Biecht vreemdgaan op
Valentijnsdag staat voor de deur: een dag in het teken van liefde en romantiek, maar niet iedereen kruipt ’s avonds bij zijn eigen partner in bed. Waarom gaan mensen vreemd? Ik maak me zorgen over het morele besef omtrent de oudste zonde van de wereld en het gemak waarmee studenten een scheve schaats rijden.
Natuurlijk, we worden meer dan ooit in verleiding gebracht om af te dwalen. De rokjes worden steeds korter en in tegenstelling tot voorgaande generaties zijn wij opgegroeid in een wereld van internet en pornografie. Ons beeld van relaties en liefde is gebaseerd op datingsites en social media die dienen als vleeskeuring-platforms van de eerste orde.
De digital society beïnvloedt in die zin zeker ons beeld en besef over wat een duurzame relatie is en hoe die eruit ziet. Het is dan ook de vraag in hoeverre dat beeld vertekend is in de huidige generatie door het gebruik van te swipen op Tinder. Wederom betekent dat maatschappelijke schade dankzij het digitale tijdperk.
Maar terug naar overspel, waarom is vreemdgaan steeds gebruikelijker of lijkt dat zo te zijn tegenwoordig? Denk bijvoorbeeld aan Second Love. Voor degenen die Second Love niet kennen: dat is een website waarvan de leden een relatie hebben en willen vreemdgaan. Zonder grappen: als onze samenleving geen reclame van de tabaksindustrie tolereert, waarom accepteren we dan wel zoiets?
Toen ik op het werk van relatietherapeut en seksuoloog Esther Perel stuitte, was ik pas echt in de war. Perel heeft onlangs een boek geschreven over de hedendaagse normen en waarden van overspel en zet vreemdgaan in het zonnetje. Overspel noemt zij zelfs een poëtische vlucht der ontdekking. In haar boek: Liefde in verhouding: een nieuw perspectief op trouw en ontrouw, poogt zij onze traditionele, moralistische blik op vreemdgaan te verruimen. Hoe dan? Niet dat ik per se zo conservatief ben, maar goed, degene die overspel moreel tracht te verantwoorden, trekt mijn aandacht. Totaal onthutst, las ik verder.
In een uitgebreid overzicht van aspecten en betekenissen over vreemdgaan, doet Perel een beroep op ‘existentialisme’. Deze filosofie stelt het persoonlijk bestaan van de mens in het middelpunt. Vreemdgaan is volgens haar een soort uitdrukking om vorm te geven aan de complexiteit van liefde en verlangens in onze tijd. Ze gaat nog een stapje verder en stelt dat overspel geen symptoom hoeft te zijn voor een misgelopen relatie, integendeel. Degene met weinig zelfbeheersing en een niet onbaatzuchtig karakter is niet op zoek naar een nieuwe partner. Welnee, de verrader is slechts op zoek naar een ‘nieuwe ik’. Vreemdgaan in deze tijd gaat dus over het verliezen van de ‘oude ik’ en staat in het teken van persoonlijke ontwikkeling en succes en gaat dus absoluut niet over het hebben van schuld, spijt of berouw…
Het ergste vind ik nog dat men, met een dergelijke houding van onverschilligheid, niet stilstaat bij de begane fout of stommiteit en daar dan ook niks van leert. Terwijl men juist zondes zou moeten overdenken. Het is niet erg om fouten te maken. Tuurlijk niet. Maar reflecteer, heb spijt en leer van de daad om in het vervolg een nog betere partner te zijn.
Bovendien vind ik dat men te allen tijde eerlijk dient te zijn: zeker bij uitglijders in bed. Dus kijk in de spiegel, schrijf een brief, begin met rozen zijn rood…, vertel de waarheid, leer hiervan en vraag om vergiffenis. Als de liefde sterk genoeg is, zal deze zeker overwinnen.