Geef alle eerstejaars verplicht een vulpen
Tentamens geschreven met een balpen zijn veelal onleesbaar door het abominabele handschrift. Docent Ruud Schotting wil de vulpen weer terug. Want met een vulpen moet je wel leesbaar schrijven.
Mijn faculteit Geowetenschappen vraagt alle studenten anoniem na een tentamen een evaluatieformulier in te vullen. 27 multiple choice-vragen en op de achterkant open vragen: “Wat vond je goed aan deze cursus”, “Wat verdient verbetering”, etc.
Ik kan me nog goed herinneren dat ik een keer door ons Studiepunt gebeld werd: “Er is een uiterst vreemde opmerking op een evaluatieformulier aangetroffen, laten we dat even bespreken?” Een student had onder het kopje ‘verbeterpunten’ het volgende geschreven: ‘De moeder van Schotting is een hoer!’. Dat was nou pas echt interessante informatie in een cursusevaluatie! Ik ben me daar nooit iets van bewust geweest en vond het opmerkelijk dat een jonge student(e) dat wel over mijn moeder weet en ik dus al 57 jaar niet.
De student had dat met een balpen in hopeloze hiërogliefen geschreven op het evaluatieformulier. In onze academische UU gemeenschap is het niet echt gebruikelijk om de moeder van docenten als hoer te bestempelen, dus werd er een CSI-onderzoek ingesteld wie deze uitlating op zijn/haar geweten had. Het abominabele handschrift leidde middels vergelijking met handgeschreven wiskunde tentamens tot de (uiteraard mannelijke) dader. Hij werd streng toegesproken (niet door mij) en toen bleek dat hij zich ergens in het autistisch spectrum bevond. Dat laatste bleek overigens een understatement.
Maar iedereen mankeert wel iets, toch? Het bijzondere is dat hij ruim vier jaar later bij mij zijn masteronderzoek heeft gedaan. Een zeer getalenteerde student en ontzettend aardige jongen. Wel heel fijn voor mij dat hij zijn MSc-thesis niet met een balpen geschreven heeft… Is dat ellendige MS Word toch nog ergens goed voor!
Dat ik inmiddels ècht oud ben, blijkt wel uit het feit dat ik in de eerste klas van de lagere school met een kroontjespen in een glazen inktpotje heb zitten dippen. Ik heb schriftjes vol geschreven met 40 a’s, 40 b’s tot en met de zet, keurig tussen de lijntjes. Die methode heette Eerst duidelijk, dan snel.
In de tweede klas voltrok zich een waar wereldwonder: de toen net uitgevonden ‘balpen’ werd ingevoerd! Ik meen van het merk Bic. Met de kroontjespen kon ik nog wel uit de voeten, maar met die Bic balpen werd mijn handschrift al snel volkomen onleesbaar. Geen wrijving tussen het schrijfinstrument en het papier. En natuurlijk die waardeloze jongensmotoriek. Dat is vragen om moeilijkheden! Bovendien meende ik toen ook nog dat die methode “Eerst snel, dan duidelijk” heette…
Ik heb als docent al heel veel tentamens nagekeken. Ik durf te beweren dat ik onmiddellijk kan zien (heus zonder naar de naam te kijken) of een tentamen door een dame of een heer gemaakt is. Die tentamens worden doorgaans geschreven met een balpen. Het is sneu, maar bijna altijd zijn het de heren/jongens die een onleesbaar, zo niet een totaal hopeloos handschrift hebben.
Dat had ik dus zelf ook. Tot ik de vulpen ontdekte. Met een mooie vulpen kan ik heel mooi en leesbaar schrijven. Zelfs mijn geliefde K. geeft inmiddels (overigens nog steeds met de nodige tegenzin!) toe dat als ik iets met een echte vulpen schrijf, zij óók snapt wat ik bedoel. En daar gaat het toch eigenlijk om als je iets wil schrijven.
Wat is een vulpen? Dat zal ik even haarfijn uitleggen. Het is een pen die je kan vullen met inkt. Iets uit de vorige eeuw. Wat is er zo prettig aan een vulpen: het contact met het papier! Je voelt dat je schrijft omdat het papier weerstand biedt tegen de stroom van de inkt. En daardoor ga je mooier schrijven. Dat lukt je nooit met een balpen! Die bal rolt maar rond, alle kanten op, maar nooit de kant die je op wil. Wat ook heerlijk aan een vulpen is, is het vullen van de pen. Potje lekker ruikende inkt en dan de vulpen met volle teugen de inkt laten opzuigen. Kan natuurlijk ook met inktpatronen, maar dat lijkt me toch echt meer iets voor de beginners/amateurs.
Afgelopen zaterdag ging zowaar een heel katern van NRC over de teloorgang van het taalonderwijs. Zoals u weet bekommer ik me doorgaans meer over het zieltogende reken- en wiskundeonderwijs. Maar wat te denken van het huidige schrijfonderwijs: voordat je iets zinnigs uit je pen kan wringen, moet je toch eerst een beetje behoorlijk leren schrijven. Letters (en zinnen) bedoel ik dus! Gelet op wat ik soms onder ogen krijg, lijkt het of naast het aanleren van de tafels van tien ook het leren schrijven van letters en zinnen op de lagere school is afgeschaft.
Gegeven het abominabele handschrift van vele studenten (sorry guys: met name de heren) zou het toch een fantastisch idee zijn om in plaats van een laptop of iPad een fijne vulpen voor te schrijven aan alle eerstejaars studenten van de UU. Een mooie vulpen en een potje inkt. Tentamen doen wordt dan pas een echt feestje: lekker met je vulpen te keer gaan op weerstand biedend papier. Mooie leesbare letters, getallen en wiskundige vergelijkingen schrijven. En het nakijken? Dat heb ik dan weer. Maar in dat geval kijk ik daar dan pas ECHT naar uit!