Minder shoppen met de auto

Dat constateert de Utrechtse promovendus Taede Tillema uit onderzoek bij autogebruikers die regelmatig in de file staan. Uit de antwoorden blijkt, dat het aantal ritten naar winkels in andere steden met bijna twintig procent zal afnemen, wanneer ervoor betaald moet gaan worden. Dan maar liever dicht bij huis inkopen doen, zeggen de ondervraagde automobilisten.

Ook het woon-werkverkeer in de spits zal bij het invoeren van een heffing afnemen, stelt Tillema in het proefschrift 'Road pricing' waarop hij 12 februari promoveert. De gekozen alternatieven zijn echter sterk afhankelijk van de maatregel. Heffingen alleen tijdens de spits leiden vooral tot een verandering in tijdstip van rijden. Bij niet-tijdgebonden heffingen zullen de automobilisten vaker voor het openbaar vervoer, de fiets of de benenwagen kiezen.

Opvallend is dat liefst elf procent van de respondenten zegt bij het invoeren van een kilometerheffing een baan dichter bij huis te gaan zoeken. Kennelijk is het huis belangrijker dan de baan, want maar vier procent overweegt in zo'n geval te verhuizen, in meerderheid mensen die dat toch al van plan zijn.

Werknemers die meer moeten gaan betalen voor hun autorit naar kantoor hoeven niet te rekenen op financiële compensatie. Van de door Tilemma geïnterviewde werkgevers wil maar dertig procent een hogere kilometervergoeding betalen. Zij voelen meer voor vergoedingen voor verhuizingen of het openbaar vervoer. Ook willen ze thuis werken en flexibele werktijden stimuleren.

De invoering van een gebruikersheffing zal het gemakkelijkst geaccepteerd worden als tegelijkertijd de wegenbelasting wordt verlaagd, heeft Tillema gemerkt. Maar omdat dat het autogebruik weer stimuleert, vindt hij het beter om de inkomstenbelasting te verlagen. Het geld komt dan terug bij de belastingbetaler en tegelijk worden de files korter.