Bedrieger of gewoon een goede student?

Wanneer het einde van het academische jaar zich aandient, betekent dat voor mij en veel anderen dat de gevreesde bachelorscriptie en de laatste tentamens afgerond moeten worden. Het is een spannende tijd, waarin ik veel aan mezelf twijfel. Ben ik wel goed genoeg in wat ik doe om een academische scriptie te schrijven? Zo slim ben ik toch helemaal niet?

Als ik tien werkdagen later dan toch een voldoende op mijn UU-app zie verschijnen, heb ik vaak het gevoel geluk te hebben gehad. Geluk met het feit dat de vragen die gesteld werden, toevallig vragen waren die ik wist. Of geluk met de docent die mijn toets heeft nagekeken, omdat hij voor mijn gevoel soepeler nakijkt dan een ander. Als het al niet geluk is waar ik over twijfel, dan is het wel over de 6 die ik gehaald heb. Die 6 is toch nooit genoeg om later een goede jurist te worden? Ik kan beter wat anders gaan doen.

Bedriegerssyndroom
Dit fenomeen staat bekend als Imposter Phenomenon, en het komt verrassend vaak voor bij studenten. De symptomen houden allemaal verband met het gevoel niet thuis te horen in de academische wereld. Er zijn al veel onderzoeken naar gedaan, waarin gesteld wordt dat een op de vijf studenten last heeft van dit syndroom. Het is zelfs zo’n groot probleem dat gemiddeld 70 tot 80 procent van de mensen het fenomeen op enig moment zal ervaren. De kans is dus groot dat jij er al eens mee te maken hebt gehad, of nog mee te maken zal krijgen.

Toch wordt er maar weinig over gepraat. De universiteit geeft goede voorlichting over hoe je een integere academicus kunt zijn en wat je kunt doen om fraude en plagiaat buiten de deur te houden, maar het gevoel wat studenten daarbij kunnen hebben, wordt niet vertegenwoordigd in het curriculum. Daardoor hebben we allemaal wel eens zuchtend gekeken naar de student die ons vertelde dat hij het tentamen echt niet zou gaan halen, maar vervolgens met een 8 of hoger stond te wapperen.

Afgestudeerd
Ook dat kan een vorm van het Impostor Phenomenon zijn, en het schetst een mooi voorbeeld van hoe belangrijk het is om hier meer aandacht aan te besteden. De student die eigenlijk aan zichzelf twijfelt, wordt op deze manier als irritant of vervelend ervaren door medestudenten. Dat leidt er vaak toe dat hij zich niet of minder zal uitlaten over zijn gevoelens, met alle gevolgen van dien.

Inmiddels heb ik al mijn resultaten ontvangen, en kan ik trots mededelen dat ik ben afgestudeerd met nette cijfers. Of ik net zoveel geluk zal hebben in de master, moet volgend jaar gaan blijken.