Volgens de AWT zijn de exacte studies aan de zes algemeneuniversiteiten te klein om zelfstandig te kunnen bestaan.

Hermans deelt de zorg over de kleinschaligheid van deze studies.Maar volgens hem leidt een reductie van het aantal opleidingen ooktot een daling van het aantal studenten. Met een betere verdelingvan afstudeerspecialisaties kan meer bereikt worden. Dat schrijftde minister in het Hoger Onderwijs en Onderzoek Plan (HOOP), dat opPrinsjesdag openbaar gemaakt wordt.

De AWT was door Hermans' voorganger Ritzen gevraagd om adviesover de toekomst van de technische en natuurwetenschappen. In zijnrapport 'Vitaliteit en kritische massa' blijft de techniek echterbuiten beschouwing. Alleen de opleidingen op het gebied van wis-,natuur- en scheikunde aan de zes algemene universiteiten wordentegen het licht gehouden.

Volgens de AWT zijn de exacte opleidingen aan de algemeneuniversiteiten te klein. Per drie eerstejaars werkt er gemiddeldéén hoogleraar. Dat is verspilling, vindt de raad.Bovendien ontbreekt zo de omvang die een opleiding nodig heeft omte kunnen inspelen op nieuwe ontwikkelingen.

Groei van het aantal studenten valt voor deze opleidingen niette verwachten, denkt de AWT. Daarom zit er niets anders op dan hetaantal opleidingen terug te brengen. Dat moet met minstens dehelft. Of universiteiten hele disciplines moeten afstoten ofbestuurlijke fusies aangaan, laat de AWT in het midden. Deuniversiteiten moeten eerst zelf maar eens met een plan komen.

Maar de zes betrokken universiteiten zijn niet van plan die raadop te volgen. Ook zij vrezen dat het aantal studenten zal dalen alshet AWT-advies wordt opgevolgd. Het is verstandiger, zeggen zij ineen gezamenlijke reactie, eerst af te wachten wat de vernieuwde,vijfjarige bèta-opleidingen opleveren. Die nieuwe programma'sgaan in september aanstaande van start.

De AWT ziet weinig in de vernieuwde bèta-studies. Die zijnofwel niet breed ofwel niet diepgravend genoeg, vreest de raad.AWT-voorzitterVeltman nam dat standpunt ook al in toen hij alsvoorzitter van een andere commissie de vernieuwde studies moestbeoordelen. De universiteit met de grootste exacte opleidingen,Utrecht, is daar kwaad over. De Utrechtse collegevoorzitter J.Veldhuis spreekt van "schandelijke onderwaardering" van de nieuwebèta-studies.

HO, HOP

Zie ook de Analyse

Met dit besluit is de Raad van Bestuur van het UMC tegemoetgekomen aan forse kritiek uit de hele organisatie op hetoorspronkelijke voorstel. Met name het feit dat er al dit lopendejaar sprake zou zijn van een korting met de kaasschaaf en dat deziekenhuisonderdelen volgend jaar liefst vier procent moesteninleveren, zorgde voor grote opwinding. Volgensziekenhuisvertegenwoordigers was er geen reden voor eencrisisscenario met zulke forse ingrepen op zo korte termijn. En ookde faculteitsraad keerde zich voor de zomervakantie tegen hetingrijpen in lopende en al goedgekeurde begrotingen.

Na uitgebreid overleg heeft het UMC-bestuur begin juli ingestemdmet een compromis. Dat houdt in dat de hoogte van de kortingen tot2004 (ruim vijf procent voor het ziekenhuis en 2,5 procent voor defaculteit) ongewijzigd blijft, maar dat de ingrepen pas later hunbeslag zullen krijgen. De komende anderhalf jaar hoeft daardoormaar 1,5 procent te worden ingeleverd. Bovendien zal eenprojectgroep zo snel mogelijk duidelijkheid moeten verschaffen overde vraag waar het best bezuinigd kan worden.

De personeelsgeleding van de facultsitsraad van Geneeskundeheeft inmiddels ingestemd met het compromis, ondanks het feit datook over het lopende begrotingsjaar al een half procent moet wordeningeleverd. De Raad van Bestuur heeft de faculteit echter toegezegddat zij niet aan het onmogelijke zal worden gehouden. Mocht dekorting tot ongewenste situaties leiden, dan behoort kwijtscheldingtot de mogelijkheden.

EH

Eind 1995 en begin 1996 zijn er in het groene gebied tussenBunnik, De Bilt, Utrecht en Zeist zes vrouwen verkracht en twaalfaangerand. De (bijna-)verkrachtingen werden toegeschreven aan eenen dezelfde man, in de volksmond 'de Uithofverkrachter', al werdgeen van de delicten daadwerkelijk op De Uithof gepleegd. Naaraanleiding van een profielschets van de dader kreeg de politie ruimtienduizend tips binnen. 1750 Mannen werden als mogelijke dadergenoemd. Na traditioneel politieonderzoek vielen de meesten alsverdachte af. Zo'n honderd moeten zich nog vrijpleiten.

De politie heeft deze zomer ruim vijftig verdachten benaderdvoor een DNA-onderzoek dat slechts op vrijwillige basis kan wordengehouden. Vijf hebben geweigerd mee te werken. Degenen die welwangslijm hebben afgestaan waarvan een DNA-profiel kon wordengemaakt, wisten zich zo vrij te pleiten. Hun genetischevingerafdruk kwam niet overeen met die van de verkrachter.

Het onderzoek zal de komende weken worden voortgezet. Dan zijnalle verdachten benaderd. De eventuele betrokkenheid, zoals eenpolitiewoordvoerder meldt, van degenen die geen wangslijm afstaan,zal nog op een andere wijze worden onderzocht. Hij verzekert dat zolang de dader op vrije voeten is, het dossier van de'Uithofverkrachter' niet wordt gesloten.

GK

This year's UIT (Utrechtse Introductie Tijd: UIT '99) theme was'The Challenge', but it might as well have been 'The Record'. Atthe Neude, on 12 August, nearly 1100 UIT '99 participants succeededin breaking the Guiness Book 'Life Mosaic' Record: they formed ahuge paper UIT'99 logo. The number of first year students waslarger than it had been for a number of years: 2100 new studentswere introduced to student life in Utrecht.

Rooms

Students are willing to pay considerably more for a room nowthan they were five years ago. A poll conducted to find out thepreferences of future lodgers shows that fifty per cent of thosepolled could afford rents between 400 and 520 guilders, at least100 guilders more than five years ago. Another striking differenceis the more pronounced preference for private facilities. Thenumber of students prefering their own kitchen or living room hasdoubled since 1994. Three times as many students would like aprivate shower. Most students still prefer living in the citycentre, in a room of at least somewhere between 10 and 16 m2. Onlythe lucky few manage to find the perfect room at once and thedemand for rooms is as high as ever; there is a permanent shortageof about 1500 rooms in Utrecht.

Bèta studies

Reduce the educational capacity of Mathematics, Physics andChemistry. Such was the advice given to Education-Minister Hermans.These disciplines are too small to be independent: one professorfor every three students is a waste of money. As the number ofbèta students is not likely to increase in the near future,the educational capacity should be reduced, especially as thesesmall disciplines have insufficient manpower to keep up with newscientific developments, it was alleged. Hermans, however, opposedthis view and has suggested the universities should come up with aplan of their own first. The six universities concerned agree withHermans and fear an even larger decrease in the number of studentsif the advice is followed through.

Health advertisements

In order to increase the effect of their messages, publicrelations officers in the health care system should more often turnto product aimed television commercials. In his PhD thesis 'Healthon Television' Bob Fennis argues that well-meant generaleducational campaigns are less effective than specific jointventures with businesscompanies. He gives the example of asuccessful campaign by the American Cancer research centre NCI morethan a decade ago. In cooperation with cornflakes producerKelloggs, the NCI succeeded in convincing large numbers ofAmericans of the benefits of a breakfast with a high fibre content.This strategy would work in the Netherlands as well, Fennisthinks.

Het afgelopen decennium schoot het aantal fietsendiefstallen inhet derde kwartaal van elk jaar als een speer omhoog. Verkopers vangestolen fietsen beleefden op datzelfde moment gouden tijden. Ookal kostten deze tweewielers slechts een tientje of vijftien piek."Het is precies de periode dat Utrecht wordt overspoeld met nieuwestudenten. Zij kopen liever een fiets, dan er één vanhuis mee te nemen'', stellen Hans van Dijk en Hans van den Berg vande Utrechtse politie.

De twee hebben er voor gezorgd dat fietsenhandel op de Utrechtsestraten verboden is. Zij willen het idee veranderen dat het stelenen verhandelen van fietsen normaal is. Van Dijk: "Gestolen fietsenverkopen is een misdrijf. Maar diefstal is moeilijk aan te tonen.Handel is makkelijker te bestrijden. Iemand die op straat een fietste koop aanbiedt, kunnen we nu bekeuren. Net als degene die eenfiets op straat koopt. Die krijgen een boete van 120 gulden.'' Alsde fiets gestolen blijkt, is de boete 250 piek voor de koper; deverkoper gaat meestal de cel in. De fiets gaat in alle gevallen meenaar het bureau om te kijken of die als gestolen staatgeregistreerd.

De politie begon een maand geleden met extra controles en het oppad sturen van twee jonge agenten in burger die er 'studentikoos'uitzien. De actie is, vinden Van den Berg en Van Dijk, succesvol.In totaal zijn al dertig bekeuringen uitgedeeld. Op een avond werdeen undercover-koppel zes maal benaderd voor een fiets. De extrapolitie-aandacht voor fietsenhandel duurt tot oktober. Dan istraditioneel gezien de zoektocht naar vervoersmiddelen door nieuwestudenten voorbij.

Via flyers en posters worden studenten geïnformeerd overhet nieuwe APV-artikel. De kreet 'zonder helers geen stelers' moetde student ervan doordringen dat zij een rol kunnen spelen in hetdoorbreken van de visuele cirkel, zeggen Hans en Hans. "Want wieeen gestolen fiets koopt omdat de zijne is gestolen, houdt diecirkel in stand.''

GK

U-BiSys werd in 1996 vanuit de vakgroep Immunologie opgericht omde commerciële ontwikkeling mogelijk te maken van een in hetAZU ontwikkelde techniek om monoklonale antilichamen te maken. Hetgaat daarbij om stoffen die één ziekteverwekkerelimineren zonder schade aan te richten aan gezonde organen ofweefsels. Die aanpak lijkt met name veelbelovend voor de strijdtegen verschillende vormen van kanker.

Het drie jaar geleden door universiteit, ziekenhuis en deinitiatiefnemers zelf beschikbaar gestelde startkapitaal werdgebruikt voor fundamenteel onderzoek naar het nieuwe geneesmiddel.Nu er sprake is van een mogelijke praktische toepassing kan hetbedrijf, waar inmiddels 25 mensen werken, niet zonder aanvullendefinanciering. Daarom zijn Life Sciences Partners, ABN AMROParticipaties en NPM Capital nu bereid gevonden om de komendeanderhalf jaar tien miljoen gulden in het Utrechtse bedrijf testeken. Met dat geld wordt het ook mogelijk om onderzoek te startennaar de behandeling van vormen van leukemie en naar methoden om hetvormen van bloedvaten in tumoren te stoppen. Daardoor wordt dedoorbloeding van tumoren onmogelijk, zodat zij afsterven. Tenslottezal de financiële injectie ook worden gebruikt voor hetontwikkelen van vaccins tegen kanker.

Een zegsman van ABN AMRO motiveert de interesse van zijn bedrijfmet een verwijzing naar de zijns insziens grote mogelijkheden vande Utrechtse immunologen. "U-BiSys beschikt over een goede basis omuit te kunnen groeien tot een van de belangrijkste spelers in hetveld van op humane antilichamen gebaseerde medicijnen. VolgensMartijn Kleijwegt van Life Sciences Partners neemt het nog jongeU-BiSys nu al een prominente plaats in in deze sector van hetbiomedisch onderzoek. "Onze investering is een teken van vertrouwendat dit bedrijf de komende jaren erg succesvol zal worden."

Hans van Leeuwen van Huisvesting had zich het begin van hetnieuwe studiejaar anders voorgesteld. Net terug van vakantie hoordehij dat de roosters van tien faculteiten op De Uithof snel moestenworden omgegooid omdat drie collegezalen in Trans I niet klaarzijn. Alternatieve ruimte voor alle college's bleek niet eenvoudigte vinden; het Educatorium was niet beschikbaar en het aanbod vannieuwe studenten bleek ook nog eens met honderden gegroeid.

Met de nodige verzuchtingen werd afgelopen maandag gezocht naarandere ruimtes. Alle alternatieven passeerden de revue toen hetcomputerprogramma dat de verdeling van de lesruimtes kent, het lietafweten. Van Leeuwen: "We zoeken in eerste instantie naaralternatieve ruimte op De Uithof. Als we de studenten naar debinnenstad laten gaan, krijgen ze vanwege reistijd problemen metdaarop volgende werkgroepen in De Uithof. Gelukkig was hetcomputerprobleem snel opgelost en kunnen de meeste studenten op DeUithof blijven.'' Alleen enkele wiskunde-werkgroepen moeten naar debinnenstad.

De renovatie van Trans I begon dit voorjaar. Het werk iscomplex, zegt projectleider Parcifal van den Berg haastverontschuldigend, want de werkzaamheden worden in drie fasesuitgevoerd. De eerste fase had afgerond moeten zijn. Decollegezalen Rood, Wit en Blauw plus enkele werkgroepruimtes haddendan gebruikt kunnen worden. In de latere fases worden de andereruimtes opgeleverd zoals het cultureel centrum De Uitwijk, hetStudenten Service Centrum en een grote tentamenzaal. Het gebouwmoet per januari 2000 weer volledig in gebruik zijn. Het isafwachten of die datum nog wordt gehaald.

Behalve complex is de renovatie ook ingrijpend, zegt Van denBerg. Het achterstallige onderhoud is nog het minst ingewikkeldmaar voor de installatie van een nieuw luchtbehandelingssysteemmoest er het een en ander worden weggebroken. Door de vondst vanasbesthoudend materiaal is het tijdschema overschreden. "Zodra ereen vermoeden van asbest is,wordt het werk stilgelegd, onderzoekgedaan, de ruimte afgesloten en een speciaal bedrijf ingehuurd omhet asbest te verwijderen. Doordat er meer asbestmateriaal in hetluchtbehandelingssysteem zat, moesten er veel meer materialenworden vervangen.'' Vrijdag zal het laatste asbestmateriaal zijnverwijderd.

Het bouwbudget is door deze tegenslag nog niet overschreden. "Ikga er vanuit dat ik het ga redden, maar het is nog te voorbarig omdat nu te garanderen. Het duurt nog enkele maanden voor het werkklaar is. Het blijft dus spannend. Er wordt in elk geval nietbezuinigd op kwaliteit.''

GK