Alles wordt anders
Het academisch jaar begint deze keer vol onzekerheden voor de nieuwe studenten. Blijft de langstudeerboete? Komt er een leenstelsel? Columnist Karin Prummel weet één ding zeker: toekomstige studenten zullen meer in hun toekomst moeten investeren.
Het is begin september. Wonderbaarlijk piepen er wat zonnestralen door de ramen mijn studentenkamer binnen. Utrecht oogt sereen, bereidt zich voor op de hordes studenten die haar fietspaden en bussen weer gaan overbevolken. De meeste studenten zijn nog druk bezig met opladen voor het nieuwe academisch jaar: uitslapen nu het nog kan en vooral nog even genieten van het gebrek aan harde deadlines. Alles lijkt zo zorgeloos. Maar de ontwikkelingen op onderwijsgebied kunnen hier wel eens een einde aan maken.
Studeren lijkt opeens niet meer zo vanzelfsprekend. Het lijkt opeens niet zo logisch meer dat iedereen die voldoet aan de ingangseisen kan starten met een studie in het hoger onderwijs. Het komt enerzijds doordat reeds ingevoerde maatregelen vereisen dat studenten (meer) hun best doen. Doe je dat niet, dan moet je voortijdig stoppen met je studie (bsa), loop je vertraging op bij de overgang naar je master (harde knip), mag je niet herkansen (aanpassing herkansingsregeling Geo) of moet je meer betalen (langstudeerboete).
Daarnaast zijn binnen de politiek discussies zichtbaar. Weg met de hele basisbeurs en de intreding van een sociaal leenstelsel? Collegegeld flink omhoog? Moeten we de langstudeerboete wel of toch niet terugdraaien? Veel studenten hebben deze laatste discussie waarschijnlijk niet eens meegekregen. Zij lagen ergens in een ver oord, waar wifi het even niet deed, zorgeloos hun accu op te laden.
Bij terugkomst blijkt de verkiezingsstrijd begonnen. Vooral voor aankomende studenten is het spannend wat het gaat worden: behoud van de basisbeurs of een sociaal leenstelsel? Het sociale leenstelsel kan invloed hebben op de toegankelijkheid van het onderwijs. Niet voor iedereen is het dan vanzelfsprekend te kiezen voor studeren. Het zal studenten waarschijnlijk wel stimuleren bewuster te kiezen en sneller te studeren. Én er kan worden geïnvesteerd in onderwijs. Als de basisbeurs blijft, betekent dat dat er gelijke kansen blijven en dat studenten geen (grote) schuld overhouden aan het studeren.
Ik behoor tot de ‘generatie’ studenten die deze dans net ontspringt. Alle studiefinanciëring is al binnengeharkt, dus de afschaffing van de (master)beurs zal ik niet meer merken. Ik loop op schema, waardoor ik ook de boete ontloop. Voor de aankomende eerstejaars wordt het spannend. Zij zullen het zeker minder goed krijgen. Is dat erg? Dat ligt eraan welke keuzes de politiek uiteindelijk zal maken. Maar één ding is zeker: studenten zullen steeds meer zelf moeten investeren in hun studie en dus hun toekomst. Of klink ik dan teveel als hun oma?