'Ik ben ervan overtuigd dat hij een keer gepakt zal worden'

'Ik ben ervan overtuigd dat hij een keer gepakt zalworden'

Gerhard Hormann (1961) studeerde politicologie enplanologie in Amsterdam en werkt als vaste verslaggever voor hetblad Aktueel. Hij verwerkte het verhaal van de Utrechtseserieverkrachter in de bloedstollende thriller 'Dubbel bedrog'."Laatst bedacht ik me dat de verkrachter zelf dit boek misschienook wel eens onder ogen zou kunnen krijgen. Ik hoop dat het hemheel kwaad maakt."

De man met de oorbel, de mountainbike en het stanleymes is delegendarische hoofdrolspeler in een waargebeurd Utrechtsgruwelverhaal. Eind 1995 verkrachtte hij vijf vrouwen in het gebiedrond De Uithof en randde er nog eens negen aan.

Met man en macht probeerde de politie om hem te pakken tekrijgen: De

Uithof en Amelisweerd waren een waar Sperrgebiet voor iedereendie ook maar vaag aan het signalement voldeed. Een kleine 2000mannen werden aangehouden en zo'n 1200 werden aan de tand gevoeld,maar de serieverkrachter die heel Utrecht in zijn greep had, blijfttot op de

dag van vandaag een mysterie. Waar is hij gebleven, waarom ishij nooit gepakt en vooral: wat kan er zijn gebeurd dat hij metverkrachten is opgehouden? Alles draait om de laatste vraag in dethriller Dubbel bedrog van Gerhard Hormann. Hij bedacht eenmogelijk antwoord tijdens een kampeervakantie: "Het idee viel mespontaan in in de zomer van 1997. Soezend in mijn tentje kreeg ikin een flits de plot te pakken -een sluitende verklaring waarom ernooit meer iets is vernomen over die verkrachter. Waaromuitgerekend dit idee me inviel, weet ik eigenlijk ook niet. In 1979heb ik zelf nog een blauwe maandag Nederlands gestudeerd in Utrecht- misschien dat het verhaal daardoor wat meer in mijn hoofd isblijven hangen. Bovendien heb ik de zaak indertijd met meer dangewone interesse gevolgd. Het is niet alleen een mysterieus gegevendat de Uithofverkrachter uit handen van de politie is gebleven,maar ook dat hij van de aardbodem lijkt te zijn verdwenen. Terwijlde politie al die tijd heeft gezegd: deze man zal nooit uitzichzelf stoppen. Ze hebben werkelijk alles geprobeerd: beloningenuitgeloofd, oproepen aan de dader gepubliceerd... Op een gegevenmoment hebben ze zelfs helderzienden geraadpleegd. Alleen hetDNA-onderzoek moet nog steeds op gang komen, want dat schijntjuridisch gezien een bijzonder moeizame kwestie te zijn door deachterhaalde Nederlandse wetgeving op het gebied van privacy. Datisnatuurlijk erg jammer, want als straks blijkt dat het lopendeDNA-onderzoek leidt tot aanhouding van de dader, dan hadden ze hemdrie jaar geleden dus ook al kunnen hebben.

"In de zomer van vorig jaar, toen het boek bijna af was, stonder opeens in de krant dat ze hem waarschijnlijk te pakken hadden:een inwoner van Nieuwegein, die was aangehouden omdat hij auto's inde fik stak, bekende dat hij de Uithofverkrachter was. Dat bleekniet waar te zijn, maar ik schrok me wild. Het was natuurlijkgeweldig geweest als ze hem zouden hebben, maar dan had ik wel mijnboek in de prullenmand kunnen gooien. Ik heb me voorgenomen omnooit meer een boek over zo'n actueel onderwerp te schrijven."

Archief

Zoals de befaamde misdaadverslaggever Peter R. de Vries al zeitoen hij het eerste exemplaar in ontvangst nam: Dubbel bedrog iseen waarheidsgetrouw boek. De auteur heeft een fors archief van dezaak opgebouwd en diverse experts geraadpleegd. Gerhard Hormann:"Natuurlijk is het fictie, maar het is wel zo geschreven dat hetwaar zou kunnen zijn. In veel politieromans maken rechercheursvormfouten waar je niemand mee achter de tralies krijgt en gaanprocedures als laboratoriumonderzoek tien keer zo snel als inwerkelijkheid mogelijk is. Hoe langer ik bezig ben met thrillersschrijven, hoe vaker ik merk dat de werkelijkheid van zichzelf alvreemd genoeg is. Bijna alles wat je kunt bedenken, hoe vreemd hetook is, blijkt al wel eens gebeurd te zijn. Toen de Britsecriminoloog Paul Britton in Nederland was, heb ik hem deze zaakvoorgelegd en gevraagd hoe het zou kunnen komen, dat deserieverkrachter al zo'n tijd niet meer actief is. Hij kwam meteenmet een enorme lijst mogelijkheden waar ik zelf nog nooit aangedacht had: misschien is hij geëmigreerd naar het buitenlandof verhuisd naar een ander deel van dit land, hij kan dood zijn,hij kan ziek zijn, hij kan compleet gestoord in een inrichtingzitten, hij kan in de gevangenis zijn beland voor iets heel anders,hij kan een vrouw ontmoet hebben die hem geeft wat hij zoekt... erzijn ontstellend veel mogelijkheden, en één daarvan vormtde plot van mijn boek. Een bijzonder lugubere mogelijkheid isoverigens dat hij helemaal niet is gestopt, maar dat hij zich nubezighoudt met het vermoorden van vrouwen. Hij zou beslist deeerste serieverkrachter niet zijn die is overgeschakeld op moord,en er zijn ontzettend veel onopgeloste moorden en verdwijningen. Depolitiepsychologen gingen er van uit dat deze serieverkrachter eenziek iemand was, die hulp nodig had. Maar daar heb je weinig aanals iemand niet geholpen wil worden en slim genoeg is om nietteworden betrapt. Iemand die dit soort vreselijke dingen doet isnatuurlijk een volkomen verknipte figuur, maar dat betekent nietdat hij op zijn achterhoofd is gevallen. Hij heeft immers al dietijd uit handen van de politie weten te blijven. Waarschijnlijkheeft hij ontzettend veel geluk gehad, maar het is ook een feit datveel serieverkrachters over een bovengemiddelde intelligentiebeschikken. En het is een eng idee, maar je moet niet voetstootsaannemen dat een serieverkrachter een excentrieke zielepoot is. Hetkan net zo goed een aardige man met een vaste baan en een vrouwzijn, die een volslagen dubbelleven leidt - met een perfectedekmantel."

Lof

Gerhard Hormann had al twee thrillers op zijn naam staan, maarmet Dubbel bedrog lijkt iets bijzonders aan de hand te zijn. "Erlijkt wel een kleine mediahype op gang te komen. Plotseling moet ikme gaan verdedigen tegen kritiek van mensen die vinden dat ik hetniet kan maken om een thriller over dit onderwerp te schrijven. Ikkan me de kritiek wel voorstellen: voor de slachtoffers van dieserieverkrachter zou het heel confronterend kunnen zijn om dit boekte lezen. Maar of ik het daarom niet had moeten schrijven, weet ikniet. Ik kan me namelijk voorstellen dat elk krantenbericht, elkefilmscène of televisiebeeld van seksueel geweld vervelendeherinneringen bovenbrengt bij de slachtoffers ervan. In elk gevalprobeer ik beslist niet te scoren met de ellende van een ander; ikheb gewoon geprobeerd om een spannend boek over dit thema teschrijven en ik heb ervoor gekozen om deze zaak te gebruiken. Ikben niet wezenlijk anders te werk gegaan dan bij mijn vorige tweeboeken.

"Het thema is actueler, maar verder lopen feiten en fictie dwarsdoor elkaar heen. De rechercheur die de leiding heeft over hetonderzoek, belde me nog op om te vertellen dat hij het een geweldigboek vond. Als die man vol lof is en geen enkele bedenking tegendat boek heeft, geloof ik niet dat ik hiermee over de schreef bengegaan. Ik ben er van overtuigd dat de serieverkrachter een keergepakt gaat worden. En dan zal waarschijnlijk blijken dat deoplossing helemaal niet zo vergezocht is als in dit boek."

Ingmar Heytze

Gerhard Hormann: 'Dubbel bedrog', UitgeverijLuitingh-Sijthoff, 29,90 gulden.