Ik kende Afrika toch?

Ha die Jesse!

“Ik ga vier maanden veldonderzoek doen voor m’n masterscriptie. In the global south, een ontwikkelingsgebied ja.. Ja natuurlijk wil ik weer naar Afrika! Dan kan ik daar weer werk voor onze stichting In2Africa doen, en het is ook wel een voordeel dat ik weet hoe dingen daar gaan..”

Ha, ik hoor het mezelf nog zeggen. Iedere keer als ik iemand vertelde wat ik vanaf februari ging doen. Maar hoe goed ken ik Afrika eigenlijk? En hoe kom ik erbij dat ik met mijn beetje reiservaring aan de oostkant van het continent begrijp hoe het er 7000 kilometer verderop aan de westzijde aan toegaat? Alsof een Siberische Rus je wel even uitlegt hoe het leven in Zuid-Spanje is.

Deze inschattingsfout wordt in mijn eerste weken in Ghana op verschillende manieren duidelijk. Allereerst onderschat ik de cultuurshock. Natuurlijk ken ik de lokale handdruk, weet ik hoe sommige dingen eruit zien, dat de steden chaotisch kunnen zijn, dat reizen lang duurt….. Het is echter een illusie te denken dat je gewend bent aan de overdaad aan prikkels, de nieuwe geuren, de aandacht als Obruni, en ál die dingen die je niet begrijpt. Wanneer ik zo nonchalant mogelijk mijn bestemming, die ik wel vijf keer op uitspraak geoefend heb, aan de bijrijder van de minibus doorgeef, gniffelt de hele Tro-Tro.

Ook onderzoek doen, is even andere koek. Op mijn eerste afspraak met de CEO van het IT-bedrijf dat ik onderzoek, wil hij om 12 uur ‘s middags graag bier drinken “om even af te koelen”. De volgende afspraak, die op vrijdag in het kantoor van het bedrijf gepland staat (een leegstaand pand waarin de CEO ook woont en stroom aftapt van de plaatselijke lijn), brengen we grotendeels in de lokale kroeg door. De stroom is immers uitgevallen en internet doet het daardoor niet.

Wanneer ik een dag later met lood in mijn schoenen en met al mijn verwachtingen overboord gegooid opnieuw opdraaf bij het kantoor, hebben we stroom en een zeer productieve middag. Ik leer veel over het zeer innovatieve werk dat het kleine bedrijf, ondanks al haar beperkingen, uitvoert. Blijkbaar moest ik eerst ingewijd worden.

Terwijl ik hier ben, en jij straks in Zimbabwe, willen we met In2Afrika het dagelijks leven om ons heen laten zien, om mensen alternatieven te bieden voor hun beeldvorming over het continent. Mijn eerste weken hier hebben me doen realiseren dat ook ik nog constant mijn eigen beelden, verwachtingen, stereotypen en simplificaties moet bijstellen. Mijn onbewuste arrogantie heeft weer plaatsgemaakt voor verwondering. Afrika zien is een ding, maar het doorgronden is van een hele andere orde. En laat dat laatste nou juist je werk zijn als onderzoeker! In alle bescheidenheid kijk ik nog wat verder…

Volg Jesse en Vincent ook via Facebook: Stichting In2Afrika en Instagram: In2Afrika Diaries