Aio-onderzoek in ruimte mislukt

"Praktisch niets." Dat is de opbrengst van de energie en tijd die assistent in opleiding Maarten Moes het afgelopen jaar heeft gestopt in het Actin-experiment dat begin mei met de Sojoez-raket de ruimte inging. Een stroomstoring is waarschijnlijk de oorzaak van de mislukking.

Moes wilde met zijn ruimteonderzoek kijken hoe het actine-eiwit in een muizencel op een situatie van gewichtsloosheid reageert. Actine is onder meer verantwoordelijk voor de vorm van cellen. De resultaten hadden moeten helpen de rol van zwaartekracht op celprocessen bij zoogdieren te begrijpen.

Naast het Utrechtse Actin-experiment zijn ook de Amsterdamse onderzoeken naar immuunsystemen (Kappa) en botkanker (Flow) mislukt, zo bleek de afgelopen weken. Moes en zijn collega's hebben nu hun hoop gevestigd op een nieuwe kans. Ruimtevaartorganisatie ESA heeft toegezegd de mogelijkheden hiertoe te onderzoeken., maar de volgende vlucht in oktober komt waarschijnlijk te snel.

Volgens Marc Heppener, hoofd wetenschappelijk onderzoek, neemt het onderzoek naar het mislukken van de proeven tijdens de Delta-missie meer tijd in beslag dan gedacht. ESA wil ondermeer de astronauten die nu nog aan boord zijn van het internationale ruimtestation inzetten voor het uitvoeren van controles voordat de experimenten opnieuw mee mogen vliegen.

Moes wil niet vooruitlopen op de uitkomsten van het ESA-onderzoek, maar volgens hem is de onderzoekers niets te verwijten. Voor de Utrechtse aio zou de vlucht van april 2005 misschien nog juist op tijd komen. "Ik wil binnen twee jaar promoveren. Dat zou nog net kunnen. We maken bovendien nog gebruik van een onbemande vlucht begin volgend jaar in Zweden."

De twee experimenten van de Utrechtse studenten Karel Buizer en Renske Rutgers zijn wel volgens verwachting voltooid. Beide studenten werken op dit moment aan vervolgonderzoeken.

XB