Studenten moeten op 13 maart massaal de straat op om actie te voeren tegen de aangekondigde bezuinigingen op het hoger onderwijs. Het Platform 13-3, de LSVb en de ISO organiseren die donderdag een demonstratieve optocht vanaf het Malieveld in Den Haag. "We zijn het zat om de sluitpost van de begroting te zijn."

Het publieke karakter van het onderwijs in de formatie lijkt het onderspit te delven, zeggen de actievoerders. "Dit keer gaan we er voor zorgen dat er wél geïnvesteerd wordt in het hoger onderwijs!", aldus een strijdlustige Tamara Combrink, voorzitter van het Platform 13-3. "Wij zijn het zat om de sluitpost van de begroting te zijn. Goed onderwijs moet voor iedereen bereikbaar blijven."

De studenten verzamelen op 13 maart om één uur 's middags op het Malieveld in Den Haag. Ze zullen een tocht maken langs de zes ministeries die meegewerkt hebben aan het rapport van de CEC. De datum van de actie is overigens niet lukraak gekozen, aldus LSVB-voorzitter Noortje van der Meij: "De onderhandelingen over het regeerakkoord beginnen na de Provinciale Statenverkiezingen op 11 maart pas echt. We moeten nú actievoeren, want als er eenmaal iets vastgelegd is, kunnen we niets meer beginnen."

De tocht op 13 maart is niet het enige protestgeluid: het ISO is deze week al een internetactie begonnen. Vanaf maandag kregen alle studenten in heel Nederland via het ISO een 'actiemailtje' met het verzoek de mail te forwarden en op de inhoud te reageren. Dinsdag 4 maart zal ISO-voorzitter Linda van Beek de reacties aan de formateurs Jan Peter Balkenende (CDA) en Wouter Bos (PvdA) overhandigen.

In het ISO-mailtje wordt de inhoud van het alternatieve rapport beschreven, dat de SEC (Studenten Economische Commissie) geschreven heeft als tegenhanger van het gewraakte CEC-rapport. Het rapport bestaat uit vier adviezen, te weten: collegegeld niet verhogen; overheid betaalt masters; behoud van de gift en gratis reizen. Het is de bedoeling dat het rapport en de vele reacties de politiek wakker schudden. "We willen een positief signaal afgeven", zegt van Beek. "Politici moeten inzien dat studenten de toekomst van Nederland zijn."

Uit de duizenden reacties die het al ISO kreeg, blijkt dat het onderwerp erg leeft onder studenten: "Het gaat echt als een dolle", zegt Van Beek. "Dinsdag hadden we al zo'n drieduizend brieven binnen, waaronder echt hele lange verhalen. Studenten die vertellen dat ze ons initiatief van harte steunen, uiteenzettingen waarom investeren in onderwijs zo belangrijk is en argumenten waarom de plannen van het CEC niet door mogen gaan."

Steunbetuiging

De universiteitsvereniging VSNU en de HBO-raad weten nog niet of ze de studentenactie op 13 maart zullen steunen. VSNU-woordvoerder E. Peters vreest dat een protest tegen het CEC-rapport te veel gewicht aan het plan kan geven: "We vinden het heel goed dat studenten warm lopen voor de kwaliteit van het onderwijs, maar de actie zou averechts kunnen werken." Volgens Noortje van der Meij van de studentenvakbond, moet er wel degelijk belang gehecht worden aan het CEC-rapport: "Ook al is het maar een advies, het wordt wel neergelegd bij de formateurs." Tamira Combrink van het Platform 13-3 ziet ook geen gevaar in de actie. Ze begrijpt de gedachtengang van de VSNU, maar benadrukt dat het hier niet gaat om een protestactie: "We willen juist een positief signaal afgeven. Het wordt geen demonstratie tegen de CEC-adviezen. We willen in het algemeen om investeringen in het hoger onderwijs vragen." Volgens haar zijn de onderhandelingen met de VSNU nog in volle gang. Volgens de laatste berichten zou de VSNU mailtjes versturen naar alle colleges van bestuur, met het verzoek de actie te steunen en studenten te vrijwaarden van colleges. De VSNU kon dit nog niet bevestigen.

'Op een besneden penis komt een eeltlaag, waardoor het genot voor de man afneemt.' Dit was één van de argumenten van rechtenstudenten vóór de stelling 'mannenbesnijdenis moet verboden worden'. Tijdens het lagerhuisdebat van de JSVU werden meer verrassende geluiden gehoord.

De juryleden waren onder andere ex-Tweede Kamerlid Winny de Jong, 'professioneel Lagerhuisdebater' Henk Bres en docent aan de faculteit rechtsgeleerdheid Pieter Ippel. De jury observeerde de sprekers nauwkeurig zodat zij aan het eind een winnaar zouden kunnen aanwijzen. Wanneer iemand in de zaal zijn mening wilde geven, kon hij gaan staan. De dagvoorzitter Klaas van Schelven zorgde ervoor dat iedereen op elkaar kon reageren. Af en toe had hij moeite om een pittige discussie in goede banen te leiden en spraken mensen voor hun beurt.

Geert Habets, voorzitter van de lustrumcommissie, gaf in zijn openingspraatje aan dat er gekozen was om het niet al te veel over rechten te hebben. Eén van de stellingen was dan ook 'De NS moet weer eigendom worden van de staat'. Thijs van Welij, vierdejaars recht, bestuur en management, moest erg lachen bij de discussie over deze stelling: "Iemand bracht het idee van Pim Fortuyn naar voren om een locomotief over een traject te laten rijden. Verschillende spoorwegmaatschappijen zouden dan wagonnetjes eraan kunnen hangen. Direct werd daar toen op gereageerd met de vraag van wie de locomotief dan wel moest zijn. En iemand anders merkte op dat de maatschappijen niet met elkaar zouden kunnen concurreren omdat ze allemaal even veel vertraging zouden hebben."

De juryleden zelf gingen ook met elkaar in debat en gingen in de zaal zitten om mee te discussiëren. Henk Bres kreeg de zaal plat door op de stelling 'chemische castratie voor zedendelinquenten moet worden toegestaan' te zeggen dat hij liever ziet dat 'het hele zaakie' eraf gaat. Het leek Winny de Jong geen slecht idee om een zedendelinquent chemisch te castreren omdat deze dan volgens haar 'weer normaal kan functioneren in de maatschappij'. Een student uit de zaal kwam daarop met het argument dat zulke criminelen ook gecastreerd nog hele vervelende dingen met mensen kunnen doen. Een ander voegde hier aan toe dat castratie echt niet kan omdat 'je altijd het risico loopt dat onschuldige mensen gecastreerd worden'.

Over Winny de Jong was Willemijn Hack, derdejaars Nederlands recht, niet echt te spreken: "Winny de Jong vond ik niet zo scherp uit de hoek komen, terwijl ze toch uit de Tweede Kamer komt. Ik vond het leuk dat de bekende Nederlanders die er waren, hele verschillende mensen zijn. In de zaal zaten wel een paar mensen die goede statements hadden. Het kwam alleen wat langzaam op gang. In het begin had iedereen een beetje een afwachtende houding."

Thijs van Welij had bij het debat discussiepunten verwacht die wat dichter bij rechtenstudenten staan. "Ik dacht meer aan stellingen als 'moet er wel of niet een referendum over de uitbreiding van Europa worden gehouden'. Of 'moeten ambtenaren gestraft worden omdat ze verkeerd hebben gehandeld'. Je merkte nu dat het debat af en toe een beetje doodbloedde. De stellingen waren te specialistisch en hadden veel toegankelijker gekund. Een onderwerp als mannenbesnijdenis is niet algemeen genoeg. Het leefde niet onder de deelnemers."

Naast het grote hbo-fraudeleed is er nu ook het kleine. Veel studenten van Fontys-hogescholen blijken creatief gebruik gemaakt te hebben van de mogelijkheid die de Fontys Betaalpas bood om het saldo illegaal op te waarderen. Daarvoor hoefden ze alleen een apparaatje te kopen bij een van de postorderbedrijven.

Hogescholen en universiteiten leven de arbowetgeving slecht na. Volgens een onderzoek van studentenbond LSVb heeft bijna tachtig procent van de instellingen niet op tijd geïnventariseerd welke gezondheidsrisico's er spelen. In Utrecht is dat niet het geval, toch is de RSI-voorlichting hier nog ontoereikend.

Uit het onderzoek blijkt dat er echter nog regelmatig nieuwe studenten met RSI-klachten zijn, ondanks het feit dat in Utrecht studentenwerkplekken al sinds jaren worden meegenomen in de zogenoemde Risico Inventarisatie & Evaluaties, de RI&E's.

Volgens de onderzoeker was dat te horen vanuit 'het kamp van de studieverenigingen'. Volgens hen heeft de UU nog steeds één van de hoogste percentages studenten dat last heeft van RSI. De universiteit neemt dit probleem hoog op, aangezien op dit moment door de afdeling huisvesting wordt gewerkt aan een algemene richtlijn voor studentenwerkplekken, geldend voor alle faculteiten.

De LSVb noemt het verder schrikbarend dat het overgrote deel van de hogescholen en universiteiten nog nooit studenten heeft betrokken bij het uitvoeren van de Risico Inventarisatie en Evaluatie. Dit is ook het geval in Utrecht. Kuijpers stelt dat dit behoort tot de verantwoordelijk van de faculteiten zelf, omdat de RI&E’s per faculteit worden uitgevoerd. Alle faculteiten zijn ongeveer in 1996 begonnen met het uitvoeren hiervan.

De LSVb concludeert dat bij tachtig procent van de onderwijsinstellingen grote problemen zijn geconstateerd met de computerwerkplekken. Met de preventie van RSI is het slecht gesteld. De bond is geschrokken en heeft het rapport opgestuurd naar de Arbeidsinspectie en roept op tot strengere controle.

In verschillende Utrechtse faculteiten wordt geklaagd over het ontbreken van goede informatie voor de laatste lichtingen doctoraalstudenten. Veel tweedejaars zijn zich niet bewust van het feit dat de vakken die zij nu volgen, voor het laatst worden aangeboden.

Behalve over het ontbreken van goede informatie klaagden de student-raadsleden ook over de achterstelling van oude stijl studenten op hun bama-collega's. Zij spraken over een 'vergeten groep' van 3500 ouderejaars, van wie het belang wordt opgeofferd aan dat van 700 bama-studenten. "Wij hebben eens in de twee of drie weken twee uur werkgroep, terwijl bama-studenten elke week vier uur bij elkaar komen", aldus raadslid Fleur Brockhus.

Ook in veel andere faculteiten voelen tweedejaars studenten zich op de hielen gezeten door bama. Op dit moment inventariseert een werkgroep van de Universiteitsraad waar zich knelpunten voordoen. In tegenstelling tot de Utrechtse juristen zijn veel van hun collega's bij Natuur- en Sterrenkunde wel goed op de hoogte, aldus faculteitsraadslid Petra van der Meijs. "Dat merken we doordat we heel moeilijk aan bestuursleden kunnen komen omdat iedereen als een gek probeert bama voor te blijven. Toch kregen ook wij nog een flink aantal verbaasde reacties toen we de tweedejaars onlangs mailden dat dit hun laatste kans was om het oude stijl onderwijs te volgen."

De eigen identiteit van de faculteiten Wijsbegeerte en Godgeleerdheid en van het instituut voor de lerarenopleiding IVLOS, blijft in de nieuwe bestuurlijke organisatie van de Universiteit Utrecht gewaarborgd. Die toezegging deed collegevoorzitter Veldhuis deze week in de Universiteitsraad.

Eerder dit jaar had de faculteitsraad van Wijsbegeerte al duidelijk gemaakt geen heil te zien in clustering. De filosofen geven de voorkeur aan een onafhankelijke positie als 'centrale interfaculteit'. Drie weken geleden volgde directeur A. Pilot van het IVLOS dit voorbeeld met als argument dat het samengaan met Sociale Wetenschappen de onafhankelijke positie van zijn instituut ten opzichte van de andere Utrechtse faculteiten in gevaar zal brengen. Ook zei Pilot te vrezen voor een verlies aan eigenheid van het IVLOS in een nieuw, groter geheel.

Aan de scepsis van het lerareninstituut werd vorige week voeding gegeven door een notitie van decaan Koops van Sociale Wetenschappen. Daarin sprak hij over de ‘assimilatie’ van het IVLOS in de facultaire structuur en noemde hij voorwaarden waaronder dat diende te gebeuren. In de faculteitsraad van Sociale Wetenschappen werd de decaan vorige week op de vingers getikt over deze ongelukkige formulering. En ook Veldhuis liet er geen twijfel over bestaan dat van een toetreding onder voorwaarden geen sprake kon zijn. "We hebben het hier niet over Polen dat aan de eisen van het machtige Europa moet voldoen. Er is in de bestuurlijke vernieuwing geen sprake van kleine instituten en faculteiten die door grote faculteiten zullen worden opgeslokt, maar van gelijkwaardige partners."

Tegelijkertijd maakte de collegevoorzitter echter duidelijk dat de uitgangspunten van Bestuurlijke Vernieuwing niet meer ter discussie staan. Wat hem betreft wordt de knoop op 18 maart doorgehakt. Wel zegde hij de U-raad toe, nog voor die datum met Wijsbegeerte te zullen gaan praten om eventuele misverstanden uit de weg te ruimen. Uit het debat van deze week bleek dat de U-raad inmiddels in grote lijnen achter de collegeplannen staat. Of de voltallige raad op 18 maart instemt met de voorgenomen wijziging van het bestuursreglement zal echter afhangen van de vraag of de gesprekken tussen de partners in het alfa- en het gammacluster tot voor alle partijen bevredigende resultaten hebben geleid.

Medezeggenschap

Eén van de hete hangijzers bij de overgang van de huidige veertien faculteiten naar zeven clusters, is de vraag hoe de medezeggenschap in de overgangsfase geregeld moet worden. In het voorstel van het college van bestuur wordt dat probleem opgelost door de vorming van tijdelijke, supra-facultaire raden per cluster. Die raden worden in het voorstel van het college samengesteld uit afvaardigingen van de huidige faculteits- en instituutsraden. Ook de bèta-federatie krijgt in afwachting van de nieuwe situatie een dergelijke supra-facultaire raad. Bij Geneeskunde en Diergeneeskunde blijven de huidige faculteitsraden in functie. De tijdelijke raden zijn in de overgangsperiode gesprekspartner voor de decanen van de nieuw gevormde faculteiten. Zij worden onder meer betrokken bij het opstellen van nieuwe faculteitsreglementen. Voorafgaand aan de benoeming van de nieuwe faculteitsdecanen zal het college van bestuur alle bestaande raden echter afzonderlijk horen. Volgens het meest recente tijdschema van bestuurlijke vernieuwing zullen de eerste faculteiten-nieuwe-stijl in september van start gaan.

Eerstejaars studenten die zich pas na het begin van het academisch jaar bij een Utrechtse opleiding inschrijven, hebben niet langer automatisch het recht om deel te nemen aan de cursussen in het eerste semester.

In zijn besluit erkent het CvB dat de late inschrijving voor veel problemen heeft gezorgd. Daar staat echter de vrees tegenover dat een al te strikt gehanteerde deadline Utrecht een relatief groot aantal nieuwe studenten en daarmee ook inkomsten zal gaan kosten. Om die reden is er voor gekozen om geen deadline te stellen aan de inschrijving zelf. Studenten die zich na het begin van het academisch jaar bij een opleiding aanmelden, kunnen echter niet meer automatisch aanspraak maken op deelname aan de major-cursussen in het eerste semester. De beslissing over de toelating van de laatkomers ligt bij het betreffende onderwijsinstituut.

Het besluit van het college van bestuur zal op korte termijn aan alle opleidingen worden meegedeeld. Ook studenten die zich voor een studie in Utrecht aanmelden, zullen zo snel mogelijk over de nieuwe aanpak worden geïnformeerd. Die informatie zal vergezeld gaan van een dringend beroep om zich tijdig in te schrijven.

De GDL-tamtam

*Maandag:

Heb je het al gehoord?

-Mijn collega wilde iets vragen over zijn pensioen en ging hiervoor naar de directeur interne zaken en wat dacht je?

Hij moest voor informatie bij de manager bedrijfsvoering zijn die blijkbaar al sinds drie dagen bij ons is aangesteld.

-Manager bedrijfsvoering???

Dat schijnt die man te zijn die hier tijdelijk gedetacheerd was vanuit diergeneeskunde.

-Die bekijkt toch alleen wat financiële zaken?Die collega van jou kwam toch voor informatie van personele aard?

Klopt maar het blijkt dat die man van diergeneeskunde ineens ook personeelszaken en huisvesting doet.

-Dat doet de directeur interne zaken toch?

Dat deed de directeur interne zaken.

-Waarom?Hij doet het toch goed?

Ja volgens mij doet hij het hartstikke goed.

-Een vacature heb ik trouwens ook niet gezien, jij wel?

Nee, ik zal het eens gaan navragen bij mijn manager.

*Dinsdag

Er is in het laatste MT niet gesproken over de aanstelling van een manager bedrijfsvoering.

-De managers blijken via de e-mail op de hoogte te zijn gebracht.

Zou de directeur algemene zaken dit in zijn eentje beslissen? Dat vind ik toch een vreemde zaak.

*Woensdag

Ik heb gehoord dat de directeur algemene zaken zegt onder grote druk van de decanen te hebben gestaan. Daar moet hij zich toch tegen kunnen verweren?

-Hij had het toch bespreekbaar kunnen maken binnen het MT.

Volgens mij weet bijna niemand er nog van.

-Ik begrijp nog steeds niet hoe het allemaal in elkaar zit.

*Donderdag

6 dagen na de aanstelling weet nu dan iedereen het.

-Toch wel handig hè, dat U-blad, daar kun je tenminste lezen wat er binnen je eigen organisatie gebeurt.

Onze directeur algemene zaken heeft blijkbaar gedacht:'laat ik er maar niet teveel tamtam over maken '.

‘Image’ is als een diamanten ring. In het begin de bewondering, later enkel twijfel over de echtheid. (Marc Buijsrogge, Geneeskunde)

Het is zinloos om diamanten op te rapen als je gestrand bent op een onbewoond eiland. (Freek Suyver, Scheikunde)

Stellingen behorende bij een proefschrift horen niet te worden afgedwongen. (Jonathan van Tilburg, Geneeskunde)

Het ontmoedigen van het toevoegen van stellingen aan proefschriften moedigt promovendi aan buiten hun boekje te gaan. (Bart Metselaar, Farmacie)