Intrinsieke motivatie maakt een goed student
Alle ingeschreven studenten zijn aanwezig bij het hoorcollege Ongelijkheid & Diversiteit waar de studenten met elkaar in discussie gaan over effecten van inkomensongelijkheid. Hoe komen deze studenten zo gemotiveerd?
| Studie | Algemene Sociale Wetenschappen. Maar studenten volgen alleen deze collegereeks. |
| Naam vak | Ongelijkheid en diversiteit |
| Niveau, hoeveelstejaarsvak | HOVO-college, alleen voor 50-plussers |
| Waar | Ruppertgebouw, zaal 114 |
| Datum en duur | Woensdag 27 november, 13:12-15:00 |
| Docent | Robert Maier |
| Aantal studenten die vak volgen | 16 |
| Aantal aanwezige studenten | 16 (100% aanwezigheid) |
| Voertaal | Nederlands |
Vandaag kan ik niet undercover voor mijn rubriek de Collegetoer. Ik volg namelijk een HOVO-college, een college speciaal voor 50-plussers. Emeritus hoogleraar Robert Maier geeft de collegereeks Ongelijkheid en diversiteit.
Het college van vandaag draait om één boek: The Spirit Level: Why Greater Equality Makes Societies Stronger van Richard Wilkinson en Kate Pickett. Centrale these van het boek: inkomensongelijkheid is slecht voor iedereen in een land. Een PowerPoint is er niet. In plaats daarvan deelt Maier handouts uit. De structuur van zijn college is opgedeeld als een wetenschappelijk artikel. Achtereenvolgens bespreekt Maier vraagstelling, methode, resultaten, verklaringen en discussie.
We blijven dicht bij de methodologie uit het boek. Maar dat deze generatie niet helemaal losstaat van de roep om valorisatie, blijkt als een student de vraag opwerpt wat de politiek kan met alle getoonde grafiekjes over effecten van inkomensongelijkheid. “Ik heb nog nooit een politieke partij gezien die belooft dat als we de belasting voor rijken verhogen, dan de gezondheid van iedereen beter wordt.”
Kritische studenten die gaan voor de inhoud
De meeste studenten hier, zo vertelt mijn buurvrouw, hebben een universitaire achtergrond. Dat is te merken aan de vragen die gesteld worden. Kritische vragen over methodologie en inhoudelijke vragen over sociale mobiliteit, deze studenten zijn blij dat ze hun kennis weer eens kunnen gebruiken en spuien.
Mijn buurman – grijze haren, rond de zestig – is een werkloos econoom en socioloog en wil zijn sociologische kennis opfrissen. Op mijn vraag of hij dit doet om weer een baan te kunnen vinden, antwoordt hij ontkennend: “Het is vooral voor mijn ontwikkeling en dient als munitie in discussies. Ongelijkheid is een vergeten thema waar tegenwoordig te weinig over wordt gesproken.”
Uitje naar de collegebanken
In de pauze raak ik aan de praat met een man en vrouw naast me, terwijl weer één van de andere studenten een kopje thee voor me haalt. Hier geen ondefinieerbare drab uit plastic bekertjes waar je je klauwen aan brandt. Hier komt de thee uit een kan, en wordt opgediend in een echt kopje dat ook echt een schoteltje heeft. Mijn buren zijn in de tachtig en getrouwd. Elk najaar volgt dit echtpaar een collegereeks van de HOVO, die onder meer aan de Universiteit Utrecht een onderkomen heeft. “Het is heel anders dan vroeger, iedereen is altijd aanwezig en op tijd. Vandaag begonnen we zelfs te vroeg”, vertelt de man. “Ja, wij hebben alle tijd”, stemt zijn vrouw in. “En iedereen let op, niemand zit te breien (lees: Facebooken, red.).”
Deze collegereeks bestaat uit acht colleges en nul tentamens en opdrachten. Daar is mijn buurvrouw tevreden mee: “Voor mij hoeft dat ook niet meer, ik ben al 80.” De afwezigheid van dergelijke verplichtingen maakt de sfeer ongedwongen en geconcentreerd. Intrinsieke interesse speelt een grote rol en niet het stemmetje in je achterhoofd dat constant beoordeelt of je met deze kennis een zes voor je tentamen gaat halen
De oudere student kan peer-reviewer worden
Het is maar goed dat de auteurs van het boek niet in de zaal zitten vanavond. Hun onderzoek wordt door Maier en de zaal met de grond gelijk gemaakt. Daarbij passeren ook de grote methodologische pijnpunten binnen de sociale wetenschappen de revue: richting van causaliteit, de hoeveelheid verklaarde variantie, verklaringen die meer theoretisch dan empirisch onderlegd zijn.
Een voorbeeld. Maier: “Zoals je ziet is de levensverwachting hoger in landen met minder inkomensongelijkheid, zoals Japan. Maar dat is globaal.” Student: “Betekent globaal dat ze het niet begrijpen?” Waarop Maier iets antwoordt in de trant van dat het daar misschien wel een beetje op neerkomt, ja.
Als ik – genietend van mijn kopje verse thee – al deze studenten van respectabele leeftijd zo hoor sparren, krijg ik een lumineus idee. Waarom laten we deze mensen geen artikelen peer-reviewen? Als hobby zeg maar. Zij hebben tijd genoeg om helemaal in een artikel te duiken en elke zin, elk cijfertje, te ontleden. De kans dat toekomstige Stapels aan de kritische blik van deze enthousiaste reviewers ontkomen, lijkt me klein!
De foto's zijn afkomstig uit een voorlichtingsfilmpje van HOVO.