Utrecht als onzichtbaar festivalterrein

Een studentenkamer als kunstpodium. Tijdens Stukafest kan dat. Twintig kamers vormden het toneel voor een serie intieme optredens van een divers gezelschap muzikanten, poëten en toneelspelers. Gevestigde namen als de Utrechtse schrijver Ronald Giphart en opkomende bandjes als Flux en Finn Silver hadden afgelopen donderdagavond één ding gemeen: ze moesten driemaal een (zeer) klein publiek veroveren. Iets dat in een kleine studentenkamer misschien wel moeilijker is dan in een grote schouwburg.
“Roken, waarom niet?”, zegt Miriam. Ze is 26, net student-af, eerstegraads docent kunstgeschiedenis en de gastvrouw van deze avond. Haar zus houdt, een klein half uur voordat het eerste optreden van de avond begint, net een niet-rokenbordje omhoog dat ze kregen van de organisatie samen met een stapel stukafestlogo’s, pijlen en nooduitgangbordjes. Het laat de professionaliteit zien van de organisatie, die dit jaar alweer tekent voor de derde editie van het festival in Utrecht. Maar kleinschalig, elk jaar anders en gezellig blijft het.
Zijn Miriam en haar zus een halfuur van tevoren nog zenuwachtig en de weer met het ophangen van bordjes, dat geldt niet voor Serge Fenenko. Hij maakt nog even een ommetje door de buurt voordat hij in haar kamer Upload Cinema gaat vertonen, een selectie van korte filmpjes die in de diepste krochten en verste uithoeken van het internet zijn gevonden. “Upload Cinema is een community”, zegt Serge. Iedereen kan filmpjes aanleveren. De selectie die hij nu laat zien heeft als thema ‘Messing with a brand’. Wat volgt is inderdaad een grappige aaneenschakeling van YouTube-materiaal waarin bestaande reclames op de hak worden genomen. Leuk, maar Miriam had liever een bandje in haar kamer gehad: “Hier kan je toch eigenlijk geen geld voor vragen?“
Tweede ronde
Een bandje in je kamer, dat is wel het lot dat 22-jarige Bas, student mediatechnologie, en zelf muzikant ten deel is gevallen. In zijn huis treedt deze avond Flux op, het Groningse bandje van Irene Wiersma. Hij is positief: “Ik heb de band bij het eerste optreden zelfs moeten afkappen, de bezoekers wilden net na het laatste nummer nóg iets horen. Spinvis, Roosbeef, dat soort artiesten daar heb ik normaal moeite mee. Maar Flux is erg leuk, ze heeft ook zo’n dichtende manier van zingen maar het slaat minder door.” De vergelijking met Erik de Jong en Roos Rebergen wordt vaker gemaakt, érg vaak zelfs. En dat is niet verwonderlijk: Wiersma is op een zelfde manier ongepolijst en brengt teksten als ‘Oh lieve God. Ik hoop dat u bestaat. Gooi een reddingsband naar beneden. Ik woon in de Jozef Israelstraat.’
Derde ronde
In de Minrebroederstraat leest bioloog Tijs Goldschmidt voor uit eigen werk. Zo kun je van de licht wereldvreemde teksten van Flux terechtkomen bij de door de wetenschap geïnspireerde teksten van Goldschmidt. Die gaan wel over alledaagse zaken, want de evolutiebioloog beschouwt zichzelf als de missing link tussen alfa en bèta. In dit geval is alfa de wereld van het salsadansen, waar Goldschmidt zich op heeft gestort. Dat is ook gelijk de reden van de komst van ten minste de helft van zijn publiek. “Wij salsa-en zelf”, zegt psychologiestudente Marije (24). Ze bevestigt de bevindingen van Goldschmidt, die al snel ontdekte dat hij beter tot zijn recht kwam in de hem vertrouwde rol van observator dan in de rol van danser. Als evolutiebioloog ziet hij de salsa als een baltsritueel. De vaak iets oudere, onafhankelijke Nederlandse vrouwen gaan zo bijvoorbeeld direct van de dansvloer af als na de salsa de merengue wordt ingestart, want bij die dans, zo zag hij, komen de op een Nederlandse liefde-azende illegalen af die graag een verblijfsvergunning willen. Liever laten de vrouwen zich daarom tijdens de salsa leiden door de soul van de vaak donkere mannen.
Vierde ronde
Stukafest eindigt traditiegetrouw met een feest, dit jaar in Tivoli de Helling. De hele avond is de Utrechtse binnenstad een onzichtbaar festivalterrein geweest, en hier wordt pas zichtbaar hoe veel mensen daar eigenlijk op zijn afgekomen. Karin (23, student communicatiewetenschap) is na het luisteren naar Tijs Goldschmidt ook naar De Helling gekomen: “Ik denk dat ik hier maar ga letten op wat hij zei.” Ze vond dit jaar het leukste Stukafest tot nu toe, vooral omdat er meer theater was dan in de voorgaande jaren. Ook de organisatie is tevreden, laten ze weten: “Jemig, wij zijn er stil van. Kun je verliefd worden op een festival? Enooooorm bedankt, bezoekers, artiesten, gastheren en -vrouwen!” 
Thijs Kuipers / foto's: Eventshots.nl / Michael de Louw