Verplicht Tolstoj lezen op de universiteit

Als student kom je nauwelijks meer aan het lezen van een goed boek toe. Terwijl dat toch goed is voor je algemene ontwikkeling. Jammer, vindt Ariënne Mulder. Zij pleit voor een verplichte lijst van boeken uit de wereldliteratuur.

“Ja vakantie, eindelijk weer tijd om te lezen!” Dit gevoel bekroop mij een paar weken geleden aan het begin van de kerstvakantie. Vroeger was ik een ontzettende boekenwurm en las ik meerdere boeken per dag, maar inmiddels is dit gereduceerd tot hooguit één boek per maand. Ik heb na een dag studeren en al het studiemateriaal doorlezen geen trek meer om ’s avonds ook nog te lezen. Hartstikke jammer vind ik.

Toen ik dit na de vakantie uitsprak op een nieuwjaarsborrel herkende vrijwel iedereen zich hierin. Onder het genot van een cola – want ja goede voornemens- werd het idee geopperd om een verplichte literatuurlijst voor de gehele universiteit op te stellen. En omdat ideeën uit de kroeg vaak tot de beste behoren, is het het overdenken waard.

In de VS en Engeland bestaan er colleges waar iedere student, ongeacht zijn of haar studierichting, verplicht een aantal boeken uit de wereldliteratuur gelezen moet hebben. Dit stimuleert de algemene ontwikkeling van de student, maar draagt ook bij aan het wij-gevoel binnen de universiteit. Iedere student sluit zijn studie af met gemeenschappelijk basispakket aan kennis kenmerkend voor die universiteit. Dit creëert trots en betrokkenheid universiteitsbreed en zorgt voor de uitwisseling van ideeën tussen verschillende disciplines. Studenten lezen allemaal bijvoorbeeld Tolstoj, maar kunnen hier vanuit verschillende oogpunten met elkaar over discussiëren. Het lijkt voor deze colleges goed te werken, zou dit niet ook een idee zijn voor onze universiteit?

Een academische canon aan boeken uit de wereldliteratuur met bijvoorbeeld Kafka, Tolstoj en Shakespeare. Dit klinkt voor een voormalig boekenwurm als ik geweldig in de oren, maar is het ook haalbaar? Het idee werpt in ieder geval wel een aantal vragen op. ‘Kun je dit verplicht stellen voor studenten?’ ‘Voegt dit wat toe aan de verplichte leeslijsten van de middelbare school?’ en ‘Hoe wordt er bepaald welke boeken er op deze lijst komen?’  

Ik denk dat de bovengenoemde argumenten over algemene ontwikkeling en betrokkenheid bij de universiteit zwaar genoeg wegen om deze praktische vragen het hoofd te kunnen bieden. Een substantiëler bezwaar is echter de vraag of het niet ten koste gaat van de diepgang en inhoudelijke kennis van de gekozen studie? Een verplichte boekenlijst dwingt de universiteit ertoe hier ruimte voor te maken binnen het curriculum van de studenten of om de studielast te verzwaren. Is dit het waard?

Aan de andere kant kun je stellen dat het bij sollicitaties en stages steeds vaker draait om ‘academisch denkniveau’ en niet per se om de studie die je gevolgd hebt. Bredere academische kennis in plaats van diepgaandere zou in dat geval dus misschien geen kwaad kunnen?

In ieder geval vind ik het een interessant idee dat eens binnen Universiteit Utrecht besproken zou moeten worden. Tot die tijd moet ik zelf maar proberen me aan mijn goede voornemen – meer boeken lezen – te houden. Gelukkig zijn er ook veel boekenclubs waar ik me bij aan kan sluiten!