Hermans doet aangifte tegen zes hogescholen

Minister Hermans heeft deze week aangifte gedaantegen zes Nederlandse hogescholen. De onderwijsbewindsman verdenktze van fraude met studenteninschrijvingen. Uit accountantsonderzoekblijkt dat er 29,2 miljoen euro teveel aan overheidsgeld isgeincasseerd.

Hermans presenteerde het onderzoek en zijn conclusies woensdagin Den Haag. Zijn accountants vonden in de vier studiejaren1998-2002 5109 Vlaamse studenten die niet of nauwelijks onderwijsvolgden bij de hogeschool waaraan ze waren ingeschreven. In totaalis daar een overheidsbijdrage mee gemoeid van 29,2 miljoen.

Spil in het web was het commerciele bemiddelingsbureau Opleidingen Ontwikkeling (O&O). Dat wierf de studenten in Belgie. Decollegegelden werden verrekend met een aandeel uit hetoverheidsgeld dat door de hogescholen werd geincasseerd. Daarmeewerd niet voldaan aan de wettelijke eis dat studenten zelf huninschrijfgeld betalen.

Een flink aantal van de spookstudenten werd als uitvallergeregistreerd en vervolgens aan een andere hogeschool ingeschreven.De grootste bedragen (respectievelijk 12 en 9 miljoen euro) werdengeincasseerd via de Hogescholen van Utrecht en Amsterdam.

De andere betrokken instellingen zijn de Hogeschool Brabant, deHogeschool Alkmaar, de Hanzehogeschool Groningen en SaxionHogescholen (Deventer en Enschede). De Hanzehogeschool ontkent dater van fraude sprake is. De Groningers beeindigden het contract metO&O na een jaar.

Hermans kondigde een pakket maatregelen aan dat een eind moetmaken aan de mogelijkheid om misbruik te maken van de regels. Hijverwacht veel van het nieuwe accreditatiestelsel voor de erkenningvan opleidingen, dat komend collegejaar van start moet gaan.

De Kamerleden Lambrechts (D66), Hamer (PvdA) en Eurlings (CDA)toonden zich in een eerste reactie kritisch. "Dit oogtkrachtdadig", aldus Lambrechts. "Maar het is maar maar de helft vande helft van het verhaal. Er zijn meer constructies bij O&O danalleen de zogenoemde Vlaamse carrousel. En er liggen ookbeschuldigingen over universiteiten en mbo's."

Hermans erkent dat zijn ambtenaren andere constructies inonderzoek hebben. Hij gaf zijn accountants al opdracht voor eenonderzoek naar Interact BV, een onderneming die werkt voor deHogescholen van Utrecht, Amsterdam en Brabant. Hij verdenkt ze vandubbeltelling van studenten om extra overheidsgeld teincasseren.

Het hoger beroepsonderwijs is door de affaire in rep en roer.Minstens drie betrokken bestuurders van hogescholenverenigingHBO-raad kondigden aan niet meer beschikbaar te zijn voor eenvolgende periode.

HOP, Wilmar Kortleever

Geen bewijzen voor universitaire fraude

Terwijl het hbo onder vuur ligt wegens fraude, blijven deuniversiteiten tot nu toe buiten schot. Slechts tweebestuurskundigen menen dat ze net zo goed geknoeid hebben. Prof.dr.R. in 't Veld windt er geen doekjes om. Van minstens eenuniversiteit weet hij zeker dat is gefraudeerd met inschrijvingen,zei hij onlangs in het Financieele Dagblad. Om welke universiteithet gaat, wil hij niet vertellen.

Volgens prof. dr. W. Foppen, oud-bestuurder van de ErasmusUniversiteit en jarenlang 'dean' van de Rotterdam School ofManagement, is het oprekken van definities bij het tellen vanstudenten vanaf de jaren tachtig bij de universiteiten "steeds aande orde geweest". Daar was geen valsheid in geschrifte voor nodig.Creatief boekhouden was al genoeg. "Bestuurders wezen altijd naareen andere universiteit. Die andere was zo creatief in hetmaximaliseren van inschrijvingscijfers. 'Dan doen wij het ook', washet motto. Daar werd zelfs over opgeschept."

Ondanks alle suggesties is aan de universiteiten nog nergensfraude aangetoond. Hoe laag de drempel is, bleek enkele jarengeleden echter bij de Utrechtse sociale faculteit. Hbo'ers kondenbij een aparte stichting in twee jaar hun doctoraal halen. Voor degeldigheid van dit diploma moesten ze ingeschreven staan bij deuniversiteit. Volgens een lid van de toenmalige examencommissie wasde verleiding groot om deze studenten ook voor deoverheidsfinanciering mee te tellen. In overleg met hetuniversiteitsbestuur is daar toen van afgezien. Maar wie garandeertdat iedereen zo ethisch met dit dilemma is omgegaan?

HOP, Frank Steenkamp