdieren stage bij dierenkliniek Enkhuizen en werden daar op het spoor van de ziekte gezet. “De eigenares vertelde ons over de pupsterfte bij Wetterhounen en ze zei dat ze op zoek was naar studenten die daar onderzoek naar wilden doen”, zegt Barbara. “De eigenares was toendertijd namelijk ook voorzitter van de fokcommissie van de Friese Staby en Wetterhoun Vereniging.” Beide studentes moesten nog een onderzoeksstage lopen en grepen hun kans.
“In het begin leek het lastig om alles geregeld te krijgen, we moesten alles zelf doen”, zegt Barbara. De onderzoeksstages worden meestal vanuit de faculteit geregeld, maar voor dit onderzoek moesten ze alles zelf regelen. “Zo hebben we zelf moeten zoeken naar begeleiders en fokkers die wilden meewerken, ook moesten we een deel van de financiering zelf regelen en zelf een onderzoeksopzet maken.”
Floor en Barbara maakten gebruik van een onderzoek dat eerder gedaan was bij Jack russells. Bij deze hond kwam de erfelijke afwijking ook al in de genen voor. Daarnaast kregen ze informatie van de Nederlandse Vereniging voor Stabij- en Wetterhounen (NVSW). Ze gebruikte de gegevens vanaf 1992 voor stamboom onderzoek en op basis van literatuur onderzoek kregen ze een idee waar in de genen ze moesten zoeken.
Uiteindelijk ontdekten de onderzoeksters de genetische afwijking tijdens hun onderzoeksstage en ook zij stonden te kijken van het snelle resultaat .“Je onderzoekt natuurlijk de genen waarvan je denkt waar het probleem in zit, maar we hadden niet verwacht de mutatie in zo’n korte periode te vinden”, verklaart Barbara.
Nu het onderzoek is afgelopen, maakt Floor haar coschappen af en is Barbara op zoek naar een baan. Nieuw onderzoek wijzen ze echter niet af. “Wie weet komt er in de toekomst nog iets leuks op ons pad.”
TG