Bloemen voor Anne Frank na het afstuderen

Is het een traditie dat Utrechtse studentes na hun afstuderen bloemen leggen bij het beeld van Anne Frank op het Janskerkhof? Ruud Schotting had dat gehoord. Maar als het niet zo is, moet het volgens hem snel een nieuwe traditie worden.

Woensdag 7 september was ik getuige van een diploma-uitreiking in de Aula van het Academiegebouw. Niet zomaar een diploma-uitreiking, nee, mijn dochter was afgestudeerd in de Conflictwetenschappen. Normaal zit ik achter de tafel, meestal als afstudeerhoogleraar van Geo om een student toe te spreken en het diploma te overhandigen en soms ook als voorzitter van de diplomaceremonie wat ik altijd een eer en genot vind om te doen! Nu zat ik voor het eerst zelf als trotse ouder in het publiek. Ik moet bekennen: ik was licht gespannen…

Toen zij na een half uurtje aan de beurt was, sprak haar afstudeerdocent prachtige woorden en reciteerde hij zelfs een deel van een gedicht. Met een brok in mijn keel en trillende handen probeerde ik foto's te maken van  het moment dat zij de bul overhandigd kreeg. Echt heel fijn om dit nu eens zelf mee te maken.

Na afloop bood de faculteit een borrel aan bij Hofman Café op het Janskerkhof. We passeerden het bronzen beeldje van Anne Frank. Bij dat beeldje liggen altijd bloemen. Ik vertelde mijn dochter dat het traditie is dat iedere aan de UU afgestudeerde studente aan de UU daar bloemen neerlegt. Dat vond ze een goed idee en ze zou dat na de borrel gaan doen. Op het zonovergoten terras van Hofman sprak ik verschillende docenten van Conflictwetenschappen over deze prachtige traditie, maar niemand had er ooit van gehoord. Merkwaardig!

Na afloop zijn we inderdaad naar het beeldje van Anne gelopen en heeft ze er een bloem neergelegd. Ik vond het een ontroerende gedachte: mijn dochter legt een bloem bij Anne Frank, een meisje dat ook ambities en dromen had, maar helaas in 1945 in Bergen-Belsen ten prooi viel aan de toenmalige racistische waanideeën van onze oosterburen.

Dat ze zelfs bij Conflictwetenschappen niks van deze mooie traditie wisten zat me helemaal niet lekker. Ik weet zeker dat ooit iemand me dit verhaal over Anne Frank en de bloemen van afgestudeerde UU studentes verteld heeft. Eenmaal thuisgekomen ben ik toch nog even gaan Googelen, maar ik kon met de beste wil van de wereld niks op internet vinden.

Wel dat het beeldje op de dertigste verjaardag van Anne in 1959 door de Utrechtse jeugd aan de stad geschonken is en dat het tot 2009 voorzien werd van bloemen door het naastgelegen bloemenstalletje, nu pizzaleverancier. Ook staat er dat hoogleraar Tom Zwart van het Mensenrechteninstituut zich over Anne heeft ontfermd door Anne wekelijks van bloemen te voorzien. Voorwaar een heel mooi initiatief.

Ik vond het echt ontnuchterend te moeten ontdekken dat de traditie waar ik al die jaren zo stellig in geloofde gewoon helemaal niet bestaat. Om er als wetenschapper achter te komen dat de werkelijkheid toch heel anders in elkaar zit dan je voor lange tijd aangenomen hebt, is natuurlijk behoorlijk pijnlijk. Wie kent dat gevoel niet?

Om niet bij de pakken neer te zitten heb ik iets bedacht: elke traditie moet ooit ergens begonnen zijn dus moet het ook mogelijk zijn om een traditie te beginnen. Zou het niet prachtig zijn als inderdaad elke vers afgestudeerde student(e) na de diploma-uitreiking in het Academiegebouw heel even met familie en vrienden langs Anne loopt om een bloem aan haar te geven? Een heel klein gebaar met een onmetelijke symbolische waarde.