De strijd om onderzoekstalent
Gezamenlijke onderzoekscentra komen zowel China als Nederland ten goede, denkt wetenschappelijk attaché David Pho.
De hevige concurrentiestrijd om (PhD-)talent vormt een grote uitdaging voor onze universiteiten. Tijdens een PhD-workshop in Beijing afgelopen maand namen bijna honderd buitenlandse universiteiten deel om Chinese kandidaten te interviewen en te werven voor hun PhD-programma's. Om kandidaten over te halen, gaven verschillende landen voorlichtingssessies waarin ze hun unique selling propositions overbrachten. Canada presenteerde een nieuwe visumprocedure (met een slagingskans van meer dan 90 procent). Duitsland schermde met het enorme aanbod aan scholarships, terwijl Frankrijk de nadruk legde op de culturele ervaring in Europa.
De Nederlandse ambassade besloot dit jaar de Nederlandse delegatie bij te staan middels een bijdrage aan de organisatie en aankleding van het ‘Holland Science House’ tijdens de PhD-workshop. In dit Holland House van Academic Transfer konden Chinese kandidaten voorafgaand en na afloop van hun interviews algemene informatie over onderzoek in Nederland krijgen. Dit jaar nam het aantal Nederlandse deelnemers aan de PhD-workshop met bijna een derde toe. De meeste hoogleraren gaven aan dat de Workshop een efficiënte wijze was om kandidaten online te identificeren en persoonlijk te selecteren.
Een ander platform zijn de Joint Research Labs zoals de drie centra die TU Delft vorige maand in China werden opgericht. Naast een betere toegang tot Chinese onderzoeksfaciliteiten en -subsidies, biedt een permanente aanwezigheid zoals een onderzoekscentrum ook een platform om getalenteerde (PhD-) kandidaten in China te werven. Ook de Europese Commissie moedigt het opzetten van Chinees-Europese onderzoekscentra en –labs in China aan en organiseerde met de hulp van de Nederlandse ambassade een eerste workshop voor bestaande labs met als doel ervaringen uit te wisselen en nieuwe contacten op te doen.
De labs waren meestal niet op de hoogte van elkaars bestaan en hadden veel belangstelling om met elkaar samen te werken. De Commissie hoopt vooral dat de joint labs in de toekomst ook een aanjager kunnen zijn voor meer aanvragen voor de toekomstige calls van het Europese kaderprogramma en van Horizon 2020.
Een andere conclusie was dat veel Europese labs geen juridische status in China bezitten hetgeen lastig kan zijn voor onder andere de aanvraag van Chinese subsidies of visums voor Europese onderzoekers. Het merendeel van de 60 geïdentificeerde joint labs is binnen een Chinese universiteit of onderzoeksinstituut opgericht en maakt vaak gebruik van de onderzoeksfaciliteiten van de Chinese partner. Zodoende biedt een EU-China joint lab Europese onderzoekers ook een vertrouwde infrastructuur binnen het Chinese systeem aan.
In het verlengde hiervan, stimuleert de EU-delegatie in China de mobiliteit van Europese onderzoekers naar China en bracht de EU-delegatie vorig jaar een brochure uit met een overzicht van verschillende financieringsmogelijkheden voor Europese onderzoekers in China. Hoewel er nog veel obstakels zijn, neemt het aantal Nederlandse onderzoekers in China langzaam maar gestaag toe. Net als Chinese promovendi die naar China terugkeren, worden Nederlandse onderzoekers ook door Chinese collega’s gezien als een verlengstuk van hun Nederlandse alma mater. Zij worden regelmatig door hun Chinese gastinstelling ingezet om geschikte Nederlandse onderzoekersgroepen en -projecten te identificeren. Ook worden ze vaak gevraagd een bemiddelende rol te spelen in het opzetten van toekomstige samenwerking.
Ik hoop van harte dat China als onderzoeksland steeds aantrekkelijker wordt voor Nederland en dat steeds meer (jonge) onderzoekers uit Nederland deze kant op komen. Zoals bekend liggen er in China veel financiële middelen, faciliteiten en uitdagingen te wachten, maar er moet nog veel gewerkt worden aan de kwaliteit en het imago van de Chinese wetenschap voordat Europese onderzoekers zich in grote aantallen op China aan het werk gaan. Het IA-netwerk in China is graag bereid om Nederlandse wetenschappers waar nodig te adviseren en ondersteunen.