Het belang van (OER)-tegenonderzoek

Onderzoekers maken keuzes. En dan is het volgens Tycho Wassenaar goed van studentenorganisaties als LSVb of de Utrechtse Stichting OER tegenonderzoek doen.
Twee weken terug hadden wij als student-geleding van de faculteitsraad Sociale Wetenschappen een interessant gesprek met onze beide vice-decanen. Het onderwerp was actueel: wetenschappelijke integriteit binnen het onderwijs. Een thema dat nadrukkelijk vermeld staat op de onderwijsagenda van de faculteit de komende jaren. Mede naar aanleiding van de kwestie Stapel vroegen wij ons af op welke manier dit onderwerp terug komt binnen het onderwijs.
Los van onze verantwoordelijkheid als medezeggenschappers zijn dit soort overleggen ook heel erg leerzaam en interessant voor ons als studenten. Zo kwam aan de orde dat er een belangrijk verschil is tussen wat onderzoekers in artikelen daadwerkelijk onderzocht hebben en tussen wat ze vinden of wat ze denken. Een mening dus. Vaak wordt dit standpunt vervolgens ondersteund met artikelen waarin andere onderzoekers deze beweringen ook doen. Want we zoeken over het algemeen eerder literatuur die onze mening ondersteunt dan literatuur die het eigen werk ontkracht.
Onderzoek doen komt neer op keuzes maken. Daarbij is er ook een groot grijs gebied, waarin er niet direct sprake is van fraude, maar waar er een andere keuze ook te rechtvaardigen valt. Bijvoorbeeld in het onderzoek naar de gevolgen van de bezuinigingen in het Hoger Onderwijs voor de koopkracht van studenten. De LSVb heeft laten zien dat studenten aanzienlijk minder te besteden hebben dan dat het Centraal Plan Bureau (CPB) ons doet geloven. In een bijzonder scherp stuk toont de LSVb hiermee het belang van aanvullend, eigen onderzoek aan, specifieker het belang van ‘tegenonderzoek’. NRC Next heeft deze bewering trouwens ‘gecheckt’ en als ‘waar’ beoordeeld.
De tamelijk misplaatste uitspraak dat Stichting OER voor (of volgens) het College van Bestuur “minder relevant” is geworden moet dan ook met de nodige argwaan worden gelezen. Alsof het CvB dat bepaalt. Uiteraard zullen niet alle onderzoeken van de LSVb of van Stichting OER perfect zijn, zij maken immers ook keuzes, maar zij hebben wel een belangrijke taak. Namelijk het controleren en eventueel nader onderzoeken van bestaand beleid of eerder onderzoek. Nota bene een fundamenteel kenmerk van de wetenschap. Iets wat eigenlijk nog veel vaker zou moeten gebeuren. Het is niet aan het CvB om te beslissen over de toekomst van organisatie als Stichting OER, maar aan de studentengemeenschap. Bovendien getuigt de classificering ‘minder relevant’ überhaupt van weinig respect of sympathie.