Generatie-dubbel-pech
Ik stap in de trein op Utrecht Centraal en beland midden in een massa studenten op het balkon. Bij een gebrek aan zitplekken neem ik plaats op het trappetje. Sommige studenten hebben een protestbord vast. Ik probeer te lezen wat erop staat, wat lastig is omdat om sommige borden een plastic tas zit of omdat de tekst naar hen toegedraaid is. Op één bord kan ik nog net de tekst ‘Niet mijn schuld’ zien. Ik denk gelijk aan de oneerlijke studieschuld van de pechgeneratie. Of gaan ze demonstreren tegen het klimaat? Dat is immers ook niet hun schuld.
Ik observeer de studenten onopvallend vanachter mijn tijdschrift. Op het eerste gezicht lijken ze veel op mijn studievrienden van vijftien jaar geleden. Al hebben hun broeken een veel hogere taille en zijn er meer blote buiken te zien.
Ik vind de klimaatproblematiek in principe ook niet mijn schuld, maar misschien toch net iets meer mijn schuld dan dat het hun schuld is. Als millennial heb ik me als kind en puber nog onbevangen in de benzineauto van mijn ouders naar allerlei vakantiebestemmingen laten rijden. Toen Kinderen voor Kinderen over zure regen zong, koppelde ik dat niet aan het vergaan van de wereld. Het leek me alleen nogal vies als je die zure regen op je hoofd kreeg. Het gat in de ozonlaag klonk licht beangstigend, maar ook redelijk lokaal en ver weg. Bovendien kon je de gevolgen daarvan met een goede sunblock nog wel tegengaan.
Waar voor mij als jongere ‘het milieu’ nog vrij abstract was en makkelijk te negeren, besef ik dat de pechgeneratie, en zeker de jongeren onder hen, die luxe nooit hebben gehad. Zij groeiden op met het idee dat er straks misschien geen leefbare aarde meer is. Wat moet dat machteloos voelen; groot worden met het idee dat de aarde er over vijftig of honderd jaar misschien wel radicaal anders uitziet.
Bij het zien van het Niet-mijn-schuldbordje, dringt dit voor het eerst echt goed tot me door. De pechgeneratie heeft dubbel pech.
Ondertussen babbelen de studenten om me heen vrolijk met elkaar. Over de demonstratie van straks, maar ook over wat ze gisteravond hebben gedaan en over Job die zijn tentamen niet heeft gehaald omdat hij bij het verkeerde lokaal stond.
De sfeer in de treincoupé is levenslustig. Zoals we bij de klimaatspijbelaars al hebben gezien, zijn de jongeren van nu daadkrachtig. Ze zijn niet wegwuiverig zoals sommigen van de generaties boven hen die veel te verliezen hebben. De pechgeneratie kan waarschijnlijk geen huis kopen, of een solide pensioen opbouwen, twee auto’s aanschaffen, een leuk bootje of een tweede huisje ergens op het platteland. Onbezonnen consumeren, dat kan de pechgeneratie zich niet meer veroorloven. Ze hebben niet zo heel veel te verliezen. Alleen de aarde en hun toekomst.