Henk Westbroek is niet gewoon gebleven

Hij drinkt, rookt, grapt en kletst. En dat laatsteniet zo zuinig ook. Een interview met Utrechts beroemdsteexportproduct: politicus, cafehouder, zanger, liedjesschrijver enradiomaker Henk Westbroek. "Politiek levert niks dan ellendeop."

Hij staat bekend als liefhebber van cafes. Hij bezit ze enbezoekt ze. Tijdens de fotosessie, aan het eind van het interview,vertelt Henk Westbroek: "Ik kom vaak in cafes. Als mensen eenrondje halen, geven ze mij altijd als eerste mijn biertje. Ik hebze dat echt moeten afleren. Ze gaan raar tegen je doen, als jebekend bent. Dus ga je zelf ook weer raar doen. 'Ik ben heel gewoongebleven' is een uitspraak die ik niet geloof."

Tijdens het interview, hoewel gehouden in een van de kantoortjesboven zijn Stairway to Heaven, weet hij onvermijdelijk eencafe-sfeertje op te roepen. Westbroek drinkt, rookt, kletst, grapt,argumenteert en graait onophoudelijk in zijn grote voorraadweetjes, die hij opbouwde met het presenteren van hetradiospelletje Wat is waar?. Van een gesprek is nauwelijks sprake.Eerder van een optreden. Soms, midden in een anekdote, lijkt hijzich van geen publiek bewust. Geconcentreerd praten, oftewel metweinig woorden zoveel mogelijk zeggen; dat is wat Henk Westbroekgoed maakt in de bezigheden die hij heeft.

Gewend aan zijn eigen stem, zou je denken. Maar bij het testenvan het opnamerecordertje schrikt hij van zijn stemgeluid. "Mijnaccent, die lijzigheid, die hoor ik niet als ik zelf praat. Datwordt op een of andere manier gefilterd. Als ik mijn eigenantwoordapparaat aan de telefoon krijg, dan schrik ik me kapot.Tegenwoordig laat ik mijn vriendinnetje het maar inspreken."

Fascist

"In het interview met Vrij Nederland, waarin mij allerleiuitspraken in de mond werden gelegd die ik niet had gedaan, zei iktegen die journalist: Mensen die gek zijn vinden zichzelf vaak heelnormaal. Adolf Hitler bijvoorbeeld, of Dzjengis Kahn. Schreef hijop dat ik Adolf Hitler helemaal geweldig vond. Uitermate genant,want mensen spraken me er wel op aan. Al mijn politieke vijandensprongen er bovenop. De toenmalige burgermeester Opstelten meendeeen proces tegen mij aan te moeten spannen namens het hele bestuur,want zon halve fascist moest natuurlijk onmiddellijk de raad uit.En dat op kosten van de gemeenschap. Ja, dat is een geliefdzinnetje van mij; op kosten van de gemeenschap. Toen uiteindelijkdat hele proces niet doorging, omdat ze geen poot hadden om op testaan, kon de belastingbetaler opdraaien voor devoorbereidingskosten.

"Nu we met Leefbaar Utrecht in de raad zitten, proberen we deprivileges van raadsleden terug te draaien. Maar dat stuitnatuurlijk op veel weerstand. Mensen vinden privileges heelnormaal. Ik snap niet waarom Utrechtse raadsleden gratis naar FCUtrecht moeten kunnen. Bij de laatste nieuwjaarsborrel op hetstadhuis ging het anders. Het eerste drankje kreeg je gratis, envoor de rest moest je betalen. Vonden ze niet leuk. De meestegemeenteraadsleden waren al snel naar huis."

Altruisme

Er gaat geen dag voorbij, of Westbroek denkt: was ik maar nooitmet politiek begonnen. "Maar", zegt hij, "de politiek is overal.Het bepaalt of je mag neuken, of je op je brommer mag rijden, demanier waarop je geboren wordt; de politiek bepaalt uiteindelijkzelfs in welke lijkenzak je onder de grond gaat. Dus je kunt je ermaar beter mee bezig houden.

"Maar leuk is de politiek niet. En natuurlijk, in elk vak heb jeaardige en onaardige mensen, maar in de politiek is de kans dat jeeen aardige persoon tegenkomt beduidend kleiner dan bijvoorbeeld opde universiteit. Maar kom, we zijn niet kinderachtig, en als jeergens aan begint, dan moet je het ook afmaken. Dat ik politiekbedrijf is een bepaalde vorm van altruisme. Want wat heb ik erbijte winnen? Moet ik het doen voor die 2800 gulden per maand bruto?Als ik een avond ga zingen, verdien ik net zoveel. De wereld zit opdit moment vol met mensen die in de jaren zestig en zeventigopgegroeid zijn, en die hun schaapjes inmiddels aardig op het drogehebben. Die willen wel eens wat terugdoen voor de gemeenschap enrichten overal in Nederland lokale partijtjes op. Hoewel depolitiek me niks dan ellende oplevert, is het toch de moeite waard.We zijn langzaam maar gestaag bezig een totaal anderebestuurscultuur in Utrecht te creren. Voordat dat gelukt is zijn wetien, vijftien jaar verder, want systemen hebben de neiging omzichzelf in stand te willen houden. Ik zal het niet meemaken alspoliticus. Ik kijk het nog even aan; deze periode maak ik in elkgeval af. Als alles goed gaat, tenminste, want mijn gezondheid isook niet om over naar huis te schrijven."

De Utrechtse studenten hebben het volgens Westbroek net zo goedof slecht als studenten uit andere steden. De hoogte van de beurswordt door het rijk bepaald en over het bouwen van studentenflatsheeft de gemeente niets meer te zeggen, omdat dewoningbouwvereniging Mitros zes jaar geleden is geprivatiseerd."Mitros is nu alleen nog maar genteresseerd in het maken van winst,en dat gaat nu eenmaal sneller met het bouwen van villas dan methet verhuren van kleine studentenkamertjes. Ik werd zo ziek van decampagnevoerders van GroenLinks en PvdA, die tijdens een discussiemet studenten beloofden dat er meer studentenkamers gebouwd gingenworden, en de volgende dag tegen een groep werkende jongeren zeidendat er voor hen meer woningen zouden komen, terwijl ze er helemaalniks over te zeggen hebben.

"Wat dat betreft is de bemoeienis van de politiek 'van de wiegtot het graf' aan het afnemen, maar volgens mij is het eendodelijke weg die ze zijn ingeslagen. Voordat de NS verzelfstandigdwerd, reden de treinen k op trajecten waar wat geld bij moest, enbovendien redelijk op tijd. Nu is er geen enkele aanleiding voor zeom service te verlenen, want er zijn toch genoeg mensen die van detrein gebruik willen maken."

Stukgebeten

De liedjes voor zijn volgende cd zijn al klaar. Westbroek ("ikben nooit zon groot zanger geweest") zegt weinig invloed te hebbenop het muzikale en melodische vlak. "Ik schrijf een tekst en gaermee naar een componist. Dan leg ik uit wat voor sfeer ik wilhebben bij dat nummer. Vervolgens komt hij drie maanden later terugmet iets dat totaal anders is, dan wat ik bedoelde, maar meestalwel beter. Ik schrijf weleens een tekst, dan denk ik: mooie ballad.Dan komen ze met een up-tempo nummer aanzetten. Soms ben ikontevreden. Dan stuur ik het terug. Op mijn laatste album staat eennummer, De Zon, daar hebben drie componisten hun tanden opstukgebeten, en ik vond het allemaal niks.

"Over het algemeen gaan mensen graag met mijn teksten aan deslag, omdat ze metrisch altijd kloppen. Bij mij liggen de klemtonennooit verkeerd. Het is puzzelen, zon liedje, je probeert alles opzijn plek te krijgen. Het is wel te vergelijken met het maken vaneen beeldend kunstwerk. Jammer genoeg heb ik absoluut geen beeldendvermogen. Toch maak ik me altijd enorm druk om mijn platenhoezen.Omdat ik het zo slecht uitleg, snapt niemand hoe ik het wil hebben.Op de lagere school tekende ik altijd het schip van Sinterklaas,vanaf de zijkant. Dat vond ik wel makkelijk, ik kan het nu nog. Inde vijfde zei de juf: Zou je niet eens wat anders proberen? Diekeer heb ik reuze mijn best gedaan om een gezicht te tekenen, maartoen ik klaar was zei ze dat het een hele mooie tulp was geworden.Daarom houd ik ook veel meer van schilderijen dan van liedjes;omdat ik het zelf niet kan. Als ik een liedje hoor, denk ik alsnel: als ik me even kwaad maak, doe ik het beter."

David Mulder