In het Engels doceren is een kwestie van vocab
Vele docenten hikken aan tegen die eerste keer
Buitenlandse studenten zullen door dit verzoek niet echt gestimuleerd worden om eens flink in de boeken te duiken. De juiste formulering please, do your homework
heeft waarschijnlijk meer effect. Het James Boswell Instituut leert te doceren in het Engels.
Hanneke Lord werpt even een blik op haar polshorloge. "Als het goed is staan er op dit moment twee mensen bij rechten voor het eerst les te geven aan buitenlandse studenten." De docente van het James Boswell Instituut leeft mee met haar vers afgeleverde cursisten. Uit ervaring weet ze hoezeer sommige universitaire docenten aanhikken tegen die eerste keer. "Die hopen uit alle macht dat die ene buitenlandse student zich terugtrekt, zodat ze gewoon in het Nederlands les kunnen geven. Of ze vragen de enige medewerker die native speaker
is de Engelstalige cursus te laten verzorgen."
In hun statige onderkomen op het Kromhoutterrein verzekeren Lord en collega Ingrid de Beer dat het heus niet zo ingewikkeld is. Doceren in het Engels is gewoon te leren. Het James Boswell Instituut biedt daarom universitaire docenten de vierdaagse cursus 'teaching your subject in English'. Docenten kunnen zich hier individueel voor aanmelden of opleidingen kunnen de cursus 'in company' laten verzorgen.
Gelardeerd met geaffecteerd uitgesproken Engelse termen ("sorry, we zijn het niet anders gewend") vertellen de twee docenten dat het allereerst een kwestie is van 'vocab'. De Beer: "Docenten komen eenvoudigweg niet op de juiste woorden die voor classroom management :van belang zijn. Vaak zie je dan dat ze midden in een zin blijven steken. Belangrijk is dan natuurlijk dat je leert te omschrijven. Misschien weet je niet meteen dat ingangseisen entry requirements :zijn, maar dat probleem is vrij eenvoudig te omzeilen. Toch is het ook heel handig enkele woordcombinaties aan te leren om instructies te kunnen geven. Je vinger opsteken is bijvoorbeeld niet
raise your finger maar raise your hand."
Dat verrijken van de woordenschat is ook om een andere reden raadzaam. De docent krijgt immers te maken met een ander publiek, weet Lord. "Je hebt nu een veel diverser gehoor. Daarom is het heel belangrijk een duidelijke structuur aan te brengen in je verhaal en de studenten ook duidelijk te maken hoe die structuur in elkaar zit. Dus:
First we are going to ..., then I want to ....
Ook moet er veel herhaald en samengevat worden.
In a nutshell
of
to recap
:zijn dan goede constructies. Een geheel Nederlands gezelschap weet wel zo'n beetje waar je heen wilt met je verhaal, en anders laten ze het wel weten. Met een internationaal publiek moet je je er steeds van gewissen dat iedereen nog volgt. Sommige studenten zijn het Engels niet werkelijk meester en in veel culturen is het bovendien niet normaal docenten om uitleg te vragen."
In de Boswell-training wordt de docent op het hart gedrukt bewuster met de Engelse taal om te gaan. Bij het lezen van kranten, het luisteren naar de radio of het kijken naar de televisie moet men steeds gespitst zijn op woorden en uitdrukkingen die van pas kunnen komen. Lord: "Op die manier moeten ze ook de boekentaal leren los te laten. Hoe worden dingen gezegd?
Spoken English,
dat is van belang. Ik heb werkelijk meegemaakt dat iemand verwees naar iets wat hij eerder had gezegd met
the above mentioned."
Hoewel ook the fluency
en
the pronunciation
in de vierdaagse sessie flink geoefend worden, benadrukt Lord dat het toch vooral om een
learning to learn-cursus
gaat. "We kunnen iemand niet in vier dagen helemaal klaarstomen. Het is ook een kwestie van oefenen op de fiets en voor de spiegel. En misschien een boekje bijhouden met bruikbare woorden."
Het James Boswell Instituut ziet de belangstelling voor de cursus toenemen. Gezien de verwachte toestroom van buitenlandse masterstudenten geen wonder. Lord en De Beer zeggen geen goed beeld te hebben van de kwaliteit van het Engelstalige onderwijs aan de UU. Ze ervaren echter keer op keer dat aandacht voor de Engelse doceervaardigheid geen overbodige luxe is. Het Groningse initiatief om het wetenschappelijk personeel te onderwerpen aan een taalvaardigheidstest Engels vinden de twee daarom lang geen gek idee. "Het is toch vreemd dat op alle niveau's kwaliteitsbewaking plaatsvindt, behalve waar het de taalvaardigheid van de docent betreft."