De universiteit is niet voor iedereen
De visitatiecommissie bij Communicatie- en Informatiewetenschappen constateerde dat de opleiding zwakke studenten heeft die al drie jaar of vier jaar studeren. Vreemd, vindt Johannes ten Hoor en het bewijs dat de universiteit niet voor iedereen is.
Paniek bij Communicatie- en Informatiewetenschappen deze week nadat de opleiding een onvoldoende kreeg van de visitatiecommissie. Scripties van ‘zwakke studenten’ waren te lichtvoetig met een voldoende beoordeeld, waardoor scripties die met een zeven of lager beoordeeld zijn aan een hoogleraar worden voorgelegd ter controle. Wat gebeurt er als een scriptie ondermaats blijkt te zijn? Hoe zit het eigenlijk met de kwaliteit van de rest van het onderwijs bij CIW? Waarom hebben we als CIW’ers nog geen bericht gehad hierover?
Hoe dan ook, deze kwestie zette me weer aan het denken over de kwaliteit van het hoger onderwijs en de discussie daarover die al jaren onvermoeid wordt voortgezet. Daarbij schoot me een uitspraak te binnen van Ad Verbrugge, filosofiedocent aan de VU en voorzitter van de stichting Beter Onderwijs Nederland. Toen ik hem ooit mocht interviewen over de stand van zaken in het onderwijs, zei hij dat het helemaal niet zo is dat iedereen recht heeft op hoger onderwijs. “Toch ook niet iedereen heeft recht om in het Nederlands elftal te spelen? Uiteraard mag het financiële aspect geen belemmering zijn om te studeren, maar het gaat met name om de potentie,” aldus Verbrugge. Kortom: de universiteit is simpelweg niet voor iedereen bedoeld.
Wat heeft dat te maken met het bezoek van de visitatiecommissie bij CIW? Wel, het verbaasde mij eerlijk gezegd een beetje dat er kennelijk studenten zijn die al drie of vier jaar een bachelor volgen terwijl ze in de categorie ‘zwakke student’ vallen, en dan bovendien met slecht afstudeerwerk wegkomen. Oké, bij sommigen zal die onvoldoende een incidentele misser zijn – wellicht dat er iets misging in de begeleiding of was het door andere omstandigheden onmogelijk goed te presteren. Het gaat dan ook om de notoire ‘zwakstudeerders’. Is de universiteit wel voor die studenten bedoeld?
Dat het belangrijk is dat aankomende studenten de juiste opleiding kiezen, is reeds bekend. Met een matchingsprocedure zijn er al stappen gezet om de juiste student op de juiste plaats te krijgen. Het is daarnaast echter ook belangrijk dat aankomende studenten het juiste niveau kiezen. Ook daar zou naar gekeken kunnen worden bij matching. Past iemand in het academische profiel? Het opwerpen van financiële drempels voor studenten lijkt in het huidige politieke klimaat geen enkel punt te zijn. Maar waarom niet eerst de potentiedrempel eens flink omhoog?
Universitair onderwijs is waardevol en kostbaar, daar dienen we behoedzaam mee om te gaan. Om het universitaire onderwijs op orde te houden is het dan soms nodig luid en duidelijk te zeggen: de universiteit is niet voor iedereen. Het beoordelen van een opleiding begint dan niet met een steekproef uit de eindwerkstukken, maar met kritisch kijken naar wie er binnen worden gelaten.