Een relikwie uit het verleden
De universiteit is een geoliede machine waar mens, computer en gebouw een eenheid vormen. Het systeem is na jarenlange oefening, opschaling en verfijning een uitmuntend staaltje efficiency geworden. De machine loopt als een zonnetje en er is niets aan de hand zolang je met je vingers of haarlokken uit de buurt blijft van de draaiende raderen. Het Department of Search doet sinds 2014 onderzoek naar het functioneren van de campus als Science Park van de toekomst.
Reputatie
Het Science Park heette tot voor kort De Uithof. Een naam met een niet al te beste reputatie. De associaties van winderig, kaal, anoniem oord waar je met overvolle bussen naartoe werd gedeporteerd, is een hardnekkige herinnering voor veel studenten. Net als de Bijlmer de perfecte verdwijnplek is voor papierloze mensen, Hoog Catharijne het heroïne-winkelhart van Noordwest-Europa was, is De Uithof de ideale locatie voor het overhevelen van illegale handelswaar.
Dat grootschalige modernistische projecten geen plek voor mensen zijn, is geen nieuws. Wat wel vreemd is, is dat het blijkbaar voor bestuurders te verleidelijk blijft om hun visie op de samenleving verbeeld te zien in steen. Zo ook vandaag de dag wordt de campus driftig verbouwd conform de nieuwste ideologische vergezichten. Maar soms kan één kwelgeest het machtsvertoon aan het wankelen brengen.
Achter tralies
Gerard T. werd op 12 februari 2016 veroordeeld tot 16 jaar cel voor vier bewezen verkrachtingen. Er waren nog 18 verdenkingen maar die werden niet hard gemaakt door het dna-onderzoek. Met het verdwijnen van de Utrechtse verkrachter achter de tralies kon de directie van het USP opgelucht ademhalen. Hij sloeg vooral toe in de rafelranden van de stad. Daar waar bosjes te over zijn en weinig sociale controle is. De campus is het ideale jachtterrein voor een serieverkrachter. Als de helft van de studenten woonachtig op de campus vrouw is, dan zijn er ruim 1250 potentiële slachtoffers die vroeg of laat een keer hun studentenkamer verlaten om vertier te zoeken in het Utrechtse. En de kale wegen die egaal verlicht worden met nitraatlampen bieden geen beschutting aan de eenzame fietser. In theorie hoefde Gerard T. zich alleen maar bij de invalswegen verdekt op te stellen en zijn kansen af te wachten.
Het idee dat een studente door deze schurk te grazen zou worden genomen, zou het toch al dubieuze imago een stevige deuk opleveren. Er moest een oplossing komen en het liefst één die in lijn zou liggen die het bestaande masterplan niet te veel zou veranderen. Een oplossing had kunnen zijn om meer winkels, horeca en studentenverenigingen toestemming te geven om zich op het terrein te vestigingen. Of in plaats van twee toegangen er tien te maken. Of de openingstijden van de universiteit aan te passen aan de 24-uurs economie. Maar dat zou te veel eer zijn aan deze potentiële kwelgeest en de heldere bestuurslijnen in het landschap vervagen.
Relikwie uit het verleden
De oplossing moest passen in de geest van de efficiëntiemachine. Zo kwam de fietspoolplaats in het leven. Op strategische plekken werden gele praatpalen geïnstalleerd die in direct contact stonden met de beveiliging van de campus. Meisjes konden zich bij zo’n paal melden waarop de beveiliging kleine karavanen organiseerde die zo met elkaar een veilige overtocht naar de bewoonde wereld konden ondernemen. Inmiddels zijn de palen ingehaald door de moderne technologie. De meisjes kunnen nu zelf de karavanen organiseren via een groepsapp. En nu de kwelgeest van Utrecht opgesloten zit, staan de palen werkeloos te wachten om opgeruimd te worden.
Waarschijnlijk kan het Gerard T. weinig schelen dat hij de inspiratie was voor de Fietspoolplaats. Het is echter een uniek communicatieapparaat in de Modernistische traditie van het oplossingsdenken. Nu dreigt de Fietspoolplaats verloren te gaan in de voortsnellende systeemverfijning die geen kwelgeesten duldt. De systeembeheerders mogen zich niet laten afleiden door stofdeeltjes, nostalgie of sentiment. Wellicht kan de Fietspoolplaats een ereplaatsje krijgen op het Genèveplein van de UU. Hier vormt zich in juni het nieuwe hart van de campus rondom Zero Footprint Campus. Wie op de knop drukt, krijgt een directe lijn met Gerard T. die ons zal huiveren en gerust te stellen wetende dat hij nog steeds in zijn cel zit.