Lonken naar de laptop

Veel faculteiten onderzoeken of het zinvol isstudenten te voorzien van een laptop. Zo'n schootcomputer zou dedrukbezette, onderhoudsgevoelige en dure leerzalen overbodig kunnenmaken en het door de computer ondersteunde onderwijsstimuleren.

Elke faculteit is vrij haar eigen beleid te voeren en dat is temerken. Letteren is een van de faculteiten die overweegt om in 2002over te stappen op een laptop en een systeem dat wireless lan heet.De laptops krijgen een zender en lesruimten een ontvanger, waardooriedereen op hetzelfde netwerk terecht komt en elke lesruimte eencomputerleerzaal kan zijn. De traditionele leerzalen wordendaardoor overbodig, wat een flinke bezuiniging oplevert. De laptopwordt verplicht en de kosten zullen, zo is het plan, bij de studentliggen.

"Bij Letteren is de gedachte dat met de overstap naar een laptopde beheerskosten omlaag worden gebracht. Het is zinvoller om eerstte bedenken wat je met een computer in je onderwijs wilt", zegtdirecteur Informatie- en Communicatietechnologie P. Schelleman. Eenlaptop wordt volgens hem pas financieel interessant als meer dantien, en liever nog twintig procent van al het onderwijscomputersteun behoeft.

"Als je niet voldoende inhoud biedt, moet de keus aan de studentblijven als het gaat om het aanschaffen van een computer, wantvelen hebben er al één. Volgens de laatste cijfers heeftmeer dan 85 procent van alle studenten in Nederland toegang tot eencomputer. Je kan ook bepaalde programma's via het web of via eencd-rom aanbieden waardoor studenten thuis kunnen werken in plaatsvan in de computerleerzaal."

Een andere reden om aan laptops te beginnen is de flexibiliteitdie ze bieden. Bij Aardwetenschappen willen docenten de computermeenemen voor veldwerk en daarom overweegt de faculteit de aanschafvan laptops, zegt I. Beekman. Deze maand wordt daarover besloten.De desktops zullen niet meteen verdwijnen. "Volgend studiejaarsluit fysische geografie zich bij onze faculteit aan en zij hebbennet nieuwe computers. De twee systemen zouden dus naast elkaarblijven bestaan."

Ongeschikt is een laptop voor studie's waar grafischeprogramma's belangrijk zijn. "Daar is een laptop van vierduizendgulden niet goed genoeg voor", weet Schelleman, "tenzij je eréén hebt van twaalf- of vijftienduizend gulden. Maar danis een desktop nog altijd goedkoper.

Farmacie en Biologie vinden de laptop daarom niet geschikt om deoverstap te maken. "De schermen zijn niet goed genoeg voor deplaatjes die in de lesstof zitten", zegt J. Reijn van Farmacie.

Om de druk op de computerleerzalen voor zelfwerk te verminderen,stimuleert Farmacie haar studenten thuis te werken. Ze krijgensoftware mee naar huis op een cd-rom en het stolproject wordtgestimuleerd waardoor bijvoorbeeld de universitaire e-mail thuiskan worden opgehaald.

Ook bepaalde programma's zijn veel te zwaar voor een laptop,zoals bij wiskunde en informatica. Daarom stapt Informatica er nietop over. H. Penning: "De laptop is afgewezen, omdat we ze tefragiel vinden en omdat hij voor onze studiedoelen te snelverouderd. Bij informatica zouden voor vijf jaar twee laptops perstudent nodig zijn. Dan praat je over een stevig bedrag."

Bij informatica moeten bovendien alle studenten hun practicum opde universiteit doen. Een pc-privé project zoals bij socialewetenschappen zit er voor hen dan ook niet in. "Een computer is alseen schemerlamp. Handig om in huis te hebben, maar nietnoodzakelijk."

Over een jaar of drie zal volgens Schelleman de hele discussieover laptops voorbij zijn. "Dan zijn ze zo goed en relatief zogoedkoop dat er niet meer over wordt gepraat."

Gwenda Knobel

Twee ruggen bij bul met pc-privé

Een beloning van tweeduizend gulden voor wie op tijd afstudeert.Met dit financiële lokkertje wil Sociale Wetenschappen (SW)studenten overhalen mee te doen aan het pc-privé project vande faculteit. Om het geld te krijgen is deelname hieraan eenvoorwaarde.

Nieuwe studenten worden na de voorinschrijving op de hoogtegesteld van 'pc-privé', ouderejaars krijgen dit najaar de kansmee te doen.

Het doel van het project is tweeledig. De faculteit wil bereikendat meer studenten thuis over een goede computer beschikken,waardoor de computerleerzaal vaker voor onderwijsdoeleinden kanworden gebruikt. Het andere, belangrijkste doel is studenten testimuleren binnen de gestelde tijd af te studeren waardoor defaculteit haar Haagse subsidies veilig stelt.

Het pc-privé project is dit studiejaar van start gegaan.Eerstejaars werden tijdens de faculteitsintroductie op het projectgewezen. "We dachten dat een paar honderd studentengeïnteresseerd zouden zijn", zegt W. Kox, hoofd IDC-InformatieTechnologie. "Het bleken er uiteindelijk maar een stuk of zeventigte zijn. Het tijdstip en de manier waarop we het project bekendhebben gemaakt, bleken niet geschikt." Vandaar dat dekomendeeerstejaars eerder worden benaderd.

Deelnemers kunnen kiezen uit twee typen desktops en twee typenlaptops variërend in prijs van 2100 tot 4500 gulden. Zijkunnen hiervoor een voordelige lening afsluiten. De computersworden bovendien uitgerust met de facultaire software en, krijgeninternet via het universitaire project STOL en eenzelfstudiecursus. Daarnaast investeert de faculteit in een extrahelpdesk voor studenten.

Helemaal overgaan op laptops, vindt Kox niks. "Die discussieloopt ook bij ons, maar je bespaart met laptops alleen op de pc enniet op de ruimte. Zelf vind ik dat laptops niet geschikt zijn omlang achter te zitten. Wat je dan zou kunnen doen is het maken vandocking-stations zodat je wel achter een goed scherm kan zitten. Enals ik kijk naar de interesse naar laptops in ons pc-privéproject, dan zie je dat maar tien procent voor een laptop heeftgekozen."

Laptop verplicht bij scheikunde

Als enige studenten in Utrecht zijn eerstejaars Scheikundeverplicht een laptop te leasen. Voor1200 gulden krijgen ze deallernieuwste laptop drie jaar in gebruik en wordt het apparaatonderhouden. Na die periode kan de schootcomputer hun eigendomworden. Dat kost hen maximaal nog eens driehonderd gulden. Defaculteit betaalt voor elke laptop vierduizend gulden aan eenlease-maatschappij.

De regeling bestaat sinds 1997. Toen ging Scheikunde volgens eennieuw curriculum werken waardoor er vaker in kleine groepen lesgegeven ging worden en de computer een prominentere rol in hetonderwijs kreeg. Docenten wilden bovendien dat studenten op elkgewenst moment toegang tot een computer zouden hebben. De vraagrees of de verouderde computers in de leerzaal vervangen moestenworden of dat zou worden overgestapt op de meer flexibele laptop.Daarvoor moesten dan verschillende aansluitpunten in het Went- enKruytgebouw gemaakt worden en zouden de mogelijkheden toenemen omzelf te werken of college te geven met een computer.

Huub Gas, beleidsmedewerker bij Scheikunde: "Flexibiliteit isaltijd duurder. Als faculteit moet je bekijken of je dat wiltdragen. Een desktop-computer neemt een grote ruimte in beslag endat kost ook geld." Het laptop-project kost de faculteit 250- totdriehonderdduizend gulden per jaar inclusief reparaties enpersonele ondersteuning. "Er is een coördinator informatie encommunicatietechnologie (ICT) aangesteld en een chemicus die aan deuitbreiding van ICT in het onderwijs werkt. Het project verlooptgoed. Wij zijn heel tevreden hoewel ik aanvankelijk wat huiverigwas om studenten met zo'n duur apparaat op pad te laten gaan."