Gezinsvoogd is verantwoordelijk voor kind

De driejarige peuter Savanna werd in 2004 door haar moeder met een washandje gesmoord, met de dood als gevolg. Bovendien werden door de patholoog-anatoom ernstige ondervoeding en tekenen van wurging geconstateerd en was het lichaampje bedekt met oude en recente blauwe plekken. De moeder en stiefvader van Savanna werden in hoger beroep veroordeeld tot gevangenisstraf.

Het OM besloot echter in 2006 ook de gezinsvoogd van Savanna te vervolgen wegens dood door schuld. Zij zou onvoldoende acht hebben geslagen op de signalen omtrent de mishandeling van Savanna. Dit besluit van het OM leidde tot veel commotie binnen de jeugdzorg. De rechter oordeelde dat de gezinsvoogd haar functie niet op juiste wijze had uitgevoerd, maar achtte haar niet schuldig aan de dood of het zware lichamelijk letsel van Savanna.

Volgens het Kennispuntrapport ‘Mea culpa? Een verkenning naar de strafrechtelijke aansprakelijkheid van de gezinsvoogd voor dood door schuld’, geschreven door Zarinka Berkouwer, rust er juridisch gezien op de gezinsvoogd een plicht om te handelen als er voorzienbare bedreigingen tegen het kind zijn. De gezinsvoogd moet daarmee het leven en de lichamelijke integriteit van het kind beschermen.

Een veelgehoorde klacht vanuit de jeugdzorg is dat gezinsvoogden te maken krijgen met multiprobleemgezinnen, én met een administratieve rompslomp. Maar dat probleem kan de gezinsvoogd niet ontheffen van zijn verantwoordelijkheid, vindt het Kennispunt. Volgens Berkouwer is de beslissing van het OM om de gezinsvoogd van Savanna te vervolgen dan ook begrijpelijk. De rechter kan beroerde werkcondities wel meenemen in het oordeel over de zwaarte van de straf, maar de gezinsvoogd blijft strafrechtelijk aansprakelijk.

AH