Respect voor de profvoetballer

Clubs en spelers in het betaalde voetbal staan onder hoogspanning, constateert Frank van Eekeren. Respect voor de jonge spelers die deze druk weten te weerstaan.
Goed nieuws: Het afgelopen weekend was er géén groot incident in de eredivisie. Hulde voor de spelers – zij gedroegen zich voorbeeldig.  
Want je zult maar profvoetballer zijn. Jong, weinig levenservaring, sinds je zesde alleen bezig met het spelletje en dan geconfronteerd worden met immense sociale druk. Je trainer vraagt volledige inzet, je bestuurders eisen strijdlust, je supporters willen emotie. En als jij dan lekker schoffelend en buffelend over het veld struint roept de hele samenleving om ‘respect’.
Respect is hét toverwoord sinds de dood van grensrechter Richard Nieuwenhuizen in december. De KNVB heeft nog altijd geen actieplan gelanceerd om geweld op en om de velden tegen te gaan, maar bedacht wel alvast de campagne ‘Zonder respect geen voetbal’. Vooral de voorbeeldfunctie van het betaald voetbal is de afgelopen weken benadrukt.
Dat heeft de bond geweten. Ieder wissewasje op een voetbalveld wordt breed uitgemeten door de pers. De clubs en spelers lijken onder hoogspanning te staan, titelpretendent PSV voorop. Terwijl haar eigen spelers ruiten inslaan en tegenstanders opwachten in de spelerstunnel klaagt de clubleiding over de arbitrage. De rest van Nederland reageert verbolgen: Geen respect!
Maar klopt het? Is er nu echt minder respect dan voorheen? Incidenten op de velden zijn van alle tijden, net als klagen over de scheidsrechter. Er is geen studie die aantoont dat spelers zich nu meer misdragen dan voorheen of dat de arbiters slechter fluiten dan vroeger. Wel weten we uit recent onderzoek dat 87 procent van de fans verwacht dat hun club zich maatschappelijk verantwoord gedraagt en ervaren we dat de media tegenwoordig elk voorval gretig uitvergroten. Ergo: de samenleving is momenteel hypergevoelig en het profvoetbal moet zich daartoe verhouden. En dat lukt slecht.
Dat is vooral de clubbestuurders te verwijten. De afgelopen drie jaar onderzocht de Universiteit Utrecht de maatschappelijke rol van de clubs en concludeerde dat de sportieve, commerciële en maatschappelijke waarden binnen een club stevig kunnen botsen. De reactie van clubbestuurders op de recente incidenten maakt duidelijk dat zij in een aparte leefwereld opereren, waarin het managen van gestresste trainers, dubieuze zaakwaarnemers en veeleisende sponsors vaak het zicht vertroebelt op wat ‘normaal’ is in de rest van de samenleving. Het is veelzeggend dat KNVB-directeur Van Oostveen de clubs er onlangs aan moest herinneren dat ‘voetbal een emotionele sport is, maar dat het ook goed is je verstand te gebruiken.’
In die context moeten de spelers zich staande zien te houden. Komend weekend start een nieuwe campagne, de ‘Meer dan Voetbal Week’, waarin de maatschappelijke kant van het voetbal wordt belicht. Het thema - u raadt het al - is ‘Respect’. Hopelijk bezwijkt de jonge prof niet onder nog meer druk.