Perfectionisme is niet te handhaven bij deadline proefschrift

Perfectionisme is een waardevolle eigenschap voor een wetenschapper. Maar volgens Wouter Marra  helpt het niet als de deadline voor de promotie nadert.

Aan het eind van dit kalenderjaar loopt mijn contract als promovendus af. Ik heb me altijd voorgenomen dan ook klaar te zijn. Het eind van het jaar is al over een krappe twee maanden, maar is het dan ook af?

Toen ik aan het laatste jaar begon was ik nog lang niet klaar. Mijn familie en vrienden hadden inmiddels ook door dat ik nog maar een jaar te gaan had en uit oprechte interesse werd ik daar regelmatig mee geconfronteerd. Maar het schoot wel al aardig op. Ik had de belangrijkste experimenten gedaan en alle gegevens voor mijn proefschrift verzameld. Het hoefde alleen nog op papier.

Bijna klaar, zou je zeggen. Maar wetenschap gaat altijd door. Antwoorden op vragen leiden tot nieuwe vragen, en ik wilde meer weten! Ik ben perfectionistisch aangelegd, dus ik kon mijn werk niet onvoltooid laten. Dus had ik nog maar een model losgelaten op mijn resultaten, begon ik aan een extra analyse, etc., etc. Bijna klaar is dan opeens een flexibel begrip.

Perfectionisme is een waardevolle persoonlijkheidseigenschap voor wetenschappelijk onderzoek. Je moet precies kunnen werken en je kunnen storten op details. Maar daarmee is het natuurlijk ook een gevaarlijke eigenschap, want het moet toch een keer af.

Het einde nadert en ik werk er steeds meer naar toe. De laatste artikelen zijn bijna af en het proefschrift krijgt vorm. Sinds een maand heb ik een knop omgezet: alle ideeën voor extra werk laat ik voor wat ze zijn. Het moet nu ook echt af, want in januari begin ik aan een nieuwe baan. Normaal gesproken hebben deadlines te lijden onder mijn perfectionisme, maar ik denk dat dit keer mijn perfectionisme heeft te lijden onder de naderende deadline. En dat is eigenlijk best fijn.

Het verbaast me niet dat veel promoties uitlopen. Gedoe met data, ontplofte labs en ontspoorde begeleiders zijn natuurlijk ook niet handig, maar ik denk dat ik zelf mijn grootste vijand ben. Vier jaar onderzoek is lastig te plannen. Sterker nog, als je een promotieonderzoek in een strak schema zou kunnen zetten, dan is het geen echte wetenschap maar een invuloefening. In de wetenschap weet je van te voren niet wat er uitkomt en er zijn altijd nieuwe vragen. En onbeantwoorde vragen moeten opgelost worden! Maar accepteren dat sommige vragen onbeantwoord blijven is een belangrijke vaardigheid en voor mij misschien wel de laatste grote stap voor ik kan promoveren.

Ik ben nu echt bijna klaar. Puntjes op de i. Hoop ik. We zullen zien of het gaat lukken. Om er nog wat druk achter te zetten heb, ik alvast een promotiedatum gereserveerd!

Advertentie