Telefoon voor college inleveren
Voor een vak las ik recent een studie waaruit bleek dat studenten die een laptop meenemen naar college, deze gemiddeld 63 procent van de tijd gebruiken voor wat eufemistisch beschreven werd als ‘off-task activities’ (lees: sociale media, spelletjes, of gewoon doelloos het internet afstruinen). De tendens van het artikel dat studenten snel afgeleid zijn, zal weinigen verbazen, mij in ieder geval niet. Het komt vaak genoeg voor dat ik klaar ben met ‘even WhatsApp bekijken’ en me bedenk dat de docent de laatste tien minuten net zo goed had kunnen voorlezen uit Harry Potter. Het zou geheel aan mij voorbijgegaan zijn. Maar toch: 63 procent van de tijd bezig zijn met ‘off-task acitivities’ is wel heel veel.
Nu heb ik de neiging om problematische aspecten van mijn gedrag te negeren, totdat ik ergens lees dat dit probleem ook van toepassing is op veel van mijn generatiegenoten. Waarom weet ik ook niet precies. Misschien voel ik me aangevallen in mijn individualiteit als ik erachter kom dat wat ik als een persoonlijk falen zag, eigenlijk een vorm van kuddegedrag is. In ieder geval besloot ik mezelf tijdens colleges strenger in bedwang te houden.
Kreunende hersenen
Dit bleek echter niet eenvoudig. Na twintig minuten college begonnen mijn hersenen te kreunen onder een bijna onbedwingbare neiging om heel even iets anders te doen. Meestal lukte het me nog net om de steeds ongeduldiger in mijn broekzak brandende telefoon links te laten liggen. Maar mijn desperaat naar afleiding smachtende neuronen gaven zich niet zo makkelijk gewonnen. Voor ik het wist, was ik druk bezig me af te vragen hoeveel hoofdsteden ik eigenlijk bezocht had in mijn leven of wat er ook alweer gebeurd was in de laatste aflevering van The Good Place. Wanneer mijn aandacht zich niet extern kon uitleven, dan maar intern.
Het probleem is bekend: onze hersenen worden continu door elkaar gemixt door eindeloze Facebookmeldingen en zijn het daardoor niet langer gewend meer dan een paar minuten aan hetzelfde te denken. Maar ik heb het idee dat de ernst van deze kwestie nog niet bij iedereen is doorgedrongen.
Historische reuzen
Op de website ‘dailyroutines.typepad.com’ is te lezen dat genieën als Kant en Darwin per dag uren achtereen bezig konden zijn met intellectueel inspannend werk. Ik raad niemand aan lang op deze website rond te kijken, want je krijgt gegarandeerd het gevoel nooit iets te zullen bereiken. Voor de huidige generatie studenten, door de overheid gesponsord om in de voetsporen van deze historische reuzen te treden, is een twee uur durend college uitzitten blijkbaar al een beproeving. Dit geeft te denken over hoeveel geïnspireerde literaire meesterwerken of wetenschappelijke revoluties van ons verwacht kunnen worden.
Telefoons in centrale bak
Op sommige middelbare scholen zijn leerlingen verplicht hun telefoon voorafgaand aan de les in een centrale bak te deponeren. Voor volwassen studenten is een dergelijk systeem onaanvaardbaar betuttelend. Dacht ik. Maar als ik kijk naar mijn moeizame pogingen tot zelfverbetering, krijg ik het gevoel dat ik niet over de discipline beschik om dit probleem zelf op te lossen. Waar zelfcontrole ontbreekt is betutteling misschien toch de enige optie. De samenleving heeft recht op meer dan 37 procent aandacht van haar toekomstige wetenschappers en bestuurders.