Wees offline sociaal deze kerst

Het is weer bijna zover: kerstmis. Een moment van zaligheid, liefde en geluk. Maar dat geldt niet voor iedereen. Voor de eenzamen onder ons is kerst een confronterend moment. Zo stuitte ik laatst op LinkedIn op een bericht van studenten Media Management van het Nova College in Haarlem, die de alleenstaande mevrouw Van Huis (98) in het zonnetje wilden zetten.

Van Huis ontving al bijna tien jaar geen bezoek meer en gaf aan hoe pijnlijk de eenzaamheid kan zijn. Om de pijn iets te verlichten, werd de agenda van Van Huis volgepland met bezoeken van studenten. Op hun website, goeddoenvooreenander.nl, las ik bovendien de volgende quote: ‘’eenzaamheid dragelijker maken lijkt onmogelijk, totdat het gedaan is’’. Pure finesse. Hier komt het op neer mensen. Een klein beetje naastenliefde et voilà.

In mijn tweede jaar volgde ik één vak sociaal-ondernemen, waar toentertijd alleen al drie projectgroepjes bezig waren met het thema eenzaamheid onder ouderen in Overvecht. Lastig.. Moeilijk.. Wat zegt de literatuur daar eigenlijk over? Nou dit dus: een klein beetje omkijken naar een ander en klaar is Kees. Daar hoef je niet christelijk voor te zijn opgevoed.

Aan de kerstmaaltijd
Kerstmis vind ik zo’n moment om stil te staan bij het feit hoe goed we het eigenlijk allemaal hebben en hoe social media ons daarvan kan afleiden.

Zo heb ik weleens een kerstdiner meegemaakt achter het scherm van een mobiele telefoon. De hele avond waren mijn gasten druk bezig met sociaal doen op social media. Pas toen ik het ‘extreme’ voorstel deed om een telefoonstapel in te voeren voor het hoofdgerecht, reageerden de hoofden achter de schermen fel: dat vonden ze wel heel erg overdreven. Meteen daarna werd gevraagd om mijn voorstel nog eens te herhalen voor een filmpje op Snapchat, zodat de rest van de wereld kon zien hoe asociaal ik ben.. Ha-Ha.

De schaduwzijde
Eenzaamheid kan zich soms subjectief gedragen, ook met iedereen om je heen, kun je jezelf alleen voelen. Ook al hebben smartphones, Snapchat en social media onze wereld verkleind, er zit wel degelijk een schaduwzijde aan de digital society.

Bovendien heeft Facebook onlangs zelf bekend gemaakt dat wie langer dan tien minuten op hun time line scrolt daar een slechter humeur aan overhoudt. Je gaat jezelf slechter voelen door het geluk van anderen, terwijl dat geluk van anderen ons juist zou moeten verbinden.

Uiteraard kwam Facebook met de oplossing om zelf meer berichten te delen en actiever te worden, zodat jouw geluk ook toeneemt.. Juist ja. Om de boel nog leuker te maken kun je ook iedereen verbergen die je niet leuk vindt. Want in real life kun je natuurlijk ook met één druk op de knop al je problemen oplossen!

De kerstgedachte
Verder is er nog een reden om tijdens kerst in het bijzijn van je familie en vrienden niet op je telefoon te zitten. Uit recent Europees onderzoek is namelijk gebleken dat de helft, ik herhaal, 50 procent van de twintigers bijziend is als gevolg van te veel staren naar het beeldscherm. Dit is een verdubbeling in veertig jaar. Tenminste als je Edith Mulder directeur van het Oogfonds en Caroline Klaver hoogleraar oogheelkunde van het Rotterdamse Erasmus Medisch Centrum mag geloven (Eenvandaag, 2017). Slecht nieuws voor de huidige twintigers want voor hen is het al te laat. Bijziendheid ontstaat namelijk in de jeugd. Daarnaast heeft onderzoek aangetoond dat het dagelijks maken van selfies kan leiden tot een dwangstoornis. Maar er is hoop! In de Yes We Can Clinics, zorgen ze dat je binnen tien weken van je verslaving verlost bent, dat vereist dan wel een cold turkey policy waarbij je helemaal geen telefoon meer mag aanraken.

Om die situatie te voorkomen en het verhaal enigszins positief af te sluiten wil ik dan maar een beroep doen op iedereen die tijdens kerst de telefoon alleen uit de broekzak haalt voor de jaarlijkse kerst- en familiefoto. Goed voorbeeld doet volgen, dus wees verstandig in het gebruik van sociale media en denk vooral aan de eenzamen die maar wat graag in het echt een gesprek zouden voeren.