Nieuws

wetenschap

Voetbal

Tijdens het WK voetbal in 2006 kregen op de speeldagen van 'Die Mannschaft' ruim tweemaal zoveel Duitsers een hartaanval als op andere wedstrijddagen of op dagen waarop niet werd gespeeld. Bij mannen verdriedubbelde het aantal slachtoffers zelfs. De meeste gevallen deden zich tijdens of kort na de wedstrijd voor. Dat meldde een groep Duitse onderzoekers onlangs in de New England Journal of Medicine op basis van een onderzoek onder 4279 slachtoffers van een hartaanval in en rond München. Omdat bijna de helft van de slachtoffers al eerder last had van hartproblemen, pleiten de onderzoekers voor preventieve maatregelen bij deze groep voetballiefhebbers. De Duitse bevindingen komen wonderwel overeen met de resultaten die de Utrechtse epidemioloog Rick Grobbé een paar jaar geleden in de British Medical Journal publiceerde. Die publicatie kwam hem op kritiek te staan van onder meer Ronald Plasterk en journalist Hans van Manen.

Gebruiksvriendelijk

Voor gebruikers van software is het beter als producenten hun producten niet al te gebruiksvriendelijk maken. Als het gebruikers van een systeem te gemakkelijk wordt gemaakt, leren zij onvoldoende om problemen op te lossen, omdat zij ervan uitgaan dat het denkwerk wel voor hen wordt gedaan. Dat blijkt uit een onderzoek naar hulp aan softwaregebruikers, waarop informaticus Christof van Nimwegen deze week in Utrecht promoveerde. Wanneer gebruikers van software niet al te veel worden geholpen en meer denkwerk aan henzelf wordt overgelaten, presteren zij beter, ontdekte Von Nimwegen. Ze gaan dan automatisch slimmere strategieën bedenken en blijken taken daardoor efficiënter uit te voeren. Dit is vooral van belang in de industrie, in het onderwijs, in het medische domein en bij geautomatiseerde taken in bijvoorbeeld de cockpit van een vliegtuig.

Hoe kan dat nou?

Feestje

U bent normaal altijd aanwezig bij de diesviering, directeur Ineke van Oosten van het FBU. Waar was u vorige week?

"Ik was op de hei, samen met de andere directeuren. Het was een heel nuttige bijeenkomst, maar ik vond het erg jammer dat onze heidagen samenvielen met de dies. Zodra ik het hoorde, heb ik aan de bel getrokken, maar er was niets aan te doen."

Zonde, hoor.

"Zeg dat wel. Ik vind de dies niet alleen leuk, ik vind ook dat decanen en directeuren er horen te zijn. Noblesse oblige, dus ik hoop voor volgend jaar op een betere planning."

Was u de dies vergeten, directeur Erwin Vermeulen van de Bestuursdienst?

"Natuurlijk niet, maar dit was echt de enige gelegenheid om alle directeuren bij elkaar te krijgen. In overleg met het college van bestuur hebben we toen maar besloten dat vak F in de Domkerk deze ene keer wat minder gevuld zou zijn. We zijn overigens heel intensief met de toekomst van de universiteit bezig geweest. En dat is toch ook een mooie manier om de dies te vieren, nietwaar?"

Iets anders is dat de studentenverenigingen voor de receptie naar een aparte zaal werden gedirigeerd. Vond je dat niet vreemd, fiscus Ymke Fokkema van de DSK?

"Het deed inderdaad vreemd aan dat we niet met de andere genodigden naar de aula mochten, maar we waren al lang blij dat we uit die koude kerk weg waren. De leden van het college van bestuur zijn nog wel bij ons langs geweest, dus een heel groot probleem vond ik het niet."

Mee eens, preses Sarike van Wette van de JSVU?

"Helemaal mee eens. Bij de opening van het academisch jaar in september mochten we nog wel gewoon de aula in, dus ik begreep niet waarom er nu opeens verschil werd gemaakt. Gelukkig konden we later toch nog naar de aula. Het is gewoon leuker om als student ook gezellig met medewerkers te kunnen kletsen."

Is er sprake van nieuw studentenbeleid, rector magnificus Hans Stoof?

"Welnee. We hebben de studenten alleen maar naar een andere zaal geloodst om te voorkomen dat ze lang in de kou moesten staan wachten tot ze naar binnen konden. Vergeet niet dat hier vorige week siberische weersomstandigheden heersten. Het was puur bezorgdheid om hun gezondheid."

Dat is heel mooi van u. Dus in september recipiëren we weer allemaal samen?

"Als het aan mij ligt, wel."

EH

Fitna wordt Lidna

Op YouTube is een parodie verschenen op Wilders' Fitna. De makers zijn lid van studentenvereniging Veritas.

De vorm waarin de Veritijnen hun filmpje Lidna gegoten hebben, mag dan vele overeenkomsten met Fitna vertonen, de inhoud verschilt. Er wordt namelijk niet voor islamisering gewaarschuwd, maar voor studentenverenigingen. Zo is te zien hoe een 'feut' in een wit t-shirt tijdens een ontgroening op agressieve wijze een hoek wordt ingeschreeuwd.

Lidna, the movie is inmiddels duizenden keren bekeken. "Geweldig", reageert initiator Dimitri Muylaert, "en dat terwijl ik dacht dat alleen mijn vrienden het te zien zouden krijgen." Dimitri benadrukt dat zijn filmpje niets van doen heeft met Wilders of moslims. "We hebben de vooroordelen die er over studentenverenigingen bestaan, zwaar overdreven neergezet. Ons filmpje is in alle opzichten een impulsieve grap. Ik heb veel reacties gekregen, de meeste positief. Op internet waren er een aantal Corpsleden die mij 'knorrig' noemen en zeggen dat ik mijn jasje dicht moet doen. Maar dat is toch hilarisch."

RvV

UB: meer studieruimte dan boekenuitleen

Een en ander blijkt uit een eind vorig jaar gehouden onderzoek onder 546 gebruikers van de UB. Klachten over een te groot aantal hogeschoolstudenten in de UB vormden vorig jaar voor bibliothecaris Savenije een voorname aanleiding om de bezoekers naar hun mening te vragen. Uit de tussen 23 oktober en 5 november verzamelde gegevens blijkt echter dat nog geen tien procent van de UB-bezoekers aan de Hogeschool Utrecht studeert. In het rijtje met klachten wordt een te groot aantal hbo'ers dan ook maar door vijftien ondervraagden genoemd.

Dat wil overigens niet zeggen dat de geënquêteerden tevreden zijn over het aantal studieplaatsen. Liefst 58 procent vraagt om meer werkplekken. De belangrijkste conclusie uit het rapport is dan ook dat moet worden gestreefd naar een uitbreiding van het aantal studieplaatsen, vooral die met pc. Omdat uit het onderzoek blijkt dat nog maar een op de zes bezoekers het gebouw betreedt om boeken te lenen, is het dienstig om te blijven kijken naar de balans tussen de ruimte voor studieplaatsen en die voor boeken in open opstelling, aldus een van de aanbevelingen.

Over lawaai in de UB, een andere veelgehoorde klacht, maken maar weinig bezoekers zich druk. Sterker nog, het meest gegeven antwoord op de vraag wat in het gebouw gewaardeerd wordt, is: de stilte en de rust. Slecht één op de acht bezoekers heeft soms last van lawaai. Eén bezoeker klaagt dat de studiecabines niet geluiddicht zijn, maar onduidelijk is of er sprake is van geluid dat van buiten naar binnen komt of omgekeerd.

Opvallend is het grote aantal Letteren- en Rechtenstudenten dat 's avonds, maar vooral in het weekend naar de UB komt. Terwijl door de week studenten Sociale Wetenschappen in de meerderheid zijn, wordt de bibliotheek in het weekend overspoeld door studenten van de twee binnenstadfaculteiten. In hun aanbevelingen suggereren de opstellers van het rapport dan ook dat de nieuw te vormen bibliotheek in de binnenstad dezelfde ruime openingstijden zou moeten krijgen als de UB in De Uithof.

EH

In slaap

Zoals gebruikelijk hebben de ondervraagden van de gelegenheid gebruik gemaakt om ook hun meest onnozele klachten door te geven. Zo vinden drie bezoekers de kleur rood in het gebouw te agressief, mist iemand een 23-rings perforator, vindt een bezoeker de ingang lelijk, zijn vier gebruikers blij dat ze hun jas en tas mee naar binnen mogen nemen terwijl een ander daar juist op tegen is, en klaagt één ondervraagde dat de vrouw bij de koffie chagrijnig is. Voor 46 bezoekers heeft het bezoek niet aan de verwachtingen beantwoord. Maar dat lag lang niet in alle gevallen aan de UB. Eén bezoeker is daar in ieder geval volstrekt eerlijk over: "Mijn bezoek is niet geslaagd, want ik ben in slaap gevallen."

Twee centimeter te weinig

Niet meer op wintersport vanaf Jaarbeursplein

De bedrijven voelen zich overvallen. Utrecht heeft als alternatief het Veemarktterrein aangeboden. Dat is met bus en auto goed bereikbaar. Na 1 juni kunnen de bussen terecht in Leidsche Rijn (bij het tijdelijke Muziekcentrum). Ook dit is in de ogen van de gemeente goed bereikbaar met auto en openbaar vervoer.

De touringcars moeten weg van het Jaarbeursplein vanwege groot onderhoud aan de Graadt van Roggenweg en de vernieuwing van het Stationsgebied. Waar nu de touringcars verzamelen, komt 20 april de begin- en eindhalte van een aantal streekbussen.

Het besluit is een domper voor de helft van de in totaal 400 touringcarbedrijven in ons land, schat de Koninklijk Nederlands Vervoer KNV in. Woordvoerder Boukema zegt met name verbolgen te zijn over het feit dat ze zo laat zijn ingelicht. Dat betekent dat de touringcarbedrijven snel routes moeten omgooien en reizigers die al geboekt hebben, moeten aanschrijven. Dat kost extra tijd en geld. De KNV overweegt een schadeclaim in te dienen bij de gemeente.

De KNV is niet zo enthousiast over de Veemarkt. Ze wil dat de nieuwe opstapplaats beter bereikbaar is met het openbaar vervoer. Over het Muziekcentrum is de branche-organisatie positiever. Sommige touringcarbedrijven hebben zelf al besloten hun opstapplaats te verplaatsen naar stadion Galgenwaard.

Wethouder De Weger ontkent de branche te laat te hebben ingelicht.

AD/UN

De student is een beetje yup

De studiebeurs is geen vetpot, constateerde Lisa Westerveld in het forum bij dit debat, vandaag in de UB. Zij is voorzitter van de LSVb. “Een gemiddelde kamerhuur bedraagt al zo’n 340 euro; als je die hebt betaald is je beurs al ruim op.” De beurs is minimaal, maar dan ook uitsluitend bedoeld om van te leven. Voor de leuke dingen des levens moeten andere potjes worden aangesproken. Lenen, hulpverlenende ouders of een bijbaantje zijn dan onvermijdelijk.

Gemiddeld werken studenten 10 à 12 uur per week bij, maar dat heeft niet geleid tot minder studietijd, vertelde Sonja van Amelsfort van beursverstrekker de IBGroep. Integendeel, studenten gaan efficiënter met hun tijd om en maken daardoor juist méér studie-uren.

Minstens zo opvallend is dat de leenangst begint af te nemen. Westerveld constateerde weliswaar dat er nog steeds een groep potentiële studenten is die de stap naar het hoger onderwijs niet durft te zetten omdat ze zich dan te diep in de schulden moet steken. En ook is er een groep die wel gaat studeren, maar bij de ouders blijft wonen omdat dit goedkoper is. Maar daar staat tegenover, aldus Van Amelsfort, dat het aantal leners per jaar met zo’n 20.000 toeneemt, tot in 2006 een totaal van 120.000 leningen op 580.000 studenten; bijna twintig procent dus.

“Lenen is een investering in de toekomst”, wist Tamara Madern van het instituut voor budgetvoorlichting NIBUD te melden. “Als je later een redelijk inkomen hebt, dan is zo’n investering verantwoord.” De gemiddelde schuld van een student die afstudeert, bedraagt momenteel 12.000 euro, een alleszins acceptabel bedrag. In toenemende mate lenen studenten dan ook niet alleen voor de basale levensbehoeften, maar ook voor leuke dingen als stappen, sporten en vakanties.

En dat levert een beeld op van een student als ‘young urban professional’, iemand die wel wat geld te spenderen heeft. De meeste ondervraagde studenten tijdens het debat herkenden dit beeld: ze konden op z’n minst goed rondkomen.

AH

PvdA wil islaminstituut behouden

Het in Leiden gevestigde ISIM werkte de afgelopen jaren met 900 duizend euro subsidie van OCW, een bedrag dat werd ‘gematcht’ door de Universiteit Leiden, de Universiteit Utrecht, de Universiteit van Amsterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen. Die zouden het instituut na 2007 zonder rijkssubsidie voortzetten. “Maar inmiddels is alleen de Universiteit Leiden over”, zegt Besselink, “en voor één instelling is zo’n instituut te duur.”

Het ISIM doet wereldwijd onderzoek naar de islam. De ISIM Review bevat artikelen van wetenschappers over bijvoorbeeld het multiculturele debat in Europa, maar ook over martelaarschap, zelfmoordaanslagen en de rol van religie in populaire televisiedrama's in Egypte. Het instituut werd eerder dit jaar nog uitstekend beoordeeld door een visitatiecommissie van de QANU. Besselink noemt het een “vervelende samenloop van omstandigheden” dat het ISIM uiteen dreigt te vallen. “De andere universiteiten hebben geschrapt in hun Arabische studies, of inhoudelijk andere accenten gelegd.”

Samen met haar collega Dijsselbloem heeft ze bij de ministers Plasterk van OCW en Vogelaar van Integratie om opheldering gevraagd. “Als er een nieuwe subsidieregeling kan komen, hoort niemand mij klagen. Maar het lijkt me vooral belangrijk dat er naar maatschappelijk draagvlak wordt gezocht, anders is het instituut van nu straks een bureautje naast de islamleerstoel van de Universiteit Leiden. Gezien alle discussies over de islam lijkt dat me onwenselijk.”

HOP

Mannen slanker dankzij onderwijs

De kans op overgewicht is onder mannen twee à vier procentpunt kleiner als ze een jaar extra onderwijs hebben genoten. Het CPB heeft gegevens hierover van Australische tweelingbroers geanalyseerd, waarschijnlijk omdat die data ook heel goed zouden kunnen gelden voor Nederlanders. Onder tweelingzussen bleek onderwijs die invloed niet te hebben.

De onderzoekers weten hoe zwaar de tweelingen tien jaar geleden waren en hoe zwaar ze intussen geworden zijn. Ze kennen ook het opleidingsniveau en een hele hoop andere gegevens. Factoren als inkomen, intelligentie en sociale achtergrond hebben de onderzoekers eruit gefilterd, zodat alleen de invloed van onderwijs overbleef.

Dat hoger opgeleiden minder kans op overgewicht hebben, was al wel bekend. Maar meestal komt dat dus door bijkomende zaken. Waar het verschil tussen mannen en vrouwen vandaan komt, weten de onderzoekers niet.

Overgewicht wordt vastgesteld met behulp van de body mass index. De BMI is het lichaamsgewicht gedeeld door het kwadraat van de lengte. Als dat getal boven de vijfentwintig uitkomt, is er sprake van overgewicht. Iemand van 1.80 meter lang mag volgens deze norm maximaal 81 kilo wegen.

HOP

Gemeente wil minder huizen voor kamerverhuur

Ook in de rest van de stad wordt dit soort verbouwingen ontmoedigd. Volgens Bosch heeft Utrecht meer behoefte aan een aanbod voor starters op de woningmarkt dan aan studentenkamers. Studenten zijn immers al behoorlijk bediend met de bouw van studentencomplexen zoals De Bisschoppen of Casa Confetti.

Vorig jaar liet Bosch zich in deze zin al uit tijdens een Let’s de Lunch-debat, dat Studium Generale samen met het Ublad elke woensdagmiddag in de UB organiseert. “Met het prioriteren van de starters helpen we ook de studenten", betoogde Bosch toen. "Want dan is de doorstroom vanuit de studentencomplexen groter en komen deze weer sneller ter beschikking voor volgende cohorten studenten.”

Bosch vertelde bij dat debat dat hij veel ‘burgers’ op kantoor krijgt die zich beklagen over overlast bezorgende studenten: "Ze zijn rumoerig, hebben geen nette gordijntjes en onderhouden hun tuintjes niet. Op dat soort bewoning, die de woonkwaliteit in wijken omlaag haalt, proberen we een rem te zetten.”


De wethouder heeft vandaag bekend gemaakt voor dit soort klachten een klachtenmeldpunt te zullen instellen. Daar kunnen echter ook studenten terecht die willen mopperen over particuliere verhuurders.

AH