Commissie Sorgdrager: nog te veel selectie op kennis

Dertien opleidingen met een numerus fixus, waaronder deUtrechtse opleidingen geneeskunde en diergeneeskunde, selecteerdeneen deel van hun eerstejaars het afgelopen jaar zelf. De kandidatenkonden zich, naast de gangbare lotingsprocedure, aanmelden voor eentoelatingstoets voor de studie van hun keuze. De loterij kreeg doorenkele schrijnende gevallen in het verleden felle kritiek.

Studenten met gemiddeld een acht of hoger worden nu zonder meertoegelaten, maar bij de selectie van de overige kandidaten moetenandere dan alleen cognitieve prestaties meewegen. De deelnemendeopleidingen leggen volgens de commissie echter nog altijd te veelnadruk op kennis. Het experiment was juist bedoeld om bijvoorbeeldzeer gemotiveerde studenten een grotere kans te geven de studie vanhun keuze te volgen.

In een eerdere tussenrapportage, een jaar geleden, klonkdezelfde kritiek. Selectie op kennis ligt politiek gevoelig: zekeraanvullende eisen aan vakkenpakketten zouden de toegankelijkheidvan het onderwijs belemmeren: niet iedere middelbare school biedtimmers voldoende mogelijkheden om extra vakken te volgen.

De commissie pleit voor meer toetsing van andere kwaliteiten,zoals motivatie of buitenschools opgedane vaardigheden. Uit eenrondgang langs verschillende deelnemende opleidingen blijkt dat dathier en daar wel degelijk gebeurt. Zo moeten aspirant-studentenJournalistiek in Utrecht aantonen dat ze belangstelling hebben voorde actualiteit, en houdt de Erasmus Universiteit (geneeskunde enbusiness administration) en de Universiteit Utrecht(diergeneeskunde) heuse sollicitatieprocedures, waarin vooral demotivatie van de kandidaat getoetst wordt.

De deelnemende opleidingen zijn redelijk tevreden over hetverloop van de proef. Toch is opvallend dat vooral veelhbo-opleidingen besloten niet mee te doen. Zij hebben vaak moeitemet het vaststellen van objectief toetsbare criteria. Ook moeizamesamenwerking met de Informatie Beheer Groep, die over deinschrijving van studenten in het hoger onderwijs gaat, zorgde voorproblemen. Bij een opleiding bleek de IBG per ongeluk toch alleplaatsen verloot te hebben.

Het experiment loopt nog een jaar. Daarna beslist de politiek ofde huidige wettelijke toelatingsprocedure aangepast moetworden.

HOP, Wieland van Dijk