Jurist Knoops beschuldigd van plagiaat

Knoops zou hele alinea's hebben overgeschreven van Amerikaanse wetenschappers, wier namen hij weliswaar in zijn notenapparaat noemt, maar zonder duidelijk te maken dat de genoemde passages letterlijk van hen afkomstig zijn. Het gaat om het boek The prosecution and defense of peacekeepers under International Criminal Law uit 2004. Daarin analyseert Knoops in hoeverre het internationaal strafrecht toepasbaar is op soldaten met een vredesmissie.

De promovendus van University College London, Aurel Sari, besprak dit boek in het septembernummer van het European Journal of International Law. Zijn recensie is vernietigend: nu eens merkt Sari op dat "The author's line of reasoning is often confusing", dan weer constateert hij dat "his argument does not address the question it was meant to answer."

"More alarming, however, is Knoops' at times cavalier use of sources", schrijft Sari. Van pagina 93 tot en met 96 zou Knoops een artikel van Carla Bongiorno hebben overgenomen met slechts minimale wijzigingen. En op pagina 257 tot en met 263 herhaalt dit procedé zich nog eens met een tekst van Sean D. Murphy. 'Whether intentionally or by accident, in both cases the reader is led to believe that the words are those of Knoops."

Waar Knoops het heeft over 'ontleend aan', had eigenlijk moeten staan: 'overgeschreven van', beweert Sari. Plagiaat is één van de zwaarste verwijten die een wetenschapper kan krijgen en luidt, indien aangetoond, doorgaans het einde in van een wetenschappelijke loopbaan. In 2003 bijvoorbeeld was er bij Rechten ook een plagiaat-schandaal, toen wetenschappelijk medewerker mr.dr. A. Pleijsier zich kandidaat stelde voor het hoogleraarschap belastingrecht. Tegenstanders van pleijsiers benoeming stuurden anoniem passages rond uit een lesboek internationaal belastingrecht van hem, die hij letterlijk overgenomen zou hebben van de Leidse hoogleraar Van Raad. Een commissie pleitte Pleijsier vrij omdat de student-assistent die hem terzijde had gestaan bij het schrijven van het lesboek ernstige fouten had gemaakt, maar de sfeer was inmiddels zo verpest dat Pleijsier de universiteit definitief verliet.

Recensent Sari lijkt ondertussen enigszins in zijn maag te zitten met wat hij heeft losgemaakt. Tegenover dagblad Trouw meldde hij de hele kwestie vervelend te vinden. "Ik heb niets tegen Knoops, ik had het graag anders opgeschreven. Het is natuurlijk niet niks als je iemand beschuldigt van het kopiëren van teksten van anderen."

In overleg met Knoops heeft decaan Dorresteijn de commissie Hol ingeschakeld, die volgens de woordvoerder van de universiteit spoedig een advies zal uitbrengen aan het college van bestuur. De universiteit heeft nog even gewacht met het innemen van een standpunt, maar deed uiteindelijk toch nog zondagavond een persverklaring de deur uit waarin het inschakelen van de commissie wetenschappelijke integriteit wordt aangekondigd. Behalve uit vertrouwenspersoon Hol bestaat deze commissie uit nog vier andere leden. Hun onderzoek zal zich richten op de vraag of de klacht gegrond is, en welke maatregelen er dan genomen moeten worden. Voordat de commissie aan het college bericht, zal Knoops zelf ingelicht worden. Hij krijgt dan nog vijf dagen de gelegenheid om te reageren op de bevindingen en aanbevelingen van de commissie.

Inmiddels heeft ook de Ierse hoogleraar William Schabas onderzoek gedaan naar de deugdelijkheid van de pennenvruchten van Knoops. Bij hem, aan de universiteit Galway, behaalde Knoops een tweede doctorsgraad (PhD), en het nu gewraakte boek is gebaseerd op dat promotieonderzoek. "We zullen ons intern beraden of we actie moeten ondernemen", aldus Knoops voormalige 'supervisor' in Trouw.

Knoops zelf was deze week onbereikbaar voor commentaar. Tegenover de Volkskrant meldde hij vlak na het weekend dat hij voor zijn beurt zou spreken als hij nu met zijn versie naar buiten kwam. "Het is zuiverder als ik mijn visie voor mij houd. Ik ga het debat niet uit de weg en zou graag op die boekbespreking willen reageren, maar het lijkt me beter te wachten tot de commissie klaar is."

Geert-Jan Knoops

-Studies: Pedagogische Academie; officiersopleiding Korps Mariniers; Civiel Recht Universiteit Tilburg; Strafrecht Utrecht

-Promoties: 1998 in Leiden en 2004 in Ierland

-Werk: Strafrechtadvocaat bij Max Moszkowicz in 's Hertogenbosch; sinds 1994 eigen praktijk samen met zijn vrouw; sinds 2003 deeltijdhoogleraar aan het Willem Pompe Instituut

-Rechtszaken: Verdediging sergeant-majoor Eric O die beschuldigd was van moord na een schietincident in Irak; advocaat van Ernst Louwes in de Deventer moordzaak; betrokken bij de Joegoslavië- en Ruanda-tribunalen en het internationale VN-tribunaal in Sierra Leone; begin november nog gevraagd als adviseur van de Iraakse oud-president Saddam in een poging diens vonnis tot de doodstraf te wijzigen.