Leer promovendi ook doceren

De universiteit investeert onvoldoende om promovendi te leren lesgeven. Het draait allemaal om de wetenschap. Als dat verandert komt er volgens Wouter Marra een nieuwe generatie onderzoekers met meer visie op het universitair onderwijs.
De twee pijlers van de universiteit zijn onderzoek en onderwijs. Helaas ligt de nadruk op onderzoek en is onderwijs een beetje een ondergeschoven kindje. Onderzoekers moeten zich bewijzen tussen zware internationale concurrentie en achterblijvende resultaten kunnen funest zijn voor je carrière. Maar de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs gaat per hele opleiding en gebrekkige kwaliteiten van een docent blijven onopgemerkt. Gemakshalve nemen we aan dat een goede onderzoeker ook goed onderwijs geeft, wat natuurlijk lang niet altijd zo hoeft te zijn. En omgekeerd vallen ook de uitblinkers niet snel op en biedt dit systeem amper kansen voor onderwijstalent.
Aan de basis van dit probleem zit een diep geworteld verschil in status tussen de internationaal gerespecteerde toponderzoeker en de enthousiaste docent die meer geeft om zijn studenten dan om zijn H-index. Ook de wijze van financiering geeft aanleiding om je tijd onevenredig in te zetten op onderzoek. Wetenschappers die kiezen voor de student snijden zichzelf lelijk in de vingers. Er is een cultuuromslag nodig om echt verbetering te brengen. Maar om alvast een stap in de goede richting te zetten, stel ik voor om promovendi al stevig in aanraking met onderwijs te laten komen.
Onderzoek en onderwijs zijn nauw met elkaar verbonden op de universiteit. Tijdens de promotie wordt wetenschappelijk talent opgeleid. Dit lijkt me dan ook het ideale moment om de toekomstige onderzoekers ook onderwijskundige vaardigheden bij te brengen. Tijdens mijn promotie heb ik meegedraaid bij diverse vakken om aan mijn ‘onderwijs-verplichting’ te voldoen, maar ik kan niet zeggen dat ik me heb kunnen ontwikkelen tot bekwaam docent. Ik heb vakken en cursussen in didactiek en het opzetten van een goede cursus gemist. Als postdoc wordt immers ook van je verwacht dat je veel bijdraagt aan het onderwijs en als ik een stevige onderwijskundige functie wil uitvoeren heb ik daar de papieren niet voor.
Als promovendi tijdens hun promotie investeren in hun didactische vaardigheden ontstaat er een generatie van onderzoekers die het voortouw kunnen nemen in universitair onderwijs. Deze onderwijstalenten kunnen de kwaliteit garanderen. Sterker nog, als je het ontwikkelen van onderwijsvaardigheden net zo serieus neemt als onderzoekskwaliteiten, wordt de combinatie van deze twee weer vanzelfsprekend. Hopelijk wordt onderwijs, een van de twee kerntaken van de universiteit, in de toekomst net zo kritisch beoordeeld als onderzoek.