Leidinggeven doe je er niet zomaar even bij
Gehoord op de wandelgangen; ik zou geen leiderschap accepteren van iemand die zelf geen wetenschapper is. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik me, als niet-wetenschapper, in eerste instantie enorm heb opgewonden over deze uitspraak. Ik voelde me persoonlijk geschoffeerd. Want waarom zou een niet-wetenschapper geen goede leidinggevende kunnen zijn?
Pas later besefte ik me dat deze instelling waarschijnlijk wortelde in een zeer beperkte blik op leidinggeven; iemand die inhoudelijk sturing geeft aan je werk. Want inhoud, daar gaat het in eerste instantie natuurlijk om in de academische wereld. Maar goed leidinggeven behelst zoveel meer dan dat!
Nergens heb ik mij zo over verbaasd sinds ik bij de universiteit werk, als over het feit dat een groep zeer weldenkende, hoogopgeleide mensen met z’n allen heeft verzonnen dat leidinggeven iets is dat je er wel even naast doet. Hoogleraren, die naast hun toch al uitgebreide takenpakket ook nog eens een heel team onder zich hebben.
Om nog maar niet te spreken over de departementshoofden. Dan gaat het om wetenschappers die een aantal jaren verantwoordelijkheid dragen voor een voltallig departement, strategie en visie uitdenken, financiële zaken aftikken en dienen te zorgen voor cohesie en gelijkgestemdheid. Om deze last -want zo denken de meesten daar toch over- daarna weer over te dragen aan de volgende collega die zich maandenlang kan gaan verdiepen in kwartaalcijfers en personeelsbeleid.
Maar doe je daar niet een hele hoop mensen mee tekort? Niet in de laatste plaats de ijverige mannen en vrouwen die deze bestuursfunctie wel aandurven voor enkele jaren? We hebben hele studies opgetuigd waarin we mensen leren een goed bestuurder te zijn. Gewoon hier, aan de UU. Universitaire studies met aandacht voor alle aspecten van het vak. Hebben we dan zoveel minachting voor het vak óf voor onze eigen mensen dat we binnen onze eigen geledelingen liever vertrouwen op collega’s die soms gewoon in het diepe gegooid worden als het op besturen aankomt?
En ja, natuurlijk zijn er ondersteuners die de bestuurders helpen met hun taken. Hele goede ondersteuners trouwens. Maar zouden er niet juíst in een omgeving die zo aan verandering onderhevig is, die zichzelf opnieuw moet uitvinden, ook bestuurders aan het roer moeten staan die daar alle aandacht, tijd en kennis voor hebben? Die uit volle overtuiging voor het vak gekozen hebben omdat dáár hun kwaliteiten liggen? Zodat medewerkers over een paar jaar wellicht verzuchten; gelukkig heb ik een leidinggevende die zelf geen wetenschapper is!