'Ik was het eerste meisje in een jongensflat'
Anne en Annemarie Kets
Annemarie Kets (49) begon in 1967 met haar studieNederlands in Utrecht en sprak haar docenten aan met 'professor'.Eenentwintig jaar later drinkt ze met haar dochter Anne (23)zoethouthee op Anne's kamer in een Warandehuis in Zeist. Anne isvierdejaars Milieukunde en actief binnen de studievereniging Stormen noemt hoogleraren bij de voornaam.
Annemarie Kets: "Mijn ouders hebben niet gestudeerd en échtweten waar ik aan begon, wist ik niet. Het was een grootavontuur."
Anne: "Toen ik ging studeren wist ik wel watstudentenverenigingen waren. Mijn moeder woonde in IBB en daar hebik wel verhalen over gehoord."
Annemarie: "Ik was het eerste meisje in een jongensflat. Nu isgemengd wonen doodnormaal, maar tot die tijd werden jongens enmeisjes volgens de reglementen van de StichtingStudentenhuisvesting strict gescheiden. Ik vond het wel spannend.Ze hadden met zijn allen een hond die ze om de beurt uitlieten enverzorgden. Af en toe zat je bij iemand op de kamer en werd er eenfles wijn opengetrokken. We aten wel eens samen, maar niet teveel.
"Ik had ook mijn vrienden en andere activiteiten. Ik werkte meeaan het almanak van de UVSV - waarvan ik lid was - en ik zat in eencommissie voor de democratisering van de universiteit. Ik was nietzo'n activist, maar ik vond wel dat studenten meer betrokken moestworden bij het instituut. En door die stduentenbeweging is ernatuurlijk een hoop veranderd. Wij spraken hoogleraren aan alsprofessor en omgekeerd zeiden die meneer of juffrouw tegen ons.Toen ik afstudeerde was het voornamen en gejij en jou. Hoe is datnu bij jou, Anne?"
Anne: "Wij hebben het meestal over 'je' en 'jij' en noemen deleraren bij de voor- en achternaam. Als het een bekende is zeggenwe onderling: 'Ik ga even naar Margien'."
Annemarie: "Anne en ik vinden het allebei belangrijk om je watbreder te oriënteren dan alleen binnen je studie. Anne geeftdaar een iets andere invulling aan. Ze moet natuurlijk ook beter ophaar tijd letten."
Anne: "Ik zit bij een onderwijsadviescommissie. Vorig jaar zatik in het bestuur van de studievereniging van Milieukunde. Verderheb ik een klein baantje als student-assistent. Ik geefvoorlichting aan studenten."
Een echt duidelijk beeld heeft Anne niet van haar moeder alsstudent. "Heel netjes, denk ik. Ze heeft nog steeds een heel netjeshandschrift, wat een groot verschil tussen ons is. Wat anders wasin de tijd van mijn moeder, denk ik, is dat studeren exclusieverwas. Tegenwoordig is het veel gewoner om HBO of universiteit tedoen."
Annemarie: "Van dat exclusieve merkte je niet zoveel. Je leefdein een afgesloten wereldje. Weinig contact met, zeg maar 'burgers'.Maar dat is bij haar ook zo."
Anne: "Je komt inderdaad weinig jongeren tegen die vanaf hunzeventiende, achttiende jaar werken."
Annemarie: "Je leeft echt in een aparte wereld. Dat was vroegerzo en dat is nog steeds zo. Het is niet zo dat het een beter is danhet andere. Het is meer een constatering. Je bent gewoon eenafgesloten groep. Dat heeft ook te maken met het feit dat jeallemaal weinig geld hebt. Nu net zo goed als vroeger. Geld speeltabsoluut geen rol als je student bent. Je hebt de vrijheid, kunt jeaan alle kanten ontwikkelen en komt met leuke dingen in aanraking.Ja en aan het eind van de maand heb je geen geld meer."
Stages
Anne: "Ik denk dat we allebei wel serieuze studenten zijn. Ikheb dit weekend een huisfeest en vanavond hebben vrienden eenoptreden waar ik absoluut bij wil zijn, maar ik zorg wel dat ikuitgerust ben als ik college heb of een tentamen. Ik zit ook weleens een weekend hard te blokken."
Annemarie: "Wat ik een groot voordeel van deze tijd vind is dater veel meer aandacht wordt besteed aan de presentatie, aanpracticumverslagen maken en spreekbeurten."
Anne: "We moeten groepsverslagen maken, wat echt ingewikkelderis dan je denkt, omdat je de stijl consistent moet houden."
Annemarie: "Wij moesten ineens een scriptie schrijven aan heteind van onze studie. De meesten van ons waren helemaal niet gewendte schrijven. Voor een heleboel mensen was dat een grootstruikelblok. Ik merk ook dat er tegenwoordig tijdens de studie almeer nagedacht wordt over de arbeidsmarkt. Wat moet ik doen omergens te komen? In mijn tijd koos je gewoon wat je leuk vond. Ikdenk dat mijn generatie minder zorgen had."
Anne: "Daar ben ik het niet mee eens. De argumenten zijn er,maar ik ga niet economie of rechten studeren omdat die richtingeniets beter liggen op de arbeidsmarkt; als ik helemaal gek zou zijnvan geschiedenis zou ik d't wel doen. Als je erg gemotiveerd bentmoet het toch lukken om een van die weinige banen in Nederland tekrijgen. Je moet alleen wel een beetje realistisch blijven. Nietmet zijn allen socialewetenschappen gaan doen. Bij het kiezen vanmijn afstudeeronderzoek hou ik wel rekening met werk dat ik laterwil doen, omdat je het risico loopt dat als je bijvoorbeeldvegetatie in Polen kiest, je verder vastzit aan dat onderwerp. Ikwil meer in de richting van energie en niet van water enbodem."
Annemarie: "Dat vind ik dus zo'n voorbeeld van veel bewusterkiezen. Toen ik afgestudeerd was wist ik nog niet wat ik wilde. Ikwerk nu bij een onderzoeksinstituut waar ze aan een soortmonumentenzorg voor literatuur doen en ik merk aan destagières ook duidelijk dat deze generatie meer zicht heeft opwat er gaande is in de samenleving en wat ze er zelf in willendoen. Als meisje was het vroeger sowieso niet zo vanzelfsprekenddat je ging werken. Ik moest me wel eens verdedigen. Ik kreeg Anneéén jaar na mijn afstuderen en het werd toch zieliggevonden voor zo'n babytje dat de moeder daar niet de hele dag bijwas. De stagières hebben daar duidelijke ideeën over. Diewillen werk en kinderen combineren door opvang in een crècheof bij oma."
Anne heeft nog een zus die Scheikunde studeert in Nijmegen, haarvader studeerde Natuurkunde in Utrecht en als het voltallige gezinKets bij elkaar is, wordt er veel gepraat over stages enafstudeeronderzoeken.
Annemarie: "Ik geef haar geen adviezen. Dat is ook omdat ze inheel andere omstandigheden zit. Het is een andere tijd en ze doeteen andere studie dan ik gedaan heb. Het is heel leuk om ervaringenuit te wisselen. Ik hoor van Anne veel over commissies en overdiscussies en lezingen die georganiseerd worden. Over het lopenook. Anne is namelijk lange-afstandsloper."
Anne: "Ik heb deze zaterdag een halve marathon gelopen; 21kilometer is dat."
Annemarie: "Vreselijk. Over verschillen gesproken, dat deed ikdus absoluut niet."
Suzanne Brink 'Als student kom je weinigjongeren tegen die vanaf hun 17e werken'