Het is goed studeren in Tsjechië
Nu de vakken echt begonnen zijn, is het leven in Brno goed te vergelijken met dat in Nederland. Middagen studeren in de universiteitsbibliotheek, presentaties voorbereiden en natuurlijk naar colleges gaan. De bladeren vallen van de bomen, het wordt kouder en je winterjas is soms je beste vriend. Natuurlijk zijn er ook verschillen, maar het dagelijks leven is hier niet schokkend anders.
Voordat ik naar Brno vertrok, reageerden veel mensen verbaasd op mijn keuze voor deze stad. Waarom ik in godnaam naar Tsjechië ging en of het onderwijs wel van goed niveau was, waren vragen die ik regelmatig gesteld kreeg.
De reacties zette mij echter wel aan het denken. Hoe komt het toch dat de beeldvorming en stereotypen zo overheersen als het om Tsjechië gaat? Waarom is dit vooral negatief of gerelateerd aan alcoholconsumpties?
In Nederland heb ik weinig geleerd over Tsjechië en de andere landen die in centraal Europa liggen. Tijdens mijn geschiedenislessen op de middelbare school ging het niet over Tsjechië als zelfstandig land maar als onderdeel van het rode blok. Het communistische blok viel uiteen, het westen met zijn kapitalistische maatschappijen won.
Een erg zwart wit beeld natuurlijk en gelukkig werd dit beeld genuanceerder gedurende mijn geschiedenisstudie. Veel mensen kiezen dit studiepad echter niet, en voor hen blijft Tsjechië misschien wel onderdeel van een voormalig rood blok. Voor Erasmusstudenten vallen de stereotypen weg als ze hier enige tijd wonen, maar het is logisch dat voor velen deze beeldvorming niet aangepast wordt. Het voelt veilig om te denken dat je een land ver weg kan kenmerken, ook al ben je er zelf nooit geweest.
Een gemeenschappelijke factor is wél dat Tsjechië met 27 andere lidstaten de Europese unie vormen, waarbij we beleid en bepaalde principes delen. Ik hoop dat het effect dat de Europese unie heeft op beleidsniveau, ook doorsijpelt in het dagelijks leven van ons Europeanen. Stereotypen haal je niet de wereld uit, maar het zou al helpen als landen als individueel ontwikkelde gebieden worden gezien. Het is wellicht dromen over iets utopisch.
Mijn eigen beeld van Tsjechië is dat het een te leuk en mooi land is om last te hebben van negatieve beeldvorming die misschien nog afkomstig is uit de Koude Oorlog. De jongere generatie is erg hartelijk, de natuur is prachtig en de steden zijn mooi cultuurhistorisch. Maar eerlijk is eerlijk, zelfs ik verval soms in negatieve beeldvorming. Toen ik toestemming moest vragen aan een docent om een cursus te laten vallen bijvoorbeeld. Er waren drie handtekeningen nodig, een aanpassing in het elektronisch systeem en er was een deadline. Toen dacht ik wel ‘Wat is dit nou weer voor mal Tsjechisch systeem’.