Indonesisch koraal kan worden gered

’’De regenwouden zijn de longen van de aarde, koralen spelen een vergelijkbare rol voor de oceanen.” Onderzoeker Ton Hoitink vindt dat er net zo veel redenen zijn om koralen te beschermen als regenwouden.Zo pleit de fysisch geograaf voor het behoud van de koraalriffen in de Javaanse Baai van Banten. Het water in de baai is troebel, wat het koraal bedreigt; daarnaast heeft Indonesië plannen om in de baai een grote haven te maken.

Fysisch geografisch onderzoek van Ton Hoitink laat zien dat het koraal in de baai nog wel degelijk bestaansrecht heeft, ondanks zijn eerste sombere conclusie. "Zelfs als de riviertjes nu ophouden met sediment in de baai te brengen, dan kan het opwervelen van sediment toch doorgaan. Op de bodem van de baai ligt een dikke laag fijn sediment, dat kan heel vaak opwervelen, neerslaan en weer opwervelen. Dat is een negatief verhaal."

Het positieve punt is het eiland een moessonklimaat heeft met bijbehorende hevige regenval tijdens het natte seizoen.De doorstroming van sediment hangt af van de moesson. Die zorgt ervoor dat het meeste sediment uit de baai spoelt. "Daardoor wordt de baai niet extreem troebel en is groei van koraal mogelijk", zegt Hoitink die morgen promoveert.

Dat er toekomst is voor het koraal in de baai is voor de plaatselijke bevolking van economisch groot belang. De koraalriffen zijn rijke voedselbronnen voor grote vispopulaties. Zo'n honderdduizend mensen rond de baai leven van de visvangst, vertelt Hoitink. Zonder koraal zou de basis onder hun bestaan wegvallen. "Lokale overheden hadden het koraal al min of meer opgegeven", vertelt Hoitink. "Ons onderzoek laat zien dat het rif een functie heeft én kan voortbestaan.” Koralen zijn ook toeristische trekpleisters, dat is een tweede reden dat Indonesië er economisch baat bij heeft. Het Great Barrier Reef bij Australië is een inspirerend voorbeeld.

Daar staat tegenover dat er plannen zijn om een grote haven te maken bovenin de baai. De diepe schepen die niet meer in de overbelaste haven van Jakarta terecht kunnen, moeten straks gaan lossen in de Baai van Banten. Dat zou funest zijn voor het koraal, verwacht Hoitink. "Het is nu al één grote modderbedoening, maar als ik het over troebel heb, dan heb ik het over dichtheden van 0 tot 50 milligram sediment per liter. Als daar schepen gaan varen en aanmeren kan dat door het opwellen van sediment wel 300 milligram worden."

Het onderzoek van Hoitink past in een trend van aandacht voor koraal. Onlangs startte het Wereld Natuur Fonds een actie om het koraal te beschermen. Hoitinks onderzoeksobject, de Baai van Banten, ligt midden in de wereldwijde hotspot van koralen. De meeste van deze riffen komen voor in de wateren rond Indonesië en de Filippijnen. "Als je met een bootje over het rif vaart, zou je kunnen denken dat het nog niets eens zo slecht mee gaat", vertelt Hoitink. Maar het rif is al veel kleiner dan het ooit was. Uit eigen ervaring weet hij dat je steeds verder de zee op moet om diep koraal te vinden. "Ik vind het dan ook heel goed dat er aandacht is voor de toestand van het koraal.."

Rinze Benedictus